میدل ایست نیوز: ناظران و تحلیلگران اوضاع عراق مجموعه‌ای از تغییرات و مواضع تازه در این کشور در پی شهادت قاسم سلیمانی و غیاب وی در روند سیاسی عراق را شناسایی کرده‌اند. این تغییرات هم در ازسرگیری اختلافات میان نیروهای سیاسی شیعی نمایان شده هم در نزاع بر سر رهبری سیاسی در این کشور. نزاعی که در سال 2010 طی جلسه‌ای به دعوت قاسم سلیمانی که نتیجه آن توافق بر سر حوزه‌های نفوذ و قدرت بود خاموش شده بود. در آن جلسه حزب الدعوه بیش از دیگر گروه‌ها سهم گرفت و جریان صدر سهم خود را نامتناسب با پایگاه مردمی خود در سطح عراق دانست.
با ناکامی «محمد توفیق علاوی» در تشکیل دولت جدید در عراق، بسیاری ناظران بر این نکته تاکید کردند که این حادثه بیش از آنکه نتیجه مخالفت نیروهای سیاسی کرد و اهل سنت با علاوی باشد، نتیجه مخالفت بخشی از نیروهای شیعه با دولت وی بود. البته این مخالفت‌ها نه از باب اختلاف با علاوی که ازباب ضربه زدن به «سید مقتدی صدر» حامی اصلی علاوی انجام شد.
یکی از اصلی‌ترین چهره‌هایی که در مسیر رأی آوردن علاوی مانع‌تراشی کرد «نوری المالکی»، دبیر کل حزب الدعوه و رئیس ائتلاف دولت قانون بود. فردی که از سال 2014 به‌عنوان عامل اصلی مشکلات عراق شناخته می‌شود، مشکلاتی که به بروز گروه تروریستی داعش انجامید و فجایع بزرگی در پی داشت و یک‌سوم خاک عراق را از کنترل دولت مرکزی خارج کرد و حجم خسارت‌های آن 88 میلیارد دلار برآورد می‌شود.
یک عضو بلندپایه در ائتلاف نصر به ریاست «حیدر العبادی» گفت که علت اصلی بحران نخست‌وزیری در عراق اختلافات شخصی است و افزود که اختلافات میان سران سیاسی شیعه در عراق در آستانه انتخابات شدیدتر هم می‌شود.
او تأکید کرد که قاسم سلیمانی اختلافات میان این نیروها و همچنین در سطح گروه‌های مسلح ازجمله اختلاف میان عصائب اهل الحق و صدر را کنترل می‌کرد.
وی افزود که «محمد کوثرانی»، مسئول پرونده عراق در حزب الله لبنان نیز نتوانسته در یکپارچه کردن دیدگاه‌های گروه‌های شیعه و گرفتن رأی اعتماد برای علاوی کار انجام دهد و شواهد نشان می‌دهد که نوری المالکی می‌کوشد مرحله تازه‌ای از فعالیت خود را در سطحی سیاسی و نه اجرایی ازسربگیرد، که البته فعالیت‌های وی با مخالفت دیگر نیروهای سیاسی ازجمله صدر و العبادی مواجه خواهد شد.
به گفته این مقام سیاسی غیاب سلیمانی تأثیری منفی بر نیروهای سیاسی عراق خواهد داشت چون آنها عادت کرده‌اند که نیروی بالای سرشان حتی در نقش ژاندارم باشد و آنها را کنترل کند. وی تأکید کرد که این فقط به نیروهای سیاسی شیعه مربوط نمی‌شود و در مورد اهل سنت نیز همین وضعیت حاکم است.
«نجم القصاب»، تحلیلگر سیاسی عراقی، تأکید کرد که پس از ترور قاسم سلیمانی نزاع بر سر رهبری میان نیروهای سیاسی کشور بالا گرفته و هر کدام می‌خواهد خود را به‌عنوان مؤثرترین نیرو جا بزند و به طرف‌های خارجی چنین وانمود کند که برای هر کاری باید با وی مذاکره کنند و این وضعیت باعث شده که موضوع نخست‌وزیری به تعویق افتد.
او گفت که دو عامل بر روند سیاسی عراق تأثیری بی سابقه گذاشته‌اند که اولین آنها تظاهرات است که نیروهای سیاسی عراق را در تنگنا قرار داده و دومی ترور قاسم سلیمانی که هیچ کسی جای وی را پر نخواهد کرد و دیگر ایران نمی‌تواند مانند زمان او سیاست‌هایش را در عراق پیش ببرد.
وی پیش‌بینی کرد که با اجرای انتخابات همه نسل اول نیروهایی که نزدیک به ایران شمرده می‌شدند از صحنه کنار بروند.
