نویسنده: جک دِش
میدل ایست نیوز: چندین منبع آگاه در عراق به المانیتور گفته اند که عادل عبدالمهدی، نخست وزیر موقت این کشور که روابط نزدیکی با ایران دارد، اگرچه به طور علنی از رای اخیر پارلمان به اخراج نیروهای آمریکایی از عراق حمایت کرده، اما در خفا خواستار این اتفاق نیست.
عبدالمهدی اگرچه روز جمعه با ارسال فراخوانی به مایك پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، از دولت دونالد ترامپ خواسته یک هیئت آمریکایی برای مذاكره درباره خروج سربازان این کشور به عراق اعزام کند، اما ظاهرا در تلاش است که ضمن تسکین دادن و آرام کردن فرماندهان نیروهای شبه نظامی شیعه تحت حمایت ایران که خواستار خروج 5هزار و 200 نیروی آمریکایی از کشور جنگ زده عراق هستند، راهی برای نگه داشتن این نیروها در کشورش بیابد.
یک مقام ارشد سابق دولتی در ایالات متحده به المانیتور گفت که عبد المهدی صرفا سعی دارد وجهه خود را حفظ کند: «او نمی خواهد ما کشورش را ترک كنیم. عبدالمهدی با تقاضای خروج آمریكایی ها از عراق از [تنها] اهرمی كه در اختیار دارد، استفاده می كند.»
وزارت امور خارجه ایالات متحده در پاسخی تند و تیز به بیانیه روز جمعه عبدالمهدی، درخواست نخست وزیر موقت موقت را برای برنامه ریزی خروج نیروهای آمریکایی رد کرد. مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیه ای گفت: «هر هیئتی که به عراق اعزام شود تنها به بحث درباره بهترین راه متعهد شدن دوباره به مشارکت استراتژیک ما خواهد پرداخت و نه به خروج نیروها.»
منبع آگاه که با اوضاع کنونی در عراق به خوبی آشناست، گفت که عبدالمهدی که در ماه نوامبر در میانه تظاهرات خیابانی ضد دولتی از نخست وزیری استعفا کرده، به احتمال زیاد از نیروهای آمریکایی خواهد خواست که در نقش آموزش دهنده نیروهای نظامی عراقی و جدای از قوانین مشارکت در رزم در عراق بمانند. به رغم آنکه در قطعنامه ای که اخیرا تصویب گردیده نخست وزیر به بازپس گیری دعوت سال 2014 عراق از نیروهای آمریکایی برای ماندن در این کشور ترغیب شده، اما دولت هنوز به طور رسمی درخواست خروج آمریكا را مطرح نکرده است. اما به گفته این منبع آگاه، نخست وزیر عراق مجبور است برای حفظ ظاهر در برابر گروه های شبه نظامی متحد ایران هم که شده، در جهت کاهش حضور نظامی آمریکایی اقدام کند و در حالی که همچنان در جنگ علیه داعش از حمایت ایالات متحده برخوردار است، رد پای آنها را بپوشاند. دولت عبدالمهدی به سختی در روابط خود با تهران و واشنگتن توازن برقرار کرده و هر دو طرف پیش از حملات به مقرهای کتائب حزب الله در اواخر ماه دسامبر (توسط آمریکا) و پایگاه های عراقی مقر نیروهای آمریکا در 8 ژانویه (توسط سپاه پاسداران ایران) به بغداد اطلاع رسانی کرده اند.
از آغاز تظاهرات مردمی در عراق در ماه اکتبر تا کنون بیش از 500 نفر از معترضان جان خود را از دست داده اند و در واکنش به همین ناآرامی ها بوده که عبدالمهدی از نخست وزیری استعفا داده است. اکنون منابع آمریکایی و عراقی اختیارات عبدالمهدی برای اخراج نیروهای آمریکایی و همچنین اینکه آیا عراق به تنهایی توانایی جنگ با داعش را دارد، زیر سوال برده اند.
ریحان حنا ایوب، معاون شورای مجلس عراق و یکی از اعضای کمیته روابط خارجی، گفت: «او تحت فشار زیادی قرار دارد. همه داده ها و گزارش ها حاکی از آن است که عراق برای مقابله با داعش و گروه های جنایتکار آمادگی اقتصادی، مالی و نظامی ندارد.» ایوب که نماینده منطقه ای در شمال عراق است، به المانیتور گفت که اوضاع به احتمال زیاد پس از حمله موشکی بالستیک ایران در روز سه شنبه به پایگاه های نظامی الاسد و اربیل که مقر نیروهای آمریکایی و ائتلافی هستند، تغییری نخواهد کرد.
سركوت شمس، یکی دیگر از نمایندگان مجلس عراق در اشاره به احتمال اخراج نیروهای آمریکایی گفت: «او (عبدالمهدی) در حال حاضر سعی دارد گروه های شبه نظامی را آرام كند. او می داند که اگر ایالات متحده به این صورت از عراق خارج شود، اتفاقات بدی رخ خواهد داد.»
مارک اسپر، وزیر دفاع ایالات متحده، پس از حملات موشکی ایران با عبدالمهدی گفت و گو نکرده است. اسپر روز چهارشنبه گفت: «ما سعی داشتیم یک تماس تلفنی سریع ترتیب دهیم و بعد از آن، فکر می کنم درگیر گفت و گوی تلفنی با اعضای کنگره بودم.» طبق گزارش هایی که بعدتر به دست المانیتور رسیده، جان رود، معاون وزیر دفاع در سیاست گذاری ها که سومین فرد در سلسله مراتب این وزارتخانه به شمار می رود، به جای اسپر با عبدالمهدی گفت و گو کرده است.
اسپر اوایل هفته تاکید کرد که رای گیری برای ترغیب به اخراج نیروهای ایالات متحده در حقیقت حمایت عراقی ها از آمریکا را نشان داده چرا که بیشتر کردها و سنی ها از حضور در جلسه رای گیری امتناع کرده اند. او همچنین افزود که این رای تحت فشار گروه شبه نظامی شیعه تحت حمایت ایران و با تهدید و فشار داده شده است.
به گفته قانونگذاران و منابع آگاه، ظاهرا حضور مجدد تظاهرات کنندگان عراقی در خیابان ها در روز جمعه باعث شد که عبدالمهدی بین لزوم رسیدگی به خواسته ایران و گروه های متحد آن و تمایل خود به نگه داشتن نیروهای آمریکایی در عراق گیر بیفتد.
کریستین وَن دِن تورن، رئیس صندوق عراق برای آموزش عالی، گفت: «احساس من این است که در سطح سیاسی و در میان عموم مردم تقریبا هیچ کسی نمی خواهد که نیروهای آمریکایی عراق را ترک کنند و آنها صرفا سعی دارند حفظ ظاهر کنند. یک سازماندهی مجدد، عقب نشینی و یک پیشروی و یک تغییر شکلی صورت خواهد گرفت که بتواند ایران را راضی کند.»