نبرد ادلب و خطر رویارویی میان روسیه و آمریکا

میدل ایست نیوز: آمریکا با توجه به اینکه می داند نمی تواند نبرد ادلب در سوریه را به سود خود به پایان برساند اما خیل عظیمی از نیروهای خود را راهی این منظقه کرده است.

آمریکا این نقل و انتقال نیروها را به بهانه احتمال بکارگیری سلاح شیمیایی توسط ارتش سوریه علیه گروه های مسلح اعلام کرده، این بهانه آسانی است که پیشتر در ماه آوریل سال گدشته به محض آزادی غوطه شرقی به دست ارتش سوریه به کار گرفته شد. و برای توجیه آن تنها پخش تصاویری از جانب کلاه سفید های مورد حمایت آمریکا و اروپا کافی بود تا در گزارش خود اعلام کنند این تصاویر مربوط به هجوم ارتش سوریه با اسنفاده از سلاح شیمیایی است تا بهانه لازم را به دست نیروهای آمریکایی با مشارکت فرانسه و بریتانیا برای حمله به مواضع ارتش سوریه بدهد.

الاهرام در گزارشی نوسته: اعلان آمریکا مبنی بر احتمال حمله نظامی به سوریه موجب برانگیخته شدن خشم ایران و روسیه شد، و این امر تنها به هشدار دادن روسیه به آمریکا مبنی بر عدم دخالت نظامی ختم نشد بلکه روسیه در مقابل این اقدام آمریکا، به روانه ساختن بیشترین تعداد جنگ افزار های نظامی و هواپیماهای استراتژیک خود به سمت سوریه اقدام کرد. و شروع به اجرای بزرگترین رزمایش نظامی دریایی در مقابل سواحل سوریه با مشارکت بیش از 25 كشتی جنگی و زیر دریایی و نیز 30 هواپیمای استراتژیک در کنار نیروهای دریایی و هوایی مستقر در پایگاه حمیمیم کرد. در همین راستا مسکو اعلام کرد: هرگونه حمله آمریکایی ها به نیروهای سوری به مثابه حمایت مستقیم از گروه های تروریستی داعش و النصره است که در ادلب حضور دارند و روسیه برای نابودسازی واپسین پایگاه های گروه های تروریستی مصمم است.

امیر سرتیپ حاتمی، وزیر دفاع ایران که هفته پیش به سوریه سفر کرده بود، تصمیم ایران را مبنی بر حمایت از سوریه برای نابود ساختن آخرین استحکامات تروریست ها در ادلب مورد تاکید قرار داد و به مشارکت ایران در عملیات بازسازی سوریه اشاره کرد. این امر منجر به واکنش نخست وزیر اسرائیل شد که در گفتگو با یک کانال ماهواره ای اعلام کرد: کسانی که اسرائیل را به قتل عام تهدید می کنند خود با همان سرنوشت مواجه خواهند شد. بکارگیری واژه «قتل عام» نشان دهنده میزان تنشی است که بین دو طرف وجود دارد.

در این میان اسرائیل خواهان میانجیگری رئیس جمهور روسیه شد تا با فشار بر ایران، این کشور را مجاب کند نیروهای خود را پیش از اعمال کنترل ارتش سوریه بر درعا، ریف قنیطره و بلندی های جولان، از سوریه خارج کند. تلاش های موسکو مثمر ثمر واقع شد و نیروهای ایرانی و هم پیمانانش به فاصله 70 کیلومتر از این منطقه عقب نشستند. این موضوع نتانیاهو را در معرض انتقادات شدید اللحن کارشناسان نظامی و رسانه ها قرار داد که این توافق را به سود سوریه و طرف های همسو با این کشور می دانند چرا که وضعیت برای اسرائیل در مقایسه با قبل از سال 2011 خطرناک تر است. درست به همین خاطر است که اسرائیل روی دخالت نظامی آمریکا که حساب باز کرده است تا امنیت این رژیم تامین شود.

این تهدیدات و گسیل ساز و برگ نظامی از سوی آمریکا با استقرار سامانه دفاع هوایی در شرق فرات همزمان شده است تا شدت التهابات و احتمال بروز درگیری های مسلحانه مخاطره آمیز شدت بگیرد. سناریو نبرد ادلب با گسیل سریع نیروهای نظامی منطقه ای و بین المللی شکل گسترده تری به خود گرفته است و شبیه دیگر نبردهای موفقیت آمیز ارتش سوریه به نظر نمی رسد.نیروهای روسی به شکل بی سابقه ای در مقابل نیروهای آماده به جنگ آمریکایی صف آرایی کرده، ایران نیز در مقابل اسرائیل قرار گرفته است.

با توجه به این اوضاع سیناریوهای متعددی می توان متصور شد؛ امکان توافق با گروه های مسلح موجود در ادلب که شمارشان به 100هزار نفر می رسد و ترکیه نیز متعهد شود جنگجویان ترک را که تعدادشان 14هزار تن است و زیر لوای گروه های مسلح می جنگند، از معرکه خارج سازد و هم چنین گروه های مسلح تابع اخوان المسلمین را منحل کند تا نبرد ادلب تنها محدود به گروه تروریستی داعش و النصره شود. ترکیه به منظور جلوگیری از سرازیری سیل آوارگان سوری به سمت مرزهای خود سعی می کند تا ساکنان ادلب را از آتش نبرد دور کند.

این رویکرد مورد تایید دی میستورا نماینده سازمان ملل در امور سوریه است که بر حق این کشور در نابودسازی تروریست های موجود در ادلب و اعمال حاکمیت دولت سوریه بر اراضی خود تاکید کرد. این اقدامات هم زمان با تلاش هایی است که به منظور دستیابی به توافق نامه ای با گروه های مسلح حاضر در ادلب با مشارکت سه کشور روسیه، ترکیه و ایران در جریان است.

این سناریو با توجه به موازنه شکل گرفته در نتیجه گسیل تجهیزات نظامی سنگین از سوی آمریکا و روسیه به سمت دریای مدیترانه به واقعیت نزدیک تر است زیرا با وجود این تعداد از نیروهای سوری، نیروهای منطقه ای و بین المللی هرگونه درگیری منجر به انفجار بزرگی خواهد شد که هیچ یک از طرف های درگیر قادر به تحمل تبعات نیست.

در این میان باید گفت هر گونه حمله نظامی سنگین از سوی آمریکا به نیروهای سوری تنها به مقابله سامانه دفاع موشکی سوریه و روسیه خلاصه نخواهد شد بلکه امکان یورش نیروهای هم سو با سوریه به مواضع نیروهای آمریکایی موجود در سوریه و عراق را در پی خواهد داشت. و در صورت ورود اسرائیل به این نبرد، موشک های ایران و سوریه عمق خاک اسرائیل را مورد هدف قرار خواهند داد و این سیناریویی بسیار مخاطره آمیز است که هیچ کشوری روی آن حساب باز نخواهد کرد.

برای همه طرف های درگیر بهتر است که به نیروهای سوری اجازه دهند بدون حمله موثر آمریکا به این نیروها به سمت ادلب پیشروی کند. چه بسا آمریکا نیز به حملات محدود همراه با جنگ رسانه ای و دیپماتیک بسنده کند. در پایان باید گفت آتش نبرد ادلب شاید فرو نشیند اما ستیز میان قدرت های منطقه ای و بین المللی در منطقه ای دیگر و شاید به شکلی متفاوت ادامه خواهد داشت.