برادر شاه عربستان، برخوردار از حمایت خانواده سلطنتی و قبایل با شانس بالای جانشینی

میدل ایست نیوز: عرب پست در گزارشی تحلیلی درباره آینده عربستان و مطرح شدن نام احمد بن عبدالعزیز برای جانشینی شاه فعلی می نویسد:

سپتامبر گذشته بود که ویدئویی از شاهزاده عربستان احمد بن عبدالعزیز منتشر شد که در حین ورودش به اقامتگاهش در لندن با شعارهایی علیه سیاست های خاندان حاکم در عربستان سعودی مواجه شد که این خانواده را جنایتکار و آدم کش می خواندند.

شاهزاده عربستانی 76 ساله رو به معترضان کرد و گفت که این سیاست ها ربطی به خاندان آل سعود ندارد و مسئولیت متوجه ملک سلمان و ولی عهد اوست.

اظهارات شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که انتقادی مستقیم از برادر و برادرزاده اش در حکومت عربستان بود، باعث شد که ناظران آینده سیاسی عربستان سعودی را در معرض تهدید ببینند. از نظر این ناظران شاهزاده احمد ــ که از جناح سدیری پرنفوذ در خاندان پادشاهی است ــ ممکن است طاقتش طاق شود و برای توقف رفتارهای متهورانه محمد بن سلمان وادار به عمل شود، مبادا که محمد بن سلمان با رفتارهایش کشور و خاندان پادشاهی را به سرنوشتی نامعلوم بکشاند.

شاهزاده احمد روابط بسیار خوبی با قبایل عربستانی دارد و در میان شاهزادگان و نهاد دینی از مقبولیت برخوردار است. پیشتر او از 18 ژوئن 2012 تا 5 نوامبر همان سال به وزارت کشور عربستان سعودی رسید، مقامی که او را برای نقشی بزرگ تر در آینده سیاسی کشور نامزد کرد.

با به قدرت رسیدن ملک سلمان بسیاری گمان بردند که او احمد بن عبدالعزیز را ولی عهد خود تعیین کند. اما ملک سلمان بر خلاف همه پیش بینی ها، در توافق با برخی شاهزادگان پرنفوذ در خانواده سلطنتی، به خصوص جناح سدیری، مستقیم سراغ نوه های سدیری ها (محمد بن نایف و محمد بن سلمان) رفت.

در میانه تحولاتی که در عربستان سعودی شاهدیم آیا سرنوشت محمد بن سلمان در معرض تهدید است و آیا احتمال دارد که کار علیه او بالا بگیرد و هواداران امیر احمد تهدیدی واقعی علیه محمد بن سلمان شوند؟ به ویژه با بالا گرفتن فعالیت های مخالفان عربستان پس از تصمیمات سردرگم سیاسی در این کشور و رفتارهای خشونت آمیز و حذفی حکومت با مخالفان که تازه ترین مورد آن ربایش و قتل جمال خاشقچی است.

شاهزاده عربستانی مخالف، خالد بن فرحان آل سعود نیز در گفت وگویی ویژه با العربی پوست تأکید می کند که شاهزاده احمد بن عبدالعزیز که اکنون در بریتانیا زندگی می کند از حمایت و تأیید اکثریت طیف های موجود در داخل کشور و همین طور خانواده سلطنتی و قبایل برخوردار است. خالد بن فرحان می افزاید که همه نیروهای اپوزیسیون اکنون به این نتیجه رسیده اند که نظام حکومتی کنونی به فروپاشی خواهد انجامید و در نتیجه گرد شاهزاده احمد بن عبدالعزیز جمع خواهند شد تا کشور را از بحران ها و مشکلات سیاسی ای که عربستان درگیر آن است و عامل اصلی آن «شاهزاده متهور»، محمد بن سلمان است نجات دهد.

این شاهزاده عربستانی می افزاید که همه اطلاعات و شرایط کنونی به سود جناح شاهزاده احمد بن عبدالعزیز است و ولی عهد کنونی، محمد بن سلمان، در صورت درگذشت پدرش ناچار است بیعتی محرمانه و فوری با حضور تعداد اندکی از شاهزادگان حامی خودش برقرار کند و در این حالت اکثریت افراد خانواده سلطنتی با او مخالف خواهند بود و ناچار به برکناری اش خواهند شد.

با این همه، شاهزاده احمد در دوره کنونی علیه اوضاع کنونی کشور که حاصل تصمیمات محمد بن سلمان است دست به هیچ اقدامی نزده، چون اوضاع پیچیده و بحرانی منطقه ایجاب می کند که هر اقدامی حساب شده باشد. شاهزاده احمد منتظر فرصت مناسب است تا علیه محمد بن سلمان وارد عمل شود. به خصوص که ولی عهد همه نهادهای حکومت از وزارت کشور و دستگاه امنیتی و ارتش را در قبضه خود گرفته است.

گزینه ای مناسب اما مردد

درباره افزایش قدرت و محبوبیت شاهزاده احمد بن عبدالعزیز و اینکه آیا جناح وی در خانواده سلطنتی می تواند تهدیدی جدی برای ولی عهد، محمد بن سلمان، باشد سعد الفقیه، رئیس جنبش اسلامی برای اصلاح، به العربی پوست گفت که شاهزاده احمد بن عبدالعزیز واقعا برای دست زدن به تغییرات گسترده شخصیتی مناسب است به خصوص که در میان خانواده سلطنتی هواداران کمی ندارد و قبایل عربستانی نیز آماده حمایت از وی هستند و در میان نیروهای ارتش نیز پایگاه دارد و می توان برای هر تغییر سیاسی جدی در کشور به وی اعتماد کرد زیرا او شایستگی های سیاسی و اجتماعی لازم را دارد.

اما به نظر سعد الفقیه، شاهزاده احمد به تردید و نگرانی از هرگونه اقدامی که به فروپاشی نظامی سلطنتی بینجامد مشهور است، اما اگر وارد عمل شود از حمایت گسترده برخوردار خواهد شد.

این عضو بلندپایه نیروهای اپوزیسیون خارج از عربستان تأکید می کند که نیروهای اپوزیسیون و دیگر طیف های سیاسی در خارج از عربستان در پی تغییراتی فراگیر در کشورند و نمی خواهند با هیچ یک از جناح های خانواده سلطنتی در قدرت سهیم باشند یا از هر تغییری که هر یک از این جناح ها در آینده می دهند استفاده سیاسی کنند. آنها هرچند از هرگونه تغییری در آینده استقبال می کنند، ولی تغییری که در سر دارند تغییری همه جانبه و کنار رفتن کامل خانواده سلطنتی است.

عبدالله الغامدی از دیگر نیروهای اپوزیسیون عربستان نیز ضمن تأکید بر اینکه شاهزاده احمد بن عبدالعزیز از حمایت و نفوذ گسترده ای درون خانواده سلطنتی برخوردار است می افزاید که او می تواند در خط اول تغییرات درون خانواده سلطنتی بایستد و توانایی تحرک سیاسی را دارد اما در مرحله کنونی نگران رویارویی با حکومت است.

الغامدی به عربی پوست می گوید که جناح شاهزاده احمد بن عبدالعزیز درون خانواده سلطنتی هم به لحاظ عددی در اکثریت است هم به لحاظ قدرت در برابر جناح محمد بن سلمان دست بالا را دارد. به نظر الغامدی نیروهای اپوزیسیون در خارج از عربستان با توجه به محبوبیت بالایشان برای هرگونه تغییر و تأثیر بر افراد خانواده سلطنتی و ملت عربستان نفوذ و تأثیر بیشتری دارند تا جناح شاهزاده احمد بن عبدالعزیز.

شاهزاده احمد بن عبدالعزیز سی و یکمین پسر ملک عبدالعزیز بنیان گذار سلطنت سعودی و کوچک ترین فرزند وی است. مادر حصه بنت احمد السدیری است. به هفت فرزند ملک عبدالعزیز از این زن سدیریان هفتگانه گفته می شود.

شاهزاده احمد میان سال های 1975-2012 معاون وزیر کشور عربستان بوده و از فرزندان قدرتمند ملک عبدالعزیز است و گفته می شود که از اصلی ترین گزینه های جانشینی ملک سلمان و بزرگ ترین تهدید برای بلندپروازی های محمد بن سلمان است.

او در نوامبر سال گذشته چند ساعت پیش از اجرای حکم دستگیری یازده شاهزاده عربستانی از جمله ولید بن طلال توانست از عربستان سعودی خارج شود و به ایالات متحده برود و هم اکنون در انگلستان اقامت دارد.