دیدگاهسیاسی

شکست سیاست یهودی سازی کرانه باختری و قدس

کشورهای عربی اگر قصد کمک به فلسطین را دارند باید سیاستی خلاف اسرائیل پیش بگیرند و فلسطینیان را به ماندن در اراضی شان تشویق کنند.

میدل ایست نیوز: «مروان المعشّر»، نایب رئیس پژوهشگاه مطالعات کارنگی و وزیر امور خارجه اسبق اردن (2002-2004) در مقاله ای به ناکامی سیاست تعدیل جمعیتی فلسطینان ازسوی اسرائیل پرداخت.

در این مقاله که در پایگاه مرکز مطالعات خاورمیانه کارنگی منتشر شده آمده که چند ماه پس از اشغال کرانه باختری و بیت المقدس در سال 1967 به دست نیروهای اسرائیلی، «دیوید بن گوریون» اولین نخست وزیر اسرائیل گفت: «بدون میانگین بالا و دائمی مهاجرت یهودیان به اسرائیل و بدون میانگین بالای زادوولد یهودیان در اسرائیل همیشه محکوم به اقلیت بودنیم، حتی اگر به لحاظ نظامی بر اعراب پیروز شویم».

طبعاً اسرائیل هیچ‍  گاه از این واقعیت غافل نشد و دست به هر کاری زد تا اکثریتی یهودی درون اراضی فلسطینی ازجمله قدس شرقی بمانند. این کار قدیم تر با سیل مهاجرت از همه نقاط دنیا، آخر همه شوروی، و ساخت شهرک هایی در کرانه باختری و قدس شرقی و ترسیم دوباره مرزهای بیت المقدس به نحوی که اکثریت یهودی در آن جای داشته باشند انجام شد. اما همه این تلاش ها رودرروی واقعیتی عملی قرار می گیرد که دستیابی به این هدف را برای اسرائیل دشوار می کند. پیش تر اشاره کرده ام که تعادل جمعیت شناختی فلسطینیان عرب و اسرائیلیان یهودی در مناطق تحت کنترل اسرائیل در سال 2017، معادل 5.6 میلیون تن در هر دو طرف بوده است. یعنی اگر سرتاسر اراضی فلسطینی را در نظر بگیریم یهودیان اسرائیلی همچنان اقلیت اند و جمعیتشان رو به کاهش هم هست. علاوه بر این، وضعیت جمعیت شناختی در قدس هم به تدریج به سود فلسطینیان در حال تغییر است.

اسرائیل تلاش بسیاری کرد که درون قدس اکثریت با یهودیان باشد. اما با اشغال قدس شرقی در 1967 و منضم کردن غیر قانونی آن به مناطق تحت کنترل خود و تعیین دوباره مرزهای بیت المقدس (قدس بزرگ) همچنان همه تلاش ها برای حفظ اکثریت یهودی درون قدس جدید شکست می خرود. با وجود سیاست پنجاه ساله اسرائیل در شهرک سازی در قدس شرقی و وادار کردن فلسطینیان به مهاجرت از این منطقه باز هم در بازه زمانی طولانی هیچ تضمینی نیست که یهودیان در این منطقه اکثریت را داشته باشند. یکی از وزرای سابق اسرائیل گفته بود: «قدس شرقی خاری در گلوی ما خواهد ماند، نه می توانیم بیرونش بیندازیم نه می توانیم آن را ببلعیم».

در 1967، وقتی اسرائیل قدس شرقی را گرفت نسبت یهودیان به فلسطینان 74 به 26 درصد شد. در 1973، کمیته ای اسرائیلی هدف خود را این تعیین کرد که نسبت فلسطینیان در قدس از 5.25 درصد بیشتر نشود. اما در سال 2016 نسبت یهودیان به فلسطینیان 62 به 38 درصد شد. (همچنین اینجا را ببینید) این با وجود افزایش شهرک نشینی ها در قدس شرقی بود. به عبارت دیگر با وجود همه تلاش هیا اسرائیل در آینده ای نه چندان دور شمار فلسطینیان درون مرزهای «قدس بزرگ» احتمالا از یهودیان بیشتر خواهد شد.

برخی حامیان اسرائیل امروز کنگره امریکا را تحت فشار قرار داده اند که دربرابر افزایش جمعیتی فلسطینیان، آنان را از کرانه باختری و قدس بیرون بیندازند. گروهی از نهادهای حامی اسرائیل بی سروصدا در پی تصویب قانونی هستند که به موجب آن اموالی که امریکا در قالب کمک های انسانی دوستانه برای فلسطینیان به سازمان ملل می پرداخت  (و چندی پیش متوقف شد) صرف تأمین هزینه های بیرون انداختن دائمی فلسطینیان از کرانه باختری و قدس و سکونتشان در کشورهای دیگر شود. به نظر من احتمال تصویب چنین قانونی همچنان ضعیف است، اما روشن است که اسرائیل از هر وسیله ای برای جلوگیری از اکثریت شدن فلسطینیان درون مناطقی که در کنترل دارد استفاده خواهد کرد.

همه این داده ها تأیید موضوعی است که پیشتر مطرح کرده بود. استراتژی کشورهای عربی درقبال نزاع عربی ـ اسرائیلی باید در مسیر خلاف سیاست اسرائیل باشد، یعنی حمایت از ماندن فلسطینیان در اراضی شان. بیم آن دارم که درصورت تکرار تأکید بر راه حل دو کشوری بدون فعالیت دیپلماتیک و اقتصادی کشورهای عربی که به ماندن فلسطینیان در زمین هاشان کمک کند، هیچ فایده ای نداشته باشد جز آنکه اسرائیل همچنان همه را دربرابر عمل انجام شده قرار دهد و هم مانع از تشکیل دولت فلسطین شود و هم فلسطینیان را به زور از زمین هاشان بیرون اندازد.

 

منبع
مرکز کارنگی

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا