میدل ایست نیوز: پایگاه امریکایی «اویل پرایس» در گزارشی به امکانات عظیم عراق در عرصه نفت و گاز و ظرفیت‌های این کشور در تبدیل شدن به یک تولیدکننده محصولات پتروشیمی در سطح جهانی پرداخت.
عراق از چند سال پیش به فکر راه‌اندازی کارخانه‌های پتروشیمی افتاد و در این باره «پروژه نبراس» مهم‌ترین پروژه عراق در این عرصه است.
هفته گذشته، وزارت نفت عراق اعلام کرد که «تصور نهایی» از این پروژه به تصویب رسیده و بر «ضرورت تسریع در اجرای آن» تأکید شده است.
در ژانویه 2015 شرکت «شل» قرارداد اصلی برای ساخت این کارخانه پتروشیمی به هزینه 11 میلیارد دلار در بصره امضا شد. طرفین به تحقق این پروژه بسیار خوش‌بین بودند و در آن زمان «ناصر العیساوی» وزیر وقت صنایع عراق در کنفرانسی مطبوعاتی تأکید کرد که این پروژه تا 5-6 سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد و عراق بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات پتروشیمی در منطقه خواهد بود.
این پروژه به «شل» فرصت داد که عملیات خود در میدان‌های نفتی مجنون و غرب قرنه 1 را آغاز کند. سهم شل در این قرارداد 44 درصد و مدت قرارداد 25 سال بود.
پروژه نبراس برای تولید دست‌کم یک و نیم میلیون تُن محصولات پتروشیمی در سال تنظیم شده بود. بدین ترتیب، این اولین و بزرگ‌ترین کارخانه پتروشیمی عراق از اواخر دهه 1980 و یکی از 4 کارخانه بزرگ این کشور بود. عراق در خور الزبیر و مسیب و بیجی نیز کارخانه‌های پتروشیمی داشت که همگی وابسته به شرکت دولتی صنایع پتروشیمی عراق بود.
با وجود این، شرکت شل از همان آغاز پروژه با مشکلاتی مواجه شد. این مشکلات به مسئله فساد در عراق مربوط می‌شود. مشکلی که «اکسان موبیل» نیز در پروژه مهم انتقال آب به چاه‌های نفت نیز با آن مواجه شده بود.
با وجود این، پروژه نبراس همچنان فرصت عظیمی است که عراق امکان استفاده از آن را دارد.
یک مقام بلندپایه در یک شرکت روسی که در پی دستیابی به پروژه نبراس بود به «اویل پرایس» گفت که شرکت شل تا همین جا هم همکاری بسیار خوبی با شرکت گاز بصره داشته اما عراق نیازمند اجرای پروژه‌هایی برای بهره‌برداری از یک مرکز گازی دوم در منطقه دور از بصره است.
این مقام گفت که عراق با اجرای این پروژه‌ها می‌تواند به تولید یک میلیارد فوت مکعب گاز در روز برسد و هم‌زمان به صورتی پایدار اتان تولید کنند که خوراک یک کارخانه بزرگ پتروشیمی باشد.
در سال 2019-2020 شرکت گاز بصره توانست برای اولین بار در تاریخ عراق حجم تولید گاز این کشور را به 1.035 میلیارد فوت مکعب برساند.
این منبع گفته که عراق در پی تولید یک تا یک و نیم میلیون تُن اتیلن است که از محبوب‌ترین کالاهای پتروشیمی در جهان به خصوص برای چین است، و برای تولید این مقدار اتیلن به 1.3 میلیون تُن اتان نیاز است.
لازم است که دست‌کم به مدت 20-25 سال خوراک لازم برای تأسیسات پتروشیمی تأمین شود. عراق برای تبدیل شدن به یک قطب پتروشیمی در سطح جهانی به 40-50 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد.
در ماه مه گذشته، «حسین محمد علی»، مدیر پروژه نبراس، گفت که توان تولیدی این طرح دربردارنده تولید یک میلیون و 820 هزار تن از محصولات پتروشیمی مختلف است.
وی اظهار کرد که هزینه تقریبی این طرح به 8 میلیارد و 540 میلیون دلار می رسد و احتمالا سالانه 1.4 میلیارد دلار سود خواهد داشت.
سهم بخش دولتی عراق در این پروژه 51 درصد است که بین وزارت نفت و وزارت صنعت تقسیم شده و شرکت محصولات پتروشیمی «شل» 49 درصد سهم دارد.
مدیر این پروژه در ادامه گفت که مقدمات پروژه نبراس در ژانویه 2015 به موجب مصوبه هیئت دولت آغاز شد.
او گفت که این پروژه منافع بزرگی برای عراق خواهد داشت و بصره را تبدیل به شهری مهم برای سرمایه گذاران جهان می کند.
حسین محمد علی افزود که این پروژه با استفاده از مازاد گاز طبیعی باعث جذب سرمایه های خارجی می شود و حدود 40 هزار فرصت شغلی در زمان بهره برداری ایجاد می کند.
همچنین وی تصریح کرد که پروژه نبراس توجه ویژه ای به خطوط حمل و نقل و راه آهن و احداث کارخانه های پلاستیکی در بصره و سایر استان ها دارد.
حسین افزود که منطقه ای که پروژه در آن احداث می شود پیشرفت زیادی خواهد کرد و هیئت دولت مصوبه ای را به منظور حمایت از قیمت گاز این پروژه ارائه کرده است.
پیش از این منابع عراقی گفته بودند که توان برنامه‌ریزی شده پروژه نبراس در تولید ماده « پلی اتیلن» چیزی در حدود یک میلیون و 800 هزار تُن در سال برآورد می‌شود؛ پلی اتیلن ماده‌ای است که در بازارهای جهانی متقاضی بسیاری دارد و می تواند درآمد مالی خوبی نصیب خزانه دولت عراق کند و موجب اشتغالزایی بیش از 30 هزار نفر شود.
