گسترش پدیده کار کودکان در عراق در پی بحران آوارگی شهروندان

میدل ایست نیوز:  در آخرین پنجشنبه ماه سپتامبر، کمیسیون حقوق بشر عراق نسبت به گسترش این پدیده در عراق و ناتوانی در ارائه راهکار برای حل آن هشدار داد.

«فاضل الغراوی» یکی از اعضای این کمیسیون در مصاحبه ­ای مطبوعاتی گفت «نابسامانی اوضاع انسانی و اقتصادی آوارگان، توقف حمایت ­های مالی وزارت مهاجرت و امور مهاجران عراق، کافی نبودن کمک های نهادهای بین المللی و نیز بی­ سرپرستی بسیاری از خانواده­ ها از مهم­ ترین دلایلی است که کودکان را مجبور به کارکردن یا تکدی ­گری در میان اردوگاه ­ها کرده است.»  

وی افزود که علاوه بر آنچه گفته شد افزایش نارضایتی و رنج­ های آوارگان به این دلیل است که دولت اقدامات عملی برای بازگرداندن و حمایت از آنان انجام نداده است و نتوانسته نیازهای انسانی آنان را برطرف کند، به گفته او منابع اقتصادی و فرصت­ های شغلی برای آوارگان تأمین نشده است.

از سوی دیگر «حسام الدین العبار» یکی از اعضای شورای استانی نینوا در مصاحبه با «العربی الجدید» گفت که پدیده کار پسران و دختران خردسال در میان اردوگاه ها به ویژه در اردوگاه نینوا در حال گسترش است و در عین حال کمک­ های وزارت مهاجرات و امور مهاجران عراق و نهادها حقوق بشری بین المللی و منطقه ­ای نیز قطع شده  و دیگر از آوارگان حمایت­ های مالی و غذایی نمی­ شود.

وی ادامه داد «در حال حاضر کودکان در شهرها و بازارهای متعدد پراکنده شده­ اند و به کارهایی مشغولند که از دنیای کودکانه آن ها دور است. گروهی از آنان به عنوان باربر یا دستفروش در چهاررا های اصلی نینوا کار می­کنند.»

العبار افزود که بیش از 30هزار خانواده همچنان آواره هستند و در اردوگاه­ های نینوا، اقلیم کردستان و سایر مناطق به سر می­ برند. بیش از دو هزار کودک از ساکنان این اردوگاه­ ها به کارگری در بازارها مشغولند و کودکی آنان در معرض خطر است. وی از دو وزارت کار و مهاجرت عراق خواست تا برای کمک­ رسانی به این قشر مهم جامعه عراق وارد عمل شود.

«احمد الحیالی» رئیس مؤسسه «نینوا الغد» نیز در گفتگو با العربی الجدید گفت «پدیده انتشار کودکان در خیابان­ ها و بازارهای نینوا و نزدیکی اردوگاه آوارگان زنگ خطری را برای مسئولین به صدا درآورده ،زیرا تا کنون صدها مورد پرونده کار کودکان در بازارهای نینوا و اردوگاه آوارگان این شهر ثبت شده است.»

وی تأکید کرد که اصلی ­ترین دلیل گسترش این پدیده توقف حمایت­ های دولتی و نهادهای بین المللی از آوارگان است که بسیاری از خانواده­ ها را مجبور کرده کودکان خود را به بازار کار بفرستند. برخی از این کودکان برای رهگذران باربری می کنند ، برخی دیگر به رهگذران آب می­ فروشند و گروهی نیز تکدی­ گری می­ کنند. وی با اشاره به اینکه این نهاد یک تحقیق میدانی در خصوص کارکردن کودکان در استان­ های نینوا، کرکوک و صلاح ­الدین انجام داده است گفت «حدود دو هزار کودک مشغول به انجام کارهایی هستند که با توجه به شرایط سنی برای آنان سخت و طاقت­ فرسا است. همچنین اهالی این استان پس از بی ­توجهی دولت و نهادهای بین المللی از فرستادن کودکان به مدارس امتناع می­ کنند.»

«حسین العزاوی» فعال مدنی اهل کرکوک در گفتگو با العربی الجدید با اشاره به گسترش قابل ملاحظه پدیده کار کودکان به دلیل تداوم آوارگی اهالی استان و باقی ماندن آنان در اردوگاه ­ها گفت «تنها در بازارهای کرکوک بیش از 500 کودک بین سنین 5 تا 12 سال در حال کار هستند.»

العربی الجدید گزارش داده که کودکان عراقی معتقدند نیازهای موجود و کم­ کاری دولت، آنان را وادار کرده تا ترک تحصیل کنند و به کار کردن روی بیاورند. خالد کودک کار 9 ساله به گزارشگر العربی الجدید گفته بود که به خاطر فقر و تهیدستی به همراه سه برادر دیگرش در بازار خان التمر کرکوک کار می­ کند و به رهگذارن آب خنک می­ فروشد. خالد گفته بود «فروش آب و حمل بارهای مردم به ما کمک می­ کند که گاهی 12 هزار دینار معادل 10 دلار در روز دستمزد به دست آوریم. سپس شب به اردوگاه بر می­ گردیم و آن پول را در اختیار مادرمان قرار می­ دهیم تا با آن برای ما آب و غذا تهیه کند و برخی از نیازهای ساده ما را برطرف کند.»

گفتنی است علی رغم اینکه بسیاری از آوارگان همچنان در اردوگا­ه­ ها زندگی می­ کنند اما دولت عراق در خصوص پرونده آوارگان کوتاهی کرده است و در عین حال هیچ حمایت یا اقدامی برای تسهیل روند بازگرداندن آنان به خانه­ های خویش انجام نداده است.

منبع: العربی جدید / مترجم: هادی افرازنده