میدل ایست نیوز: با طلوع آفتاب روز 7 اکتبر، حدود هزار تا هزار و 500 نفر از نیروهای زبده کتائب القسام (شاخه نظامی جنبش حماس) با پشتیبانی هزار و 500 نیروی دیگر از این مجموعه به بیش از 55 هدف نظامی در مراکز ارتش اسرائیل در منطقه جنوبی حمله کرده و شکستی را به آنان تحمیل کردند که خبر آن در جهان پیچید.
به گزارش «الخلیج آنلاین» کتائب القسام در این عملیات با نام «طوفان الاقصی» عمدتا از سلاح های ساخته و توسعه یافته توسط خودش استفاده کرد. بذر این سلاح ها با یک «مسلسل» کاشته شد و به تدریج تولید و استفاده از سلاح های مختلف در طول 30 سال گذشته به ساخت موشک و پهپاد منتج شد.
البته زرادخانه تسلیحاتی حماس به هیچ وجه قابل مقایسه با توان نظامی اسرائیل و ارتش آن نیست که مجهز به مدرن ترین تسلیحات زمینی، دریایی و هوایی است و از سرویس اطلاعاتی مشهورش و نیز حمایت نامحدود امریکا برخوردار است.
اما آنچه حماس در 7 اکتبر گذشته انجام داد، هیبت ارتشی را از بین برد که به آن ارتش «شکست ناپذیر» گفته می شد.
شکل گیری و آغاز
نخستین بذرهای کتائب القسام در سال 1986 و پیش از اعلام آغاز جنبش حماس کاشته شد.
«صلاح شحاده» نخستین بنیانگذار دستگاه نظامی جنبشی بود که به نام «مجاهدان فلسطینی» شناخته می شد و این جنبش پس از آن در اواسط سال 1992 به «کتائب عزالدین قسام» (کتائب به معنای گردان ها) تغییر نام داد.
در سال 1990 جنبش حماس کتائب عزالدین قسام را که نامش برگرفته از مجاهد سوری الاصل به نام عزالدین قسام بود، به عنوان شاخه نظامی خود معرفی کرد.
کتائب القسام فعالیت های مسلحانه خود را با مسلسلی از نوع گلد استار در سال 1992 آغاز کرد و سپس به تدریج در تولید و استفاده از تسلیحات در طول 30 سال پیش رفت و توانست به تولید کمربندهای انفجاری، بمب ها، موشک ها و در آخر نیز به تولید پهپاد دست یابد.
کتائب القسام که در خط مقدم گروه های فلسطینی مبارزه کننده با اشغالگری اسرائیل است، نوار غزه را مقر اصلی فعالیت های خود قرار داده و به دنبال تحقق اهداف سیاسی فلسطین از جمله آزادسازی فلسطین و ایجاد کشور مستقل فلسطین است.
این گروه نظامی، استراتژی مقاومت مسلحانه را اتخاذ کرده و یگان هایی متخصص در اجرای عملیات هایی همچون شلیک موشک و حملات زمینی دارد. شمار نیروهای این گروه تنها در نوار غزه حدود 30 تا 40 هزار نفر است.
بخش های مختلف کتائب القسام در آماده سازی و اجرای عملیات طوفان الاقصی که 7 اکتبر گذشته در شهرک های اطراف نوار غزه انجام شد، شرکت کردند. سرویس اطلاعات نظامی این گروه، ساختار اطلاعاتی این عملیات را تدوین کرد، یگان های توپخانه ای تامین آتش را بر عهده گرفتند، مهندسان کتائب القسام رفع موانع مهندسی را انجام دادند و در نهایت نیروهای نخبه کتائب القسام (النخبه القسامیه) مانور اصلی را ترتیب دادند که منجر به تصرف مواضع ارتش اسرائیل در اطراف نوار غزه و شهرک های مجاور آن شد و پس از عبور از این مناطق، ساعت ها با ارتش اسرائیل درگیر شدند.
«یگان نخبه» کتائب القسام
شاید مهم ترین یگان کتائب القسام، یگان نخبه باشد که به تازگی نام آن بر زبان ها افتاده است.
کتائب القسام بین سال های 2014 تا 2023 طرح «انباشت نیرو» را آغاز کرد که مهم ترین نماد آن یگان نخبه بود. این یگان که تعداد نیروهای آن بالغ بر 5 هزار نفر است، اعضای خود را با دقت گزینش می کند.
در طول این سال ها برای افزایش توان تسلیحاتی و مهارت های یگان نخبه و تکمیل تعداد و تخصص گروه های این یگان با شرکت دادن نیروهای آن در برنامه های تمرینی متمرکز بر توسعه توانایی های تخصصی (زرهی، مهندسی، تک تیراندازی و …) اقدامات زیادی صورت گرفت.
یگان غواصان کتائب القسام
با آغاز عملیات طوفان الاقصی، نام یگان غواصان با عملیات های گسترده ای که کتائب القسام انجام می داد و آخرین آن در 24 اکتبر گذشته بود، همراه شد.
کتائب القسام اعلام کرد که یگان غواصانش توانست از راه دریا به سواحل زیکیم در جنوب عسقلان نفوذ کرده و با نیروهای اسرائیلی در آن منطقه درگیر شود.
گفتنی است یگان غواصان در نوامبر سال 2000 و با ورود انتفاضه الاقصی به ماه دوم خود تشکیل شد. نخستین حمله دریایی این یگان، عملیات استشهادی حمدی انصیو بود با یک قایق حامل مواد منفجره به شناور جنگی ارتش اسرائیل حمله کرد و موجب کشته و مجروح شدن چندین نظامی اسرائیلی شد.
در 8 ژوئیه 2014 یعنی دومین روز نبرد «العصف الماکول» در غزه و پس از ترور محمد شعبان، از فرماندهان نظامی حماس، کتائب القسام در بیانیه ای کوتاه اعلام کرد که گروهی از یگان های تکاور دریایی به پایگاه نظامی دریایی زیکیم حمله کرده است.
این عملیات یک غافلگیری برای ارتش اسرائیل بود؛ چراکه اسرائیل بر ساحلی به طول 200 کیلومتر شامل شهرهای اصلی و ده ها شهرک و نیز مهم ترین مراکز استراتژیک مانند بنادر اشدود و حیفا، سکوهای استخراج گاز و غیره تسلط دارد.
تحول در ساخت سلاح
مراحل تحول در ساخت سلاح توسط کتائب القسام با مسلسل 9 میلیمتری نوع گلد استار که در سال 1992 اعلام شد، آغاز و با ساخت سلاح «یوزی حماس» و کمربند انفجاری در سال 1993 ادامه یافت.
کتائب القسام سپس در سال 1994 بمب های دستی خود را تولید کرد که شامل بمب های تهاجمی، دفاعی، صوتی و دودی می شد. پس از آن موشک ضد زره انرجا و خمپاره انداز کالیبر 61، 81 و 120 در سال 200 توسط کتائب القسام ساخته شد.
در همین سال موشک های «القسام» ساخته شد که در 3 نوع قسام 1 و 2 و 3 با برد 2 تا 16 کیلومتر بود.
کتائب القسام در سال 2002 از ساخت خمپاره ضد زره البنا، در سال 2003 از خمپاره البتار و در سال 204 نیز از خمپاره ضد زره «الیاسین» خبر داد.
سیر تحول در ساخت سلاح توسط کتائب القسام ادامه یافت تا در سال 2014 از ساخت موشک آر160 با برد 160 کیلومتر و موشک سجیل با بردهای مختلف خبر داد.
القسام در حوزه ساخت پهپاد نیز در سال 2014 با پهپاد «ابابیل» کار خود را آغاز کرد و پس از آن ساخت پهپاد انتحاری «شهاب» و پهپادهای شناسایی و انتحاری «الزواری» را در سال 2021 اعلام کرد.
