میدل ایست نیوز: «محمد توفیق علاوی»، نامزد پیشین نخست‌وزیری عراق در گفت‌وگو با روزنامه العربی الجدید به بیان دلایلی پرداخت که مانع از تشکیل دولت و در نهایت کناره‌گیری وی از نخست‌وزیری شد.
در ادامه متن کامل این مصاحبه قابل مشاهده است:
حقیقت این امر که علاوی نامزد مرجعیت دینی در نجف بوده، چیست؟
مرجعیت دینی نجف هیچ شخصی را نامزد نمی کند اما گاهی اوقات علیه برخی شخصیت‌ها وتو می کند. درخصوص نامزدی من، مرجعیت هیچ گونه اعتراضی نداشت، این موضوعی است که من درباره آن یقین دارم.
واقعیت این امر که حزب الله لبنان از شما حمایت کرده، چیست؟ رابطه شما با محمد الکوثرانی واقعیت دارد؟
حزب الله لبنان هیچ گونه ارتباطی با مساله نامزدی من برای نخست وزیری عراق ندارد و من این امر را تکذیب می کنیم. من در سال 2010 میلادی دیدارهای با الکوثرانی(از رهبران حزب الله لبنان) داشتم، در آن زمان ایاد علاوی نامزد نخست وزیری بود. دیدارهای مذکور به عنوان حلقه ارتباط میان ما و جمهوری اسلامی ایران بود. از آن زمان به بعد رابطه من با وی قطع شد و آنها هیچ نقشی در مساله نامزدی من نداشتند.
درباره مطالبات فراکسیون‌های اهل تسنن و کُرد و شروط آنها برای رای اعتماد صحبت می کنید؟
فراکسیون‌های سیاسی اهل سنت با همان ذهنیت گذشته و تلاش برای به دست گرفتن کنترل وزارتخانه‌ها رایزنی می کردند. متاسفانه در دوره‌های گذشته هر وزارتخانه به عنوان نهادی وابسته به یکی از احزاب در آمده بود لذا فساد و دزدی با قدرت ادامه داشت بنابراین عراق از 17 سال گذشته تاکنون علیرغم بودجه های هنگفت و گزاف دچار وضعیت نابسامانی است، این موضوعی است که من در گفت‌وگو با فراکسیون های شیعی و یا اهل تسنن مخالفت خود را با آن اعلام کردم.
اما فراکسیون‌های کُرد خواستار وزرای غیرمستقل و سیاسی بودند که با مخالفت قاطع من رو به رو شد. من به آنان اعلام کردم که می بایست میان اقلیم کردستان و بغداد ارتباط و تماس وجود داشته باشد اما کُردها این امر را از طریق وزرای سیاسی می خواستند عملی کنند. من به آنان وزارت امور اقلیم کردستان را پیشنهاد کردم و با این امر موافقت کردم که وزیر امور اقلیم جایگاه معاونت نخست وزیری داشته باشد، آنها هم موافقت کردند اما ظاهرا در این میان توافقی ضمنی میان کُردها و محمد الحلبوسی وجود داشت که بدون هماهنگی یکدیگر حرکت نکنند لذا به دلیل این توافق با تشکیل دولت موافقت نکردند.
آیا نمایندگان گروه‌های شیعی در جلسه رای اعتماد حاضر نشدند؟ اگر حاضر نشدند، علت آن چیست؟
نوری المالکی و برخی فراکسیون‌هایی شیعی مخالف من هستند، برخی در ائتلاف الفتح خواستار بعضی پست‌ها شدند که من مخالفت کردم زیرا می دانم که آنها اهداف دیگری برای دستیابی به این پست‌ها در سر دارند لذا موضع مخالفی علیه من اتخاذ کردند و در جلسه رای اعتماد حضور پییدا نکردند.
متاسفانه هنوز برخی طرف‌های سیاسی با ذهنیت منفعت‌محور می اندیشند و به فکر منافع کشور نیستند، این موضوع شامل فراکسیون‌های شیعی، سنی و کُرد هم می شود.
چرا المالکی به مخالفت با شما اصرار ورزید؟ آیا این امر به دلیل اختلافات گذشته بوده یا تحولات مربوط به پرونده نخست وزیری شما، وی را به این رویکرد سوق داد؟
یکی ازز دلایل مخالفت المالکی با من به اختلافات گذشته ما باز می گردد. وی در آن زمان تهمت‌های دروغینی علیه من جعل کرد. او گمان می کند که من برای انتفام آمده ام و می خواهم انتقام مسائلی که علیه من انجام داد را بگیرم اما باید بگویم که چیزی به نام انتقام در قاموس من وجود ندارد اما المالکی بدین نحو فکر می کند لذا بر مخالفت با من پافشاری کرد.
چرا تا ساعات پایانی مهلت قانونی منتظر ماندید و کناره گیری خود را اعلام کردید؟
من پیش از آن قصد کناره گیری داشتم اما چند بار این امر به تعویق افتاد و علت آن به درخواست گروه‌های کُردی باز می گردد که خواهان مذاکرات بیشتر بودند. این مذاکرات میان من و آنها نبود بلکه میان کُردها و الحلبوسی بود. آنها می خواستند که به توافق دست یابند اما من به توافقی با الحلبوسی دست پیدا نکردم لذا در کناره گیری من تاخیر افتاد.
برخی به شما اتهام زده اند که در مذاکرات تشکیل دولت به سود فراکسیون مشخصی و علیه فراکسیون دیگر عمل می کردید، پاسخ شما چیست؟
به هیچ وجه. من با همه فراکسیونها به یک نحو رفتار کردم. برخی گروه‌های سنی و مشخصا «اسامه النجیفی»، «مثنی السامرائی» و «خمیس الخنجر» موافقت کردند که دولت را بدون دخالت آنها تشکیل دهم اماالحلبوسی رئیس پارلمان عراق و رئیس فراکسیون القوی العراقیه خواهان وزارتخانه‌هایی بود که من مخالفت کردم و این امر موجب بروز اختلافاتی شد.
شما تماسی با وزیر امور خارجه امریکا داشتید، آیا می توانید محتوای آن را اعلام کنید؟
این تماس یک اقدام معمولی بود که برای تبریک‌گویی و تاکید بر همکاری عراق و امریکا انجام شد. من از وی خواستم که با برخی از نهادهای بین المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول همکاری داشته باشیم و موضع پمپئو هم در این باره مثبت بود.
آیا رابطه خانوداگی شما با سید مقتدی صدر علت حمایت وی از شما بود؟
ما رابطه خانوداگی دوری داریم اما این رابطه نقشی در حمایت صدر از من نداشت بلکه علت حمایت وی این بود که افرادی که همراه من برای نخست وزیری معرفی شده اند هر یک با مخالفت و وتوی گروهی رو به رو بود و من تنها شخصی بودم که هیچ طرف سیاسی نظر منفی علیه من نداشت همچنین ایران و امریکا هم با نامزدی من مخالفتی نداشتند.
آیا برنامه‌ای برای حضور در میدان تظاهرات و اعلام حمایت از آنها دارید؟
بعد از کناره‌گیری از تشکیل دولت، تمایلی برای حضور در میدان التحریر ندارم تا این چنین از موضع خود سوء استفاده نکنم و سوار بر موج تظاهرات نشوم، این امر یعنی سوء استفاده از تظاهرات جزء اخلاقیات من نیست، هدف من تنها خدمت به کشور بوده و است. متاسفانه به علت مخالفت برخی طرف‌های سیاسی نتوانستم به عراق خدمت کنم. من نیتی برای تظاهرات با معترضان ندارم چرا که علاقه‌ای به سوار شدن بر موج اعتراضات ندارم.
آیا فکر می کنید که نامزد جدید با همان چالش‌های شما مواجه خواهد شد؟
نامزد جدید دو راه خواهد داشت، اگر همانند من در مخالفت با سهم‌خواهی گام بردارد با همان دشواری‌های من مواجه خواهد شد و اگر با رویکرد 17 سال گذشته حرکت کند و طبق سهم‌خواهی و تقسیم وزارتخانه‌ها میان احزاب عمل کند، می تواند به راحتی رای اعتماد پارلمان را کسب کند.
آیا معتقدید که نخست وزیر جدید می تواند به مطالبات تظاهرات‌کنندگان جامه عمل بپوشاند؟
این موضوع در گرو دو امر است؛ نخست در جدیت وی در برگزاری انتخابات زودهنگام و دوم به شجاعت وی در مبارزه با فساد و معرفی قاتلان معترضان. این امر نیازمند فداکاری بسیاری است، اگر شجاعت لازم را داشته باشد، می تواند بسیاری از مطالبات معترضان را برآورده کند. معرفی عوامل قتل معترضان از نخستتین مسئولیت‌های نخست وزیر آتی است.
