آیا کشورهای خلیج به حمایت خود از امریکا در اعمال تحریمها علیه ایران پایان خواهند داد؟
تلاشهای عربستان سعودی برای گفتوگو بر سر پایان دادن به جنگ یمن و گشودن کانالی برای مذاکره با ایران، شک و تردیدهایی را در تداوم حمایت کشورهای خلیج از «فشار حداکثری» مد نظر رئیس جمهور ایالات متحده امریکا علیه ایران بر میانگیزد.
میدل ایست نیوز: تلاشهای عربستان سعودی برای گفتوگو بر سر پایان دادن به جنگ یمن و گشودن کانالی برای مذاکره با ایران، شک و تردیدهایی را در تداوم حمایت کشورهای خلیج از «فشار حداکثری» مد نظر رئیس جمهور ایالات متحده امریکا علیه ایران بر میانگیزد.
به گزارش پایگاه خبری الخلیج الجدید، مقامات عربستانی امیدوارند رایزنی با انصارالله یمن که با میانجیگری عمان و بریتانیا انجام می شود، به احیای گفتوگوهای متوقف شده میان نیروهای انصارالله یمن و جداییطلبان جنوب از یک سو و دولت «عبدربه منصور هادی» که مورد حمایت عربستان و سازمان ملل متحد قرار دارد، منجر شود.
در همین رابطه، «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی به برادر کوچکتر از خود و معاون وزیر دفاع این کشور ماموریت داده است تا به عنوان بخشی از رویکرد جدید این کشور در سیاست خارجی خود، به جنگ یمن پایان دهد.
این رویکرد جدید حاوی اصولی از جمله بازگشت به سیاست خارجی و دفاعی محتاطانهتر پس از گذشت چند سال از رویکرد واکنشی و ماجراجویانه عربستان است که منجر به سر بر آوردن بحرانهای بی شماری برای ریاض از جمله مداخله نظامی در یمن شده است.
علت این رویکرد جدید و محتاطانه عربستان را می توان در حملات هوایی گسترده انجام شده به تاسیسات نفتی این کشور در ماه سپتامبر جست که شک و تردیدهایی را در پایبندی واقعی ایالات متحده امریکا در دفاع از کشورهای خلیجی برانگیخت.
هدف ریاض از در پیش گرفتن رویکرد محتاطانهتر به ارائه چهره مثبتی از خود به عنوان رئیس گروه جی 20 مربوط می شود چرا که وجهه عربستان پس از جنگ یمن و حادثه قتل وحشیانه «جمال خاشقجی»، روزنامهنگار معترض سعودی در کسنولگری این کشور در استانبول به شدت مخدوش شده است.
تعهد محدود امریکا
واکنش دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده امریکا به حمله پهپادی و موشکی الحوثیها به تاسیسات نفتی عربستان نشان داد کشورهای خلیجی نباید به هنگام بروز بحرانها انتظار زیادی از ایالات متحده داشته باشند، این در حالی است که دولت امریکا چندین بار بر نقش ایران در این حملات اشاره و اصرار کرده است.
ترامپ در زمان حمله به تاسیسات نفتی عربستان طی سخنانی گفت: «این حمله به عربستان سعودی انجام گرفت نه امریکا، اما ما به آنها کمک خواهیم کرد. اگر ما تصمیم به انجام کاری بگیریم، آنها باید مشارکت پررنگی داشته باشند و در مقابل اقدامات ما، هزینه آن را بپردازند.»
در همین رابطه، یکی از مقامات وزارت امور خارجه امریکا تصریح کرد: «حملات انجام شده، عربستان و دیگر کشورهای خلیج را به این درک رسانده است که افزایش تنش میان امریکا و ایران، آنها را تبدیل به اهدافی می کند که واشنگتن هیچ دفاع و حمایتی از آنها نخواهد کرد.»
این مقام امریکایی افزود: «اکنون هدف اصلی عربستان، کاهش حضور در یمن و متوقفسازی تبدیل الحوثیها به حزبالله دیگر است به طوری که عربستان در بستر این شرایط می تواند با ایران به صورت مستقیم تعامل برقرار کند.»
در همین ارتباط، «مارتین گریفیتس»، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن در جلسه هفتگی شورای امنیت تصریح کرد: «شمار حملات هوایی ائتلاف عربی به رهبری عربستان در دو هفته اخیر 80درصد کاهش یافته است.»
گریفیتس افزود: «ما معتقدیم، شرایط کنونی فرصتی است برای گام برداشتن در مسیر آتشبس فراگیر در یمن.»
کاهش تنشها
سیگنالها و پالسهای ارسالی عربستان و امارات در دو ماه اخیر، در کنار رایزنیهای عربستان و الحوثیها نشان می دهد گامهایی برای کاهش تنشها نه فقط در جبهه یمن بلکه در بحران ایران و قطر نیز در جریان است.
در همین زمینه، «خالد الجارالله»، معاون وزیر امور خارجه کویت که کشورش در بحران قطر به میانجیگری مشغول است، عنوان کرد: «با وجود محاصره قطر، شرکت تیم ملی عربستان، امارات و بحرین در جام خلیج که قرار است در دوحه برگزار شود، نشانهای مثبت و روشن در ظهور گشایشی در این بحران است.»
یک مقام سعودی هم در گفتوگو با خبرنگاران تصریح کرد: «قطر گامهایی را برای حل و فصل بحران موجود از رهگذر تصویب قانون مبارزه با تامین ملی تروریسم برداشته است، این امر یکی از خواستههای اصلی کشورهای محاصرهکننده به شمار می رود.»
امارات نیز در کنار خارج کردن نیروهای خود از یمن، از اتهامزنی به ایران در رابطه با حمله به تاسیسات نفتی عربستان و انفجار نفتکشها در مقابل سواحل خود خودداری کرد و افرادی را برای رایزنی درخصوص امنیت دریایی به ایران گسیل کرد.
در پایان باید گفت یقینا، تلاشهای کشورهای خلیجی برای کاهش تنش به ویژه با ایران، موجب تضعیف حمایت عربستان و امارات از فشار حداکثری امریکا علیه تهران می شود و روند صلح در یمن و مذاکره کشورهای خلیجی با ایران، دو گام حائز اهمیت در این مسیر به شمار می رود.
