میدل ایست نیوز: در حالی که مقامات ایران و عراق بر توافق درباره تعیین تکلیف شبهنظامیان کرد مخالف ایران تأکید کردهاند، منابع عراقی جزئیات تازهای از اقدامات جاری برای اجرای این توافق را اعلام کردند.
به گزارش «العربی الجدید»، روز دوشنبه گذشته «عدی العوادی» سخنگوی دولت عراق اعلام کرد که از مهمترین اصول سیاست خارجی این کشور آن است که عراق مبدأ هرگونه آسیب به کشورهای همسایه نباشد و امنیت مرزها دربرابر هرگونه تعرض تأمین شود.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که به موجب توافقنامه امضاشده میان ایران و عراق، بغداد متعهد است که تا 19 سپتامبر شبهنظامیان کرد مخالف را خلع سلاح کند و پایگاههای آنها را برچیند و آنان را به منطقه دیگری منتقل کند.
ایران این گروههای شبه نظامیان مخالف خود را گروه «تروریستی» میداند و تاکنون بارها به مواضع آنان در خاک عراق حمله موشکی و پهپادی انجام داده است. از مهمترین این گروهها حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا)، حزب کومله و حزب پژاک هستند.
جزئیات توافق امنیتی بغداد و تهران درباره گروههای کرد مخالف ایران
آمار دقیقی از تعداد افراد این احزاب وجود ندارد اما تعداد افراد مسلح آنها حدود 2 هزار تن برآورد میشود که اکثرا در مناطق مرزی ایران و عراق و شمال اربیل و شرق سلیمانیه حضور دارند.
در این راستا، یک مقام در دولت عراق تأکید کرد که دولت مرکزی در بغداد در حال رایزنی با مقامات ذیربط در اقلیم کردستان عراق برای انتقال اردوگاههای این نیروها از مرز عراق و ایران به مناطقی دور از این مرز است.
این مقام افزود که دولت این اقدام را با هماهنگی سازمان ملل متحده انجام میدهد چون این افراد پناهنده هستند و بر اساس معاهدههای سازمان ملل در عراق سکونت دارند و اخراج آنها از عراق خلاف معاهدات سازمان ملل است.
این مقام گفت که بغداد میخواهد این گروهها از مناطق مرزی دور شوند و به حکم آنکه پناهنده هستند هیچ پایگاه نظامی نداشته باشند و سلاحهایشان هم از آنها گرفته شود و این کار با هماهنگی اقلیم کردستان جریان دارد.
وی افزود که به موجب توافق امنیتی ایران و عراق که اخیرا امضا شده، اردوگاههای جدید زیر نظر بغداد و اربیل خواهد بود تا هیچگونه تحرکات مشکوک علیه ایران از آنها انجام نشود.
از سوی دیگر، سه مقام در دولت ایالتی کردستان عراق تأکید کردند که بغداد و اربیل از سازمان ملل خواستهاند که دو اردوگاه بزرگ برای اسکان پناهجویان ایرانی مخالف حکومت ایران با خانوادههایشان پس از خلع سلاح برپا کند و قرار است تجربه اردوگاه مخمور در استان نینوا که خانوادههای اعضای پ.ک.ک. در آن سکونت دارند تکرار شود.
به گفته یکی از این سه منبع که نماینده مجلس اقلیم است، ایران تأکید کرده که محل سکونت این افراد باید دستکم 100 کیلومتر از مرز ایران و عراق فاصله داشته باشد ضمن اینکه ایران خواستار تحویل گرفتن افراد تحت تعقیب از میان این گروههای شبهنظامی است.
این مقام افزوده که این بدان معناست که این اردوگاهها در خاک اقلیم کردستان عراق نخواهد بود و احتمالا در اطراف خانقین یا در مرز استانهای نینوا و دهوک برپا خواهد شد، ضمن اینکه برخی استان انبار در منتهیالیه غرب عراق و نزدیکی اردن را پیشنهاد دادهاند که البته چنین گزینهای چندان عملی به نظر نمیآید.
این منبع افزوده که توافق تهران و بغداد دربردارنده یک نقشه راه مشخص نیست ضمن اینکه این گروهها سلاحهای سنگین و متوسطی دارند که بعید است حاضر به تحویل آنها شوند.
به گفته این مقام در اقلیم کردستان عراق، خود این گروهها تاکنون واکنش روشنی به این اخبار نشان ندادهاند و بعید نیست برای جلوگیری از خلع سلاح خود دست به اقدام خشونتآمیز بزنند.
از سوی دیگر، این منبع حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی را متهم کرد که برای در امان ماندن از تبعات چنین اقدامی که برای کردها حساسیتبرانگیز است بغداد را درگیر این پرونده کرده است.
در این راستا، «جبار الیاور» دبیرکل سازمان وزارت پیشمرگه عراق، اجرای چنین توافقی را بسیار دشوار دانست و گفت که مشخص نیست توافق امنیتی ایران و عراق دقیقا چه جزئیاتی دارد و ایران سالهاست که مطالبه دور کردن این افراد از مرزها و خلع سلاحشان را مطرح میکند.
او گفت اینکه این گروهها ظرف 20 روز خلع سلاح شوند عملا ناممکن است و برای همین است که اقلیم کردستان عراق تاکنون هیچ موضعی در این باره نگرفته است.
به گفته الیاور، به جای انتقال این افراد از منطقهای که این گروهها بیش از 40 سال است که در آن سکونت دارند و منطقهای کوهستانی و صعبالعبور است، لازم بود که عراق متعهد به تشدید مرزبانی در این منطقه شود تا کنترل کامل مرزهای ایران و عراق را به دست بگیرد.
«غیاث السورجی» از سران حزب اتحادیه میهینی کردستان نیز تأکید میکند که اخراج گروههای مخالف ایران از عراق ممکن نیست چون این افراد به موجب معاهدههای سازمان ملل در خاک عراق حضور دارند که عراق پایبند به این معاهدههاست.
وی افزود که بغداد و اربیل برای ایجاد مناطق امن برای این گروهها در منطقهای دور از مرزهای عراق و ایران و تشکیل اردوگاههای زیر نظر سازمان ملل تلاش میکنند و تأکید کرد که محل دقیق این اردوگاهها همچنان در حال بررسی است.