میدل ایست نیوز: فعالان شبکههای اجتماعی در لیبی، تصاویری را دست به دست میکنند که نشان میدهد نیروهای مزدور وابسته به گروه روسی فاگنر در حال عقبنشینی از شهر سرت و حرکت به سمت منطقه هلال نفتی هستند.
در همین رابطه، «ابراهیم قصودة»، از فعالان اجتماعی لیبیایی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «عقبنشینی شبهنظامیان فاگنر از منطقه وادی جارف و غرب سرت، سناریو عقبنشینی این نیروها از جنوب طرابلس و شهر ترهونة را به ذهن متبادر می کند، امری که منجر به تسهیل کار برای دولت وفاق ملیِ مورد حمایت ترکیه برای بازپسگیری این مناطق شد.»
وی افزود: «نیروهای جنجوید، گروههای مرتبط با حفتر و سوریها بدون حضور نیروهای روسی قدرتی ندارند و در صورت عقبنشینی شبهنظامیان روسی، به زودی در عرض چند ساعت بدون درگیری وارد سرت و طبرق خواهیم شد.»
آمادگیها برای نبرد قریب الوقوع
از سوی دیگر، «خالد المحجوب»، از فرماندهان ارتش ملی لیبی به رهبری خلیفه حفتر در گفتوگو با شبکه الحره تاکید کرد: ارتش ملی سامانه پدافندی خود در سرت و اطراف آن و نیز منطقه الجفرة را برای مقابله احتمالی با حمله پهپادهای ترکیه تقویت کرده است و به شدت تحرکات نیروهای وفاق ملی و ترکیه را در غرب سرت زیر نظر دارد.
منابع محلی نیز اعلام کردند که شب گذشته صدا تیراندازی و انفجارهایی در اطراف سرت به گوش رسید که ناشی از تمرین و آمادگیهای نیروهای حفتر برای مقابله با دولت وفاق ملی بوده است.
ترکیه روز گذشته هر گونه احتمالی برای آتشبس در لیبی را رد کرد و گفت هر گونه توافقی شامل مناطق درگیری کنونی به هیچ عنوان به سود دولت وفاق ملی نخواهد بود.
«مولود چاووش اوغلو»، وزیر امور خارجه ترکیه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «خبر تُرک» تصریح کرد: دولت وفاق ملی باید بر شهر ساحلی سرت و پایگاه هوایی در الجفرة پیش از توافق بر آتشبس مسلط شود.
چاووش اوغلو درباره امکان عملیات نظامی قریب الوقوع در سرت گفت: آمادگیهایی برای انجام این عملیات در جریان است اما ما گزینه مذاکرات را امتحان خواهیم کرد، اگر عقبنشینی از سرت صورت نگیرد، عملا عملیات نظامی انجام خواهد گرفت و نیروهای دولت وفاق ملی همه عزم و اراده خود در این باره را نشان خواهند داد.
نبردی بزرگ
از سوی دیگر، سرلشکر احمد المسماری، سخنگوی ارتش ملی لیبی امروز سهشنبه(15 ژوئیه) در سخنانی ضمن اشاره به تحرکات پررنگ نیروهای دولت وفاق در اطراف دو شهر سرت و الجفرة تصریح کرد که ساعات آتی شاهد نبردی بزرگ در اطراف دو شهر یاد شده خواهیم بود.
المسماری افزود: «نبرد آتی تنها محدود به طرفهای لیبیایی نخواهد بود بلکه طرفهای عربی و خارجی نیز در آن حضور خواهند داشت چرا که ترکیه امنیت و صلح در منطقه را تهدید می کند.»
در همین ارتباط، پارلمان شهر طبرق روز گذشته در بیانیهای خواستار مداخله مستقیم مصر در جنگ داخلی لیبی برای مقابله با حمایت ترکیه از دولت وفاق ملی شد.
مرکز اطلاعرسانی وابسته به نیروهای دولت وفاق در صفحه رسمی خود در فیسبوک با انتشار عکس زیر نوشت: کشتی از مصر وارد بندر طبرق شده است که حامل 40 کانتیر سلاح و مهمات برای شبهنظامیان وابسته به حفتر بوده است.
ریشههای درگیری مصر و ترکیه در لیبی
آنچه مسلم است مصر و دولت سیسی که با کودتای نظامی علیه دولتی که ریشه آن به جریان اخوان المسلمین برمیگردد به قدرت رسیدند به هیچ عنوان قدرت گرفتن دولت اخوانی وفاق ملی در لیبی را تحمل نخواهند کرد. در این میان امارات نیز که همواره از قدرت گرفتن اخوان المسلمین در خاورمیانه و شمال افریقا در هراس بوده است از هیچ تلاش یا هزینه مالی در سالهای اخیر برای ریشه کن کردن قدرت جریانهای اخوانی در لیبی دریغ نکرده است.
اگر حمایت مستقیم ترکیه تنها موجب حفظ پایتخت برای دولت وفاق باشد شاید مصر و امارات ریسک درگیری مستقیم با ارتش ترکیه را نکنند، اما در صورتی که حملات نیروی هوایی یا قوای زمینی ترکیه منجر به فروپاشی صفوف نیروهای خلیفه حفتر و احتمال پیشروی به سمت شرق لیبی شود بعید است ارتش مصر و امارات بیکار بنشینند. از لحاظ میدانی با توجه به اینکه مصر در همسایگی لیبی قرار دارد و امارات نیز تعداد زیادی پایگاه نظامی در خاک افریقا و کشورهای اریتره، جیبوتی و لیبی در اختیار دارد، این دو کشور دست بازتر و توان لسجتیکی بهتری نسبت به ترکیه برای دخالت نظامی در نبرد لیبی دارند.
اما در این میان، بی تردید یکی از فاکتورهای اصلی تنش در لیبی ما بین مصر و ترکیه را می توان تقابل و تضاد ایدئولوژیکی این دو کشور دانست. بر همین اساس بی شک دولت مصر حضور و نفوذ ترکیه اخوانی در جوار مرزهایش را تحمل نخواهد کرد.
فاکتور دیگر تقویت کننده احتمال تقابل نظامی ما بین دو کشور، مساله توافق دریایی دولت وفاق ملی و ترکیه است. این توافق که مرزهای دریایی مابین لیبی و ترکیه را مشخص می کند و طبیعتا حق کاوش و استخراج منابع گازی در مدیترانه را در این حوزه برای ترکیه به ارمغان می آورد؛عملا و با مسدود کردن عرض دریای مدیترانه بر روی هر نوع خط لوله احتمالی که مصر در آینده بخواهد توسط آن به اروپا گاز صادرکند،منافع مصر را به خطر انداخته است، مهمتر اینکه با وجود روابط فعلی و تیره میان آنکارا و قاهره، ترکیه اجازه عبور خط لوله ی مذکور از مرز دریاییاش را به قاهره نخواهد داد و حتی با فرض گشایش در روابط آتی میان دو کشور و امکان عبور خط لوله ی گاز مصر از این ناحیه،این مساله به اهرم فشاری در دست آنکارا برای اعمال فشار بر قاهره تبدیل خواهد شد،لذا مصر از این بابت نگرانی هایی جدی دارد.
از سویی دیگر و در عرصه تحولاتی میدانی در لیبی، درحالی که نیروهای دولت وفاق ملی در حال تلاش برای سیطره بر شهر نفت خیز سرت می باشند و اردوغان نیز از این امر پشتیبانی کرده است، منابع رسانه ای نزدیک به ارتش مصر شهر سرت را خط قرمز اعلام کرده و عنوان داشته اند که در صورت ورود نیروهای فائز سراج به این شهر،ارتش مصر این امر را تحمل نخواهد کرد. بنابراین نبردها بر سر کنترل این شهر به نوعی برای مصر و ترکیه جنبه حیثیتی پیدا کرده است.