میدل ایست نیوز: برنامه ایالات متحده امریکا برای کاهش شمار نیروهای حافظ صلح در شبه جزیره سینا واقع در شمال شرق مصر، پرسش‌هایی را در رابطه با آینده این نیروها و دلایل این رویکرد واشنگتن به ویژه در این مقطع زمانی برانگیخته است.
در این میان «مارک اسپر»، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا پرچمدار طرح خروج نظامیان این کشور از نیروهای ائتلاف بین‌المللی در قالب طرح جامع واشنگتن برای کاهش شمار سربازان امریکایی در خاورمیانه است.
تاریخچه نیروهای حافظ صلح در شبه جزیره سینا
نیروهای حافظ صلح در شبه جزیره سینا مصر(MFO) به موجب توافق کمپ دیوید تشکیل شد که میان مصر و اسرائیل در سال 1979 میلادی به امضا رسید.
شمار نیروهای این تشکل نظامی که در سال 1982 میلادی شکل گرفت، به 1156 تن می رسد که 454 از آنان، سربازان امریکایی هستند.
نیروهای حافظ صلح که با مشارکت کشورهای ایتالیا، فرانسه، استرالیا، کانادا، کولومبیا، هلند، مجارستان، نروژ، اروگوئه و فیجی تشکیل می شود در مساحتی بیش از 10 هزار کیلومتر مربع در سینا مستقر هستند و توسط دفاتری در قاهره و تل‌آویو فرماندهی می شوند، این نیروها دارای 35 برج دیدبانی، چندین مرکز ایست و بازرسی در طول نوار مرزی این شبه جزیره است.
این نیروها پیشتر توسط گروه‌های مسلح فعال در شبه جزیره سینا از جمله «ولایت سینا» که شاخه محلی گروه تروریستی داعش در مصر به شمار می رود، مورد حملات محدودی قرار گرفتند.
ایجاد تغییرات ساحتاری
پیشنهاد ایجاد تغییرات ساختاری در نیروهای حافظ صلح مستقر در شبه جزیره سینا به نوبه خود موضوع تازه‌ای نیست و تقریبا 5 سال پیش نیز این پیشنهاد به صورت گسترده مطرح شد و در پی آن، ایالات متحده امریکا شمار نیروهای خود را به میزان 30 درصد در سال 2015 میلادی کاهش داد.
این عقب‌نشینی جزئی نیروهای امریکایی پس از آن انجام شد که گروه ولایت سینا در ماه ژوئن سال 2015 حملات راکتی محدودی را علیه یگان‌های نیروهای حافظ صلح در فرودگاه الجوزه واقع در شمال سینا انجام داد که طی آن چندین تن از این نیروها زخمی شدند و عیلرغم اعتراض مصر و اسرائیل به این عقب‌نشینی نیروهای امریکایی، 400 تن از سربازان این کشور از مجموع 1900 نظامی امریکایی این شبه جزیره را ترک کردند.
دلایل کاهش شمار نیروهای امریکایی در سینا
ناظران امر بر این باور هستند که این رویکرد امریکا در کاستن از شمار نیروهای خود با راهبرد جدید واشنگتن برای کاهش تعداد نظامیان امریکایی در سوریه، عراق، افغانستان و عربستان در یک راستاست.
دولت ایالات متحده امریکا از سال 2018 میلادی در حال ارزیابی پراکنش نیروها و هیات‌های نظامی خود در سراسر جهان در چارچوب رویکرد جامع خود برای تغییر اولویت‌هایش در راستای مقابله با تهدیدات و چالش‌های موجود از سوی چین و روسیه است.
در همین ارتباط، دولت دونالد ترامپ در تلاش است تا هزینه‌های عملیات نظامی امریکا در کشورهای جهان را کاهش دهد به ویژه هزینه‌های مربوط به نیروهای حافظ صلح در شبه جزیره سینا که نیروهای وابسته به سازمان ملل نیستند و تنها از سوی خود امریکا تامین مالی می شوند چرا که این نظامیان در چارچوب یکی از بندهای معاهده صلح مصر و اسرائیل ذیل توافق کمپ دیوید که با نظارت ایالات متحده به امضا رسید، در این شبه جزیره حضور دارند.
این اقدام امریکا را نمی توان با تصمیم چند روز پیش واشنگتن در خارج کردن سامانه ضدموشکی پاتریوت در عربستان بی ارتباط دانست زیرا هر دوی این اقدامات در چارچوب رویکرد امریکا در بازبینی هزینه‌ها و آرایش نظامیان خود صورت می گیرد.
روزنامه وال استریت ژورنال امریکا پیشتر به نقل از «مارک اسپر»، وزیر دفاع این کشور نوشت: «تلاش نظامی امریکا در شبه جزیره سینا با بکارگیری بهینه از نیروها و منابع همخوانی ندارد و حضور این نیروها به خطر آن نمی ارزد.»
در این میان، نهادهای تصمیم‌گیر امریکا به خوبی می دانند که همکاری مصر و اسرائیل به ویژه در زمینه نظامی و امنیتی به مرحله بسیار عمیق و تنگاتنگی رسیده لذا نیاز به حضور نیروهای امریکایی در این شبه جزیره کاهش یافته است زیرا دولت «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر کاملا به امنیت اسرائیل پایبند است اما در بین، باید این نکته را هم دور از ذهن ندانست که این عقب‌نشینی می تواند نوعی اهرم فشار امریکا به طرف مصری برای تقبل بخشی از هزینه‌ها طبق روحیه تاجر مسلکانه ترامپ باشد.
مخالفت مصر و اسرائیل
به نظر می رسد برنامه امریکا در رابطه با نیروهای حافظ صلح مورد تایید مصر نیست و موجب ناخرسندی این کشور شده است زیرا قاهره نیک می داند که میان حضور نیروهای امریکایی در شبه جزیره سینا و کمک‌های نظامی واشنگتن به خود که سالانه چیزی در حدود 201 میلیارد دلار برآورد می شود، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد.
این اقدام امریکا همچنین به نگرانی‌های مصر از بروز وضعیت خلا امنیتی در منطقه الجوزه در شرق العریش دامن زده است، منطقه‌ای که در آن پایگاه و فرودگاه نظامی وجود دارد و گروه‌های تروریستی نیز در این منطقه حضور پررنگی دارند.
در این میان، اسرائیل نیز سریعا مخالفت خود را با این اقدام اعلام و تصریح کرده عقب‌نشینی نیروهای امریکایی می تواند منجر به افزایش تهدیدات امنیتی و نظامی در نزدیکی مرزهای مصر شود، در همین ارتباط یکی از ژنرال‌های ارشد ارتش اسرائیل تصریح کرد: «پیشنهادها برای کاهش شمار نیروهای حافظ صلح بین المللی به مثابه پاداشی برای تروریسم خواهد بود و برچیدن پایگاه این نیروها می تواند عناصر افراطی را به افزایش حملات تشویق کند.»
گزینه‌های احتمالی
با توجه به مطالب پیش‌گفته، به نظر می رسد کاهش حضور نیروهای امریکایی گزینه‌ای تقریبا قطعی است که حمایت دونالد ترامپ و مارک اسپر را پشت سر خود دارد اما این اقدام می تواند تحت فشارهای اسرائیل و مصر مورد تعویق بیفتد یا اینکه در شمار نیروهایی که قرار است کاهش پیدا کنند، بازنگری صورت گیرد.
بر اساس گفته منابع نظامی در پنتاگون، امریکا در صدد خارج کردن کامل نیروهای خود از سینا نیست بلکه بیشتر می خواهد حضور فیزیکی نظامیان خود را با هواپیماهای بدون سرنشین و دیگر دستگاه‌های نظارتی جایگزین سازد همچنین این امر که نیروهای حافظ صلح اساسا برای درگیری یا نبرد در این منطقه حضور ندارند، بر احتمال رویکرد پش‌گفته می افزاید چرا که این نیروها تنها برای نظارت بر آتش‌بس میان مصر و اسرائیل در این منطقه حضور دارند لذا اکنون با توجه به متغیرها و واقعیت‌های میدانی نیاز است که در نقش این نیروها و ماموریت‌شان بازنگری صورت گیرد.
مقامات امریکایی از سال 2016 میلادی خواستار جا به جایی نیروهای خود به پایگاهی در جنوب سینا به دور از مناطق پرتنش شمال این شبه جزیره هستند چرا که هسته‌های وابسته به ولایت سینا در مناطق شمالی فعال هستند، این امر می تواند گزینه‌ای برای مذاکرات آتی اسرائیل، مصر و امریکا باشد.
