میدل ایست نیوز: بر خلاف بسیاری خوشبینیها درباره تأثیر توافق ایران و عربستان بر پرونده یمن، ناظران معتقدند که این پرونده اساسا نتیجه اختلاف قبایل مسلح یمنی است و احتمال تشدید تنش در صورت عقبنشینی عربستان از یمن وجود دارد.
«احمد سالم» و «نادین ابراهیم» با انتشار مقالهای در CNN تأکید کردند که توافق ایران و عربستان نه تنها نقطه پایانی بر جنگ در یمن نخواهد بود بلکه ممکن است بار دیگر بر شدت درگیری در این کشور بیفزاید و در نهایت عربستان را وادار به دخالت نظامی مجدد در یمن کند.
نزاع در یمن اساساً با اختلافات قبایل مسلح آغاز شد اما در 2015 با دخالت ائتلاف عربی به ریاست عربستان سعودی برای حمایت از حکومت به محاصره افتاده یمن به جنگی تمامعیار و در نهایت جنگ نیابتی میان ایران و عربستان و میدان رقابت آنها بر نفوذ منطقهای تبدیل شد.
توافق ایران و عربستان هرچند معادلات منطقهای در یمن را تغییر خواهد داد اما معلوم نیست که به حل نزاع داخلی در این کشور بینجامد، زیرا نزاع در یمن موضوعی داخلی است که در این سالها عامل خارجی در آن دخالت کرده است.
پیش از این، گروه انصارالله پیشنهاد عربستان برای میزبان مذاکرات گروههای یمنی را رد و تأکید کرد که ریاض خود در این نزاع طرف است و نمیتواند واسطهای بی طرف باشد. با وجود این انصارالله مذاکرات مستقیم خود را با ریاض پیش میبرد بی آنکه به طرفهای داخلی کاری داشته باشد.
از سوی دیگر، شورای انتقالی جنوب با ارسال بیانیهای به CNN تأکید کرد که خود را به هیچ توافقی درباره وضعیت جنوب یمن که انصارالله و عربستان به آن برسند ملزم نمیداند.
این شورا افزود که ریاض همه طرفهای ذیربط را از مذاکرات خود با انصارالله کنار گذاشته است هرچند تأکید کرد که اگر این مذاکرات به تمدید آتشبس در یمن و رفع نگرانیهای امنیتی عربستان در یمن بینجامد از آن حمایت میکند.
با وجود این، بسیاری هشدار میدهند که عقبنشینی فوری عربستان در یمن به انصارالله که سراپا مسلح است فرصت میدهد که آزادانه برای بسط سلطه خود در یمن تلاش کند.
«طالب الحسنی»، دبیر شبکه «المسیره»، وابسته به انصارالله، در این باره گفت که اگر عربستان برای عقبنشینی از یمن منتظر توافق طرفهای یمنی است باید مدتها در یمن بماند.
وی گفت که انصارالله در حال حاضر تمرکز خود را بر خارج کردن عربستان و امارات از نزاع یمن گذاشتهاند تا بدین ترتیب یمن تازه به وضع پیش از جنگ در سال 2015 برگردد؛ یعنی زمانی که انصارالله با شکست دادن دولت مرکزی توانست صنعا را بگیرد.
الحسنی افزود که به محض خروج نیروهای عربستانی و متحدانشان، یمن یا شاهد «وساطت فوری» با همکاری یک گروه بی طرف یا بازگشت به جنگ داخلی خواهد بود و تأکید کرد که در هر دو حالت، انصارالله پیروز میدان خواهد بود.
درباره سناریوهای پیش روی یمن بعد از خروج نیروهای عربستانی نیز میان طرفهای یمنی توافق نظری دیده نمیشود.
شورای انتقالی جنوب بر بازگشت به وضعیت پیش از 1990 یعنی تقسیم یمن به دو بخش جنوبی و شمالی تأکید میکنند اما انصارالله با هرگونه تقسیم حتی به صورت کنفدرالی نیز مخالفاند و وحدت اراضی یمن و سلطه خود بر صنعا، پایتخت، تأکید میکنند.
البته امارات و عربستان با چنین سناریویی مخالفاند و این وضعیت ممکن است به ازسرگیری جنگ در یمن بینجامد.