میدل ایست نیوز: برگزاری جشنواره سینمایی دریای سرخ در شهر جده عربستان نشان داد که این کشور با جدیت در پی جا انداختن خود به عنوان یک مرکز فرهنگی در خاورمیانه است.
بر اساس گزارش «نیویورک تایمز»، در یکی از نشستهای برگزارشده در حاشیه جشنواره سینمایی دریای سرخ، که نخستین جشنواره سینمایی در تاریخ عربستان است، «بهاء عبدالمجید»، از مقامات بلندپایه وزارت سرمایهگذاری عربستان گفت که این کشور یک هدف را دنبال میکند و آن «تبدیل شدن عربستان به مرکز تازه تولید فیلم در منطقه است».
عربستان همچنین با مشارکت در تأمین هزینه 3 فیلم پرهزینه هالیوودی میکوشد که با صحراهای خود از اردن و مراکش به عنوان لوکیشنهای جذاب فیلمهای هالیوودی پیش افتد.
این در حالی است که در دهههای گذشته قاهره و دمشق و بیروت و تا حدودی بغداد مراکز اصلی فرهنگ در جهان عرب بودند و علاوه بر تولید فیلم و پخش موسیقی مرکز چاپ و توزیع کتاب در جهان عرب شمرده می شدند.
اما در سالهای گذشته، جنگها و نزاعها و مشکلات شدید اقتصادی و ناکارآمدی دولتها رونق فرهنگ در بسیاری از این مراکز قدیم را از میان برده است. استودیوهای تلویزیون سوریه و دفاتر انتشاراتی بغداد در جنگ به آتش کشیده شد و ورشکستگی اقتصادی رمقی برای سینمای لبنان نگذاشته است.
در مصر نیز که پایتخت سینمای جهان عرب است سانسور و محدودیتهای دستگاههای اطلاعاتی و واداشتن سینماگران به ساخت فیلمهای تبلیغاتی برای حکومت، از رونق صنعت سینما کاسته است.
عربستان با ثروت کلانی که دارد میکوشد که خود را به عنوان یک مرکز فرهنگی در منطقه جا بزند. در این راستا، بورسیههای کلانی را برای ارسال دانشجویان در رشتههای سینما به خارج از کشور اختصاص داده و چندین کارگاه و مدرسه سینمایی و استودیو و سالن تئاتر پیشرفته ساخته و برنامههای گسترده حمایتی از هنرمندان در عرصههای درام و هنرهای تجسمی و موسیقی و آشپزی راه انداخته است.
«فیلیپ عرقتنجی»، تهیهکننده و کارگران لبنانی ـ فرانسوی، میگوید: «عربستان ثروت مالی دارد و ما ثروت در قصه داریم، مگر تا کجا میشود پول خرج کرد؟».
این همه در کشوری رخ میدهد که تا همین چند سال پیش وجود سالن سینما در آن ممنوع بود و شهروندان عربستانی برای دیدن فیلم در سینما به دبی و بحرین میرفتند.
الان در عربستان 430 سالن سینما وجود دارد و این روند با سرعت بالا ادامه دارد و به موجب سند چشمانداز 2030 قرار است 2600 سالن سینما در عربستان ساخته شود.
با وجود این، «مازن حایک»، مشاور رسانه و سخنگوی سابق مجموعه MBC، بزرگترین رسانه تلویزیونی جهان عرب، میگوید: «اگر قرار باشد که فقط وقتی قیمت نفت بالای 70 دلار است پول خرج کارهای فرهنگی کنیم، قطعا چنین برنامهای شکست میخورد».
او میگوید که کشورهای عربی باید به فکر تضمین آزادیهای فردی و حاکمیت قانون و قوانین بازار آزاد و تسامح و حقوق اقلیتها باشند و بدین ترتیب راه را برای فرهنگ خلاق باز کنند، «در غیر این صورت ممکن است کارمندان موفقی را استخدام کنی، اما کار خلاقه چیز دیگری است».