میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه ارید، مرداب های عراق، بزرگترین اکوسیستم آبی تالاب ها در خاورمیانه و غرب آسیا هستند و از مجموعه ای از دریاچه ها و زمین های باتلاقی پیوسته به یکدیگر در بخش پایینی رودخانه دجله و فرات تشکیل شده اند و در مساحتی بیش از 20000 کیلومتر میان عراق و ایران گسترده شده اند و مرداب های عراق قدمتی بسیار طولانی و بیش از 5000 سال دارند و دارای اهمیت زیست محیطی بسیار بالایی هستند، زیرا این مکان مسیری برای عبور پرندگان مهاجر بین قاره ها و مخزن مناسبی برای استمرار مناطق صید ماهی های آب شیرین است؛ چنان که محل ایده آلی برای تخم ریزی و زندگی انواع مختلف ماهی های آب های شیرین و ماهی های دریایی است و اکوسیستم دریایی و زندگی موجودات دریایی در خلیج فارس را پشتیبانی می کند و با فراهم کردن غذا و پناهگاه و محل مناسب تولید مثل از انواع حیوانات در معرض انقراض حمایت می کند و این مکان دارای میراث بشری بی مانندی است و بیش از 5000 سال محل زندگی ساکنین بومی این منطقه بوده است( سومری ها، اور، اریدو، لاگاش).
به نوشته وبگاه 360 مصر، مقامات پیشین عراق برای مجازات ساکنین مرداب ها به علت شورش و قیام علیه حکومت «صدام حسین»، رئیس جمهور سابق عراق در ابتدای دهه نود که با نام انتفاضه شعبانیه شناخته می شود سعی در از بین بردن تاریخ این منطقه از طریق رسانه ها و روزنامه ها و شبکه های عراقی کردند و ساکنین این منطقه را غیر عراقیانی خواندند که از هند به همراه گله های گاومیش خود به این منطقه مهاجرت کرده اند و این پیش از حمله نظامی صدام به مرداب ها بود که آخرین پناهگاه انقلابیون بود و در آن هزاران نفر کشته شدند و پس از آن با طرح بنای سدها و سوزاندن نیزارها با هدف خشک کردن باتلاق های آبی به بهانه امنیت ملی منجر به مهاجرت اجباری هزاران نفر از ساکنین به ایران از ترس حمله و خشونت شد.
مرداب ها، مجموعه ای از پهنه های آبی هستند که زمین های کم ارتفاع واقع در جنوب دشت های رسوبی عراق را پوشانده اند و شهرهای عماره و ناصریه و بصره در راس مثلث تشکیل دهنده این دشت ها قرار گرفته اند.
به نوشته وبگاه ایندیپندنت عربی، پرندگان مرداب ها در زمستان از مناطق سرد به مناطق گرم بالای پهنه های آبی می آیند تا پس از طی هزاران کیلومتر، تخم های خود را در لانه هایشان قرار دهند تا چرخه زندگی ادامه یابد، ولی این پرندگان پس از جنگ عراق و ایران و خشک کردن مرداب ها با بدترین شرایط روبه رو شدند تا جایی که به خودکشی این پرندگان منجر شد، زمانی که اثری از لانه های خود نیافتند.
داستان خشک کردن مرداب ها و نابود کردن محیط زیست آن حقیقتا غم انگیز است نه تنها برای حیوانات بلکه برای ساکنین آن که به زندگی در این محیط زیست و سادگی آن عادت داشتند.
خشک کردن مرداب ها در پایان دهه هشتاد قرن گذشته سیستماتیک بود به طوری که به طور کامل آنها را خشک کردند و بخشی از مرداب هویزه را تغییر داد و تعداد ساکنین این منطقه را به اندازه ای کاهش داد که تعداد ساکنین شهر جبایش از توابع ناصریه از 60 هزار نفر به 6 هزار نفر کاهش پیدا کرد.
به نوشته وبگاه الحره، مرداب های عراق که در میان دو رودخانه دجله و فرات گسترده شده اند و یکی از بزرگترین پهنه های آبی داخلی جهان به شمار می آیند در سال 2016 به دلیل تنوع زیستی و تاریخ غنی آن که به دوره های باستانی تاریخ عراق باز می گردد در فهرست میراث جهانی یونسکو و جزو مناطق حفاظت شده بین المللی قرار گرفت.
ساکنین منطقه همچنان از فقر و نبود فرصت های شغلی رنج می برند تا جایی که این شرایط و عدم فروش شیر، آنها را به فروختن گاو میش هایشان به قیمت های پایین مجبور کرد، امری که پرورش این حیوانات در شرایط شیوع بیماری کرونا را دشوارتر کرده است.
برای بیش از 5000 سال و پیش از دوره خشکسالی شدید و مهاجرت دسته جمعی پس از تصمیم صدام حسین برای خشک کردن مرداب ها در سال 1991، ساکنین مرداب ها به صید ماهی ها و پرندگان و مرغابی ها و کشت برنج و دام پروری می پرداختند.
سازمان ملل متحد عملیات خشک کردن این پهنه های آبی منحصربه فرد را یکی از بدترین جنایت های محیط زیست در تاریخ به شمار آورده است و در سال 2010 یکی از مسئولین رژیم سابق عراق پس از مجرم شناخته شدن در این مورد به مرگ محکوم شد.
