میدل ایست نیوز: «مصطفی الکاظمی»، رئیس دستگاه اطلاعاتی عراق روز گذشته پس از کشوقوسهای فراوان و بعد از کنارهگیری «محمد توفیق علاوی» و «عدنان الزرفی» با حضور اغلب گروههای سیاسی عراقی در کاخ ریاست جمهوری السلام رسما مامور تشکیل کابینه جدید شد.
وی شب گذشته در نخستین سخنرانی تلویزیونی خود ضمن تاکید بر انحصار سلاح در دست دولت، اظهار داشت از جمله مهمترین اهداف دولت متبوعش، مبازره با فساد، صیانت از حاکمیت عراق و بازگرداندن آوارگان خواهد بود.
در نوشتار کوتاه زیر به پرتوافکنی بر برخی ابعاد شخصیتی و مسیر سیاسی الکاظمی خواهیم پرداخت.
مصطفی عبداللطیف معروف به الکاظمی(53 ساله) در سال 1967 در بغداد به دنیا آمد، وی منتسب به عشیره «الغریب» است؛ خانواده وی از منطقه الشطرة واقع در استان ذی قار به منطقه کرخ بغداد(الکاظمیه) نقل مکان کرد. به همین دلیل با نام الکاظمی شناخته می شود.
پدر وی، حاج عبداللطیف مشتت الغریباوی در سال 1963 در بغداد ساکن شد و به عنوان نقشهبردار و ناظر فنی کار میکرد، وی نماینده حزب ملی دموکراتیک به رهبری «کامل الجادرچی» در الشطره بود.
الکاظمی که دارای لیسانس حقوق است و هیچ گونه تابعیت غیر عراقی ندارد، وی پیشتر به دلیل آنکه از مخالفان رژیم گذشته بود، مجوز پناهندگی سیاسی داشت، الکاظمی همچنین متاهل و دو فرزند دارد.
مصطفی الکاظمی که از فعالان اپوزیسیون علیه رژیم بعث بود، به مبارزات خود در ایران، سوئد و بریتانیا ادامه داد، وی مدتی نیز به عنوان سردبیر بخش عراق سایت امریکایی المانیتور مشغول بود و در بغداد و پس از آن در لندن به مدیریت موسسه «گفتوگوی انسانی» پرداخت، با وجود آنکه الکاظمی سالها در تبعید زندگی کرد اما به هیچ یک از احزاب عراقی نپیوست.
وی پس از حمله نظامی امریکا به عراق در سال 2003 به کشورش بازگشت و در راهاندازی سازمان صدا و سیمای عراق نقشآفرینی کرد همزمان به عنوان مدیر اجرایی موسسه «الذاکره العراقیه» ایفای نقش کرد؛ سازمانی که با هدف مستندسازی جنایتهای رژیم بعث تاسیس شده بود.
الکاظمی در گرماگرم نبردها علیه گروه تروریستی داعش، در ژوئن سال 2016 از سوی «حیدر العبادی»، نخست وزیر وقت عراق به ریاست سازمان اطلاعات انتخاب شد، العبادی باجناق برادر الکاظمی است.
مصطفی الکاظمی در زمان ریاست خود بر سازمان اطلاعات، این نهاد را از چشم رسانهها دور کرد و با کشورهای بسیار و دستگاههایی که در قالب ائتلاف بینالمللی ضدداعش فعالیت می کردند، رابطه برقرار کرد.
در همین رابطه، تنها ساعاتی پس از نامزدی الکاظمی، «دیوید شینکر»، معاون وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در امور خاورمیانه در گفتوگو با خبرنگاران تصریح کرد: «الکاظمی در مسئولیتهای گذشته خود ثابت کرده که شخصی وطنپرست و شایسته است. ما امیدواریم که وی بتواند سریعتر دولتی مستقل و قوی تشکیل دهد.»
ایران نیز به عنوان بازیگری مهم و قوی در عرصه عراق ضمن استقبال از انتخاب الکاظمی اعلام کرد تهران همواره از استقلال، حاکمیت ملی، یکپارچگی ارضی و ثبات سیاسی در کشور عراق حمایت کرده و اتفاق نظر تمامی جریانات سیاسی عراق از طریق روندهای دموکراتیک را تنها مسیر برای حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات می داند. از همین رو ایران از توافق امروز گروه های سیاسی در عراق که نتیجه آن معرفی مصطفی کاظمی به عنوان نخست وزیر جدید بود، استقبال می کند و آن را گامی درست در مسیری درست می داند.
در همین ارتباط، خبرگزاری رسمی فرانسه به نقل از یک منبع سیاسی بلندپایه عراقی نوشت: معرفی الکاظمی دستاوری برای بغداد محسوب می شود به ویژه آنکه عراق در مرحله دشواری قرار دارد و انتخاب وی می تواند تجدید معافیت عراق از تحریمهای اعمالی امریکا علیه ایران را تضمین کند.
این شخصیت سیاسی نزدیک به الکاظمی در ادامه اظهار داشت: «الکاظمی دارای شخصیتی است که با کسی دشمنی ندارد، او دارای ذهنیتی پراگماتیک و عملگرا است و با همه بازیگران اساسی عرصه عراق رابطه دارد، وی با امریکا و ایران دارای مناسبات حسنهای است.»
الکاظمی همچنین به هنگام سفر مهم حیدر العبادی در سال 2017 به عربستان، وی را همراهی کرد، دوربینها در این سفر، صحنهای را به تصویر کشیدند که نشان می داد الکاظمی دوست شخصی خود، «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی را به آغوش گرفته است، همه این روابط بیانگر توان الکاظمی برای مذاکره و میانجیگری است.
وی شخصیت جدیدی در سپهر سیاسی عراق به شمار نمی رود، نام او از زمان استعفای دولت عبدالمهدی و حتی پیش از آن به عنوان جایگزین العبادی در سال 2018 مطرح بود اما عوامل عدیدهای مانع از توافق بر سر نامزدی وی شد به ویژه آنکه پیشتر برخی گروههای مسلح وی را در ترور شهید «ابومهدی المهندس» و «قاسم سلیمانی» دخیل می دانستند، امری که واشنگتن آن را تکذیب کرد همچنین دیدار «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی به هنگام سفر اخیر خود به عراق با وی، صحت این ادعاها را زیر سوال برد.