میدل ایست نیوز: پس از گذشت چند روز از امضای «عادل عبدالمهدی» بر تصمیم گروه‌های مسلح وابسته به عتبات برای خروج از چارچوب سازمان الحشد الشعبی و ارتباط‌دهی آن به دفتر فرماندهی کل نیروهای مسلح، مسئولان عراقی و فرماندهان نزدیک به حشد بر این باور هستند که خروج این گروه‌های مسلح وابسته به مرجعیت دینی که معروف به «حشد عتبات» هستند دربردارنده پیام‌ها و دلالت‌های سیاسی داخلی و خارجی و پیامدهایی بر هویت الحشد الشعبی است.
این تصمیم گروه‌های وابسته به مرجعیت پس از آن اتخاذ شد که برخی گروه‌های مسلح از الحشد الشعبی در راستای منافع طرف‌های فرامرزی سوء استفاده کرده و دردسرهایی را برای امنیت و ثبات عراق ایجاد کردند همچنین این گروه‌ها با دخالت‌های مداوم خود در فرایند سیاسی، بر پرونده تشکیل دولت تاثیر منفی نهادند.
عبدالمهدی به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح عراقی اخیرا طی فرمانی تصمیم به جداسازی چهار گروه مسلح معروف به حشد عتبات (در اشاره به عتبه علوی، عباسی و حسینی در نجف و کربلاء) از الحشد الشعبی گرفت و آنها را از لحاظ اداری و عملیاتی به فرماندهی کل نیروهای مسلح پیوند داد، گروه‌هایی که بیش از 40 درصد از شمار نیروهای حشد را تشکیل می دهند.
این فرمان بدین معناست که تیپ‌های چهارگانه عتبات از این پس از دایره حشد خارج شده و زیر نظر دفتر فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق اداره خواهند شد و در قالب فرماندهی عملیات مشترک و مشخصا وزارت دفاع فعالیت خواهند کرد.
این تیپ‌های چهارگانه که شامل تیپ رزمی امام علی (ع)، تیپ انصار المرجعیه، تیپ علی اکبر (ع) و تیپ رزمی العباس(ع) است، اخیرا با تعیین «عبدالعزیز المحمداوی» ملقب به «الخال» یا «ابوفدک» به عنوان جانشین «ابومهدی المهندس» که در عملیات پهپادی امریکا در مسیر فرودگاه بین‌المللی بغداد به همراه «قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه ایران به شهادت رسید، مخالفت کردند، در همین راستا «میثم الزیدی»، فرمانده تیپ رزمی العباس فرماندهی الحشد الشعبی را به تمایز قائل شدن میان گروه‌های موجود در زیرمجموعه حشد درخصوص اعتبارات مالی اختصاص داده شده و امور لجستیکی متهم کرد.
در همین ارتباط، یک مقام برجسته عراقی در این باره اظهار داشت: «تصمیم اخیر در ادغام یا ارتباط‌دهی برخی گروه‌ها به نهادی دیگر غیر قانونی و مخالف با مصوبه پارلمان در مشخص‌سازی گروه‌های زیرمجموعه حشد، هویت و روند قانونی آن است.»
وی افزود: «این تصمیم در راستای رفع بحران فزاینده میان دو جناح در داخل الحشد الشعبی اتخاذ شد، دو جناحی که یکی خود را گروه‌های مقاومت اسلامی می نامد مانند گردان‌های حزب‌الله، نجباء، گردان‌های سیدالشهداء و عصائب اهل الحق که وابستگی‌شان بیشتر به ایران است و جناح دومی که وابسته به مرجعیت دینی نجف هستند و این تصمیم نه از سوی فرماندهان گروه‌های عتبات بلکه با چراغ سبز نهاد دینی نجف گرفته شده است.»
این منابع برجسته عراقی اظهار داشت: «تسلط طرف‌های فرامرزی بر الحشد الشعبی و درگیر ساختن آنها در طرح‌های منطقه‌ای به ثبات عراق آسیب می رساند و این گروه‌ها را وارد بحران سیاسی می کند، امری که نجف اشرف با آن به شدت مخالف است و وظیفه این گروه‌ها را دفع خطر داعش می داند.»
«احمد الحمدانی»،کارشناس امور امنیتی درباره بحران معروف به «گروه‌های شبه نظامی» معتقد است که خروج گروه‌های مسلح معروف به وفاداری ملی از الحشد الشعبی موجب برداشته شدن پوشش حمایتی مهمی از دیگر گروه‌های مسلح می شود؛ به این معنا که خروج گروه‌های مسلح وابسته به نجف اشرف از حشد موجب محرومیت دیگر گروه‌ها از حمایت مرجعیت می شود چرا اساسا در درون حشد دو جریان یا رویکرد وجود دارد، گرووه‌های مسلح وابسته به عتبات که این روزها با عنوان گروه‌های عراقی شناخته می شوند، این گروه‌ها به تصمیمات دولت عراق پایبندی بیشتری دارند و در کنار ارتش و پلیس ارتباط نزدیکی با شهروندان دارند در مقابل گروه‌های وابسته به طرف‌های فرامرزی قرار دارند که کمتر به منافع ملی اهمیت می دهند و بیشتر با طرف‌های خارجی در ارتباط هستند.
الحمدانی در ادامه افزود: «هرگونه گام دیگری برای خروج دیگر گروه‌های مسلح از رهگذر ادغام با تیپ‌های وابسته به مرجعیت یا قرار گرفتن زیر نظر فرماندهی عملیات مشترک موجب انشقاق در الحشد الشعبی و ادغام آن در ارتش عراق خواهد شد.»
پارلمان عراق در سال 2016 قانون مربوط به الحشد الشعبی را تصویب و آن را نهاد نظامی مرتبط با فرماندهی کل نیروهای مسلح قلمداد کرد که دستورات خود را تنها از وی دریافت می کند اما برخی گروه‌های زیرمجموعه حشد به دستورات دولت پایبندی نشان نمی دهند و تاکنون اقدامات عدیده‌ای خارج از اراده دولت عراق انجام داده اند که بارزترین آن حمله به پایگاه‌های میزبان نیروهای خارجی در عراق است.
در همین رابطه، یک منبع بلندپایه عراقی در گفت‌وگو با پایگاه خبری العالم الجدید خبر داد که در پی علنی شدن تصمیم دو لشکر و دو تیپ تابع مدیریت عتبات عالیات برای جدا شدن از تشکیلات الحشد الشعبی «بسیاری از تشکیلات نظامی در سازمان حشد به فکر اقدامی مشابه هستند».
این منبع آگاه گفت که این گروه های جداشده از حشد در حال تأسیس تشکیلات تازه ای هستند که فرماندهی آن با فرمانده کل نیروهای مسلح است و افزود که این رویکرد برآمده از مواضع مرجعیت عالی شیعه است که مشروعیت الحشد الشعبی برآمده از فتوای آن بود.
