اجتماعیخبر اول

سینمای عراق در گذر زمان

در سال 1959، اداره سینما و تئاتر عراق تاسیس شد تا عراق به طور رسمی وارد این صنعت شود.

میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه الصباح، سینما یکی از شاخه های مهم فرهنگ ملی هر کشوری به شمار می رود، نه تنها در صنعت فیلم سازی با انواع مختلف آن، بلکه با سینمایی که فیلم های وارداتی خارج را نمایش می دهد، علاوه بر فیلم های تولید داخل که یکی از ستون های حقیقی سینماست.

تاریخ سینمای عراق به بیش از یک قرن می رسد و با پخش اولین فیلم سینمایی در بغداد، در سال 1909 میلادی آغاز شد و این تاریخ در مقایسه با بسیاری از کشورها در سطح منطقه و جهان شروع زودهنگامی محسوب می شود، ولی متاسفانه عراق نتوانست با این تولد زود هنگام صنعت سینما در این کشور همراهی کند، به ویژه در مقایسه با کشورهایی چون مصر و هند که در مسیر پیشرفت مشابه آن بودند.

به نوشته وبگاه نون پست، اولین فیلم صامت در دارالشفاء، در بخش غربی شهر بغداد که بعدها به اسم سینما بلوکی نامیده شد، نمایش داده شده است و در آن هنگام مردم عراق، تصاویر متحرکی را که بر روی صفحه سفید هر زمان تاریکی افزایش می یافت، ظاهر می شدند با شور و شوق بسیار دنبال می کردند و «شفیق مهدی»، نویسنده عراقی در کتاب سینماهای بغداد به این امر اشاره کرده است.

در سال 1911، سینماتوغراف بغداد تحت حمایت «احمد جمال پاشا»، والی بغداد، در بوستان عبخانه به نمایش فیلم های کوتاه صامت پرداخت و فیلم هایی که در آن زمان نمایش داده شد عبارتند از: مرد مصنوعی، شکار یوزپلنگ، در جستجوی مروارید سیاه، مسابقه بالون ها، پرندگان درنده در لانه هایشان و خطوط زنده.

معمولا فیلم های سینماتوغراف در جشن های عمومی و مناسبت های مهم در باغ های عمومی به نمایش گذاشته می شد، از جمله فیلم نبردهای این جنگ که در 24 مه سال 1918 به نمایش گذاشته شد و فجایع جنگ جهانی اول را به تصویر کشید و دقیقا از این زمان به بعد، علاقه و توجه تماشاچیان به دنبال کردن فیلم های صامت چند برابر شد و این امر باعث شد که برخی ثروتمندان به ساخت سالن های ویژه اکران فیلم های سینمایی بیندیشند و به این ترتیب رویال سینما و اولیمبا سینما به وجود آمدند.

در ابتدای سال 1928، سینمای صامت برای نخستین بار به سخن آمد و صاحبان سالن های سینما دیگر نیازی به نوازندگانی نداشتند که برای رفع ملال تماشاچیان به کار گرفته می شدند و سینما برای اولین بار در عراق با فیلم سلطان موسیقی سخن گفت و مدتی پس از آن، عراق فیلم های خاص خود را تولید کرد.

ورود به صنعت فیلم سازی در عراق تا اواخر دهه چهل قرن بیستم، یعنی حدود یک ربع قرن پس از ظهور در مصر، رخ نداد و این تنها دلیل عقب افتادن سینمای عراق نبود، بلکه به دلیل عدم وجود افراد باصلاحیت و نبود امکانات و فن آوری جدید بود و تلاش های فردی بدون توجه حکومت و موسسه ها  تنها عامل دوام آن شد، بنابراین عجیب نیست که سینمای عراق پیشرفتی نکرد و فیلم های تولید شده در حداقل تعداد خود باقی ماندند.

بعد از پایان جنگ جهانی دوم، صنعت فیلم سازی در عراق آغاز شد؛ چنان که شرکت الرشید عراقی و مصری در سال 1946 اولین فیلم عراقی را با عنوان ابن الشرق(پسر شرق) با کارگردانی «نیازی مصطفی»، کارگردان مصری تولید کرد.

«مهدی عباس»، منتقد سینمایی عراقی، تاریخ 3 دسامبر سال 1949 را تاریخ حقیقی سینمای عراق می داند، چرا که بر اساس گفته او کادر هنری عراقی، فیلمی کاملا عراقی به نام عالیه و عصام تولید کردند.

در سال 1959، اداره سینما و تئاتر عراق تاسیس شد تا عراق به طور رسمی وارد این صنعت شود.

«سعد سلمان»، کارگردان مشهور عراقی اشاره می کند که افراط گرایی مذهبی و قومی در عراق پس از سقوط رژیم صدام حسین و ظلمی که این رژیم در حق نخبگان فرهنگی عراق روا داشته بود، بسیاری از صاحبان فرهنگ در عراق را به ترک وطن مجبور کرد.

اخیرا عراق قدری از محدودیت های خود خارج شده است، از سویی برخی از سالن های سینما در برخی مراکز بزرگ خرید، بار دیگر درهای خود را گشوده اند و از سوی دیگر سینمای عراق پس از یک دوره طولانی رکود به دلیل شرایط سیاسی و امنیتی و با وجود مشکلات کمبود بودجه، نبود زیرساخت های مناسب و عدم حمایت دولت  وارد حوزه خلاقیت سینمایی شده است و در جشنواره های بین المللی شرکت می کند.

به نوشته وبگاه العربی الجدید، در سال 2019 سینمای عراق حرکت و پویائی خوبی را شاهد بود، هرچند به میزان مورد انتظار نبود، ولی همچنان تولید سینمایی با مشکلات بسیاری روبه رو است که می توان از طریق فعال سازی تولیدات مشترک با موسسه های فیلم سازی خارجی و نهادهای مالی بین المللی، به ویژه جشنواره های فیلم  بر آنها غلبه کرد.

ورود دولت به صنعت تولید محصولات سینمایی گام درستی است و وزارت فرهنگ در سال 2019 از اختصاص مبلغی از بودجه خود برای حمایت و تامین بودجه تولیدات و پروژه های سینمایی خبر داد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا