جزئیاتی از ماجرای کشف آرشیو حزب بعث و بازگشت آن به عراق/ «مصطفی الکاظمی» مأمور بررسی اسناد

میدل ایست نیوز: مجموعه ای از اسناد رژیم بعث که اخیرا به صورت محرمانه از امریکا به عراق برگردانده شده بسیاری را امیدوار کرده که بتوانند از سرنوشت و پرونده عزیزانشان در قربانی جنایات رژیم بعث بودند اطلاع یابند.

در سال 2003، چند ماه بعد از سرنگونی رژیم بعث، 5 میلیون قطعه سند در دفتر حزب بعث در بغداد کشف شد. آن زمان نیروهای امریکایی از دو کارشناس برای بازخوانی و رمزگشایی از آنها کمک خواستند.

این دو کارشناس عراقی یکی «کنعان مکیه»، چهره آکادمیک عراقی و فعال اپوزیسیون و استاد دانشگاه در امریکا، و دیگر «مصطفی الکاظمی»، روزنامه نگار و فعال سیاسی آن زمان و نخست وزیر امروز عراق بودند.

مکیه به «فرانس پرس» می گوید که در آشوب های آن روزها، زیرزمین ساختمان حزب بعث را آب گرفته بود. «با مصطفی پایین رفتیم و اسناد را خواندیم و فهمیدیم که اسناد بسیار مهمی کشف کرده ایم».

این اسناد و پرونده ها شامل فرم های عضویت در حزب و نامه هایی به وزارتخانه ها و گزارش های مخبران اطلاعاتی درباره شهروندان عراقی بود. همچنین اسنادی درباره خانواده های دستگیرشدگان عراقی در جنگ عراق با ایران که از چشم رژیم بعث خائن شمرده می شدند.

با شدت گرفتن تنش های فرقه ای در عراق مکیه با مقامات عراقی به توافق رسید که این آرشیو عظیم به پژوهشگاه هوور، وابسته به دانشگاه استنفورد ایالات متحده منتقل شود تا بتوان آنها را دیجیتال و طبقه بندی کرد.

در سفر مصطفی الکاظمی به واشنگتن در ماه گذشته، بازگشت این اسناد به عراق از موضوعات مورد بحث وی با مقامات امریکایی بود. در 31 اوت 48 تُن سند به بغداد منتقل و در نقطه ای نامعلوم نگهداری شد.

یک مقام بلندپایه عراقی به «فرانس پرس» گفت که نه عراق و نه امریکا رسما انتقال این اسناد را اعلام نکردند و این اسناد همچنان در حالت محرمانه خواهند ماند و قرار نیست مردم به آن دسترسی پیدا کنند.

او علت این تصمیم را نگرانی از موج تازه ای از انتقام جویی و خون ریزی در عراق دانست. به خصوص که بسیاری در عراق مسلحند.

اما این تصمیم موجب سرخوردگی بسیاری از مردم عراق می شود.

«ایوب الزیدی» (31 ساله) که پدرش بعد از حمله عراق به کویت در سال 1991 ناپدید شد می گوید که صدام ملت عراق را نابود کرد و نباید از کنار این موضوع با سکوت گذشت.

او مانند بسیاری از دیگر مردم عراق نمی داند که چه اتفاقی برای پدرش افتاده و امیدوار است که در اسناد حزب بعث سرنخی برای این موضوع پیدا کند.

مادر او حسینه می گوید که در دهه 1990 بارها برای اطلاع از سرنوشت همسر خود دست به دامن ادارات حکومت شده بود.

«مرتضی فیصل»، کارگردان عراقی، که هنگام سقوط رژیم بعث 12 ساله بود از طرفداران جدی علنی شدن این اسناد است.

او می گوید که عملکرد غلط طبقه سیاسی جدید در عراق و اینکه جمعیت فراوان جوانان عراقی تجربه ای از روزگار رژیم بعث نداشند باعث شده که بسیاری نگاهی نوستالژیک به دوران صدام حسین داشته باشند.

به نظر وی علنی شدن این اسناد راه را  بر هرگونه احساس نوستالژیک به آن دوران تاریک می بندد.