
میدل ایست نیوز: مقامات عربستان در ۲۲ اکتبر ۲۰۲۵ مفتی اعظم جدیدی را برای عربستان منصوب کردند که پیشتر در اظهارات و دیدگاههای علنی خود، اقلیت شیعه کشور را «شیطانی» توصیف کرده بود.
به گزارش «هیومن رایتس واچ»، بر اساس فرمانی سلطنتی و بنا به پیشنهاد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، شیخ صالح بن عبدالله بن فوزان الفوزان به عنوان مفتی اعظم عربستان عالیترین مقام دینی کشور و رئیس هیئت کبارالعلماء (بالاترین نهاد مذهبی عربستان) منصوب شد.
پیشتر، مقامات عربستان به علمای منصوب دولت اجازه داده بودند که از گفتمان نفرتپراکن برای اشاره به اقلیتهای مذهبی، بهویژه اقلیت شیعه استفاده کنند. شیخ الفوزان در موارد متعددی از عبارات توهینآمیز و تبعیضآمیز علیه شیعیان استفاده کرده است.
جوی شیا، پژوهشگر امور عربستان در سازمان دیدهبان حقوق بشر (Human Rights Watch)، گفت: با اینکه شیخ صالح الفوزان پیشتر گفتمان نفرت آمیز علیه اقلیت شیعه در عربستان را ترویج کرده، اما اکنون فرصت بزرگی دارد که در مقام جدید خود به عنوان مفتی اعظم، لحن خود را تغییر دهد و بهجای آن، تسامح را ترویج کند. مقامات عربستان باید اصلاحاتی را که مدعی اجرای آن هستند ادامه دهند و تبعیض علیه اقلیتهای مذهبی را پایان دهند.
این نهاد اعلام کرد که اقلیت شیعه در عربستان از دیرباز با تبعیض و خشونت سیستماتیک دولتی روبهرو بوده است و گفتمان ضدشیعی برخی علمای عربستان گاه تا حد تحریک به نفرت یا تبعیض پیش میرود. به دلیل نفوذ و جایگاه اجتماعی بالای این علما، چنین اظهاراتی نقشی اساسی در تثبیت نظام تبعیض مذهبی علیه شیعیان دارد.
این نهاد بینالمللی پیشتر موارد متعددی از تحریک الفوزان علیه شیعیان را مستند کرده است، از جمله در زمانی که عضو هیئت کبارالعلماء بود.
در یک جلسه پرسشوپاسخ ضبطشده، فردی از او پرسید آیا جایز است شیعیان را «رافضه» بنامند یا «برادرانمان»؟ فوزان پاسخ داد: آنها برادران ما نیستند… بلکه برادران شیطاناند… و هرکس بگوید آنها برادران ما هستند، باید توبه کند.
بسیاری از علمای سنی عربستان، شیعیان را با الفاظ تحقیرآمیزی چون «رافضه» یا «روافض» خطاب کرده و باورهایشان را نکوهش کردهاند.
یک وبسایت سلفی دستکم ۱۱ مورد از اظهارات ضدشیعی الفوزان را فهرست کرده است که در آنها، وی شیعیان را کافر خوانده و باورهایشان را تمسخر کرده است.
در یکی از این سخنان، فوزان گفته است که شیعیان خدا، پیامبر و اجماع مسلمانان را تکذیب میکنند و بیتردید کافرند.
لحن نفرتانگیز فوزان در سالهای اخیر نیز ادامه یافته است. در سپتامبر ۲۰۲۳ گفته بود: یهود، مسیحیان، شیعیان و روافض، همگی دشمن مسلماناناند.
او در اوایل اکتبر ۲۰۲۵ نیز اظهاراتی تحقیرآمیز درباره زنان بیان کرد و گفت: زنان مستقل نیستند، ضعیفاند و قادر به اداره امور خود نیستند.
در سال ۲۰۲۵، مقامات عربستان با نادیده گرفتن اصول دادرسی عادلانه، تعداد بیسابقهای از احکام اعدام را از جمله علیه چندین شهروند شیعه اجرا کردند.
از جمله این افراد، عبدالله الدرازی و جلال اللباد هر دو از شیعیان اعدام شدند، در حالی که در هنگام وقوع اعتراضاتی که به آنها نسبت داده شده، هنوز کودک بودند (الدرازی ۱۷ سال و اللباد ۱۵ سال داشت).
این اعتراضات مربوط به سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ بود که شیعیان علیه رفتار تبعیضآمیز دولت عربستان تظاهرات کردند.
بر اساس قوانین بینالمللی حقوق بشر، دولتها موظفاند هرگونه دعوت به نفرت ملی، نژادی یا مذهبی که موجب تحریک به تبعیض، دشمنی یا خشونت شود را ممنوع کنند.
جوی شیا در پایان گفت: به عنوان مفتی اعظم جدید، شیخ الفوزان باید بهطور علنی از اظهارات تبعیضآمیز گذشته خود عذرخواهی کند و آغازگر دوران تازهای از تسامح مذهبی نسبت به مسلمانان شیعه در عربستان باشد.



