چرا کشورهای عربی از تلاش برای جلب رضایت اسرائیل دست برنمیدارند؟
کشورهای عربی بر این باور هستند که بهبود روابط اهرم بیشتری در اختیار آنها برای فشار بر اسرائیل بهمنظور ایجاد یک کشور فلسطینی قرار میدهد، اما آنچه که در واقع اتفاق میافتد کاملاً برعکس است و نتانیاهو به این میبالد که چگونه توانسته، بدون حل مسئله فلسطین، عادیسازی روابط با کشورهای عربی را پیش ببرد.
عابد ابوشهاده
میدل ایست نیوز: در ویدئویی که بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل در اوایل سال جاری در حساب رسمی خود در تیکتاک منتشر کرد، گروهی از کودکان یتیمی نشان داده میشدند که پدران سرباز آنها در جنگ کشته شده بودند و از دفتر او بازدید میکردند. نتانیاهو در این بازدید به کودکان تصویری از محوطه مسجدالاقصی نشان میداد که در آن عکس مسجد حذف شده و معبد سوم، یا معبد حزقیال جایگزین آن شده بود.
این تصویر،که نتانیاهو هر روز در دفتر کار خود به آن نگاه میکند، به شکلگیری آگاهی و فرآیندهای تصمیمگیری رهبری کمک میکند که در صدد گسترش قلمرو اسرائیل از طریق الحاق یا کنترل کرانه باختری و غزه و از بین بردن هر گونه امکان تشکیل کشور فلسطینی است.
بنابراین، شنیدن اینکه ایمن صفدی، وزیر امور خارجه اردن هفته گذشته تاکید کرد که 57 کشور عربی و مسلمان مایل به تامین امنیت اسرائیل در ازای ایجاد یک کشور فلسطینی هستند، جالب بود.
علاوه بر مسئله فلسطین، اسرائیل صدمات زیادی را به سراسر منطقه از جمله به کشورهایی که روابط خود را با تلآویو عادی کردهاند، وارد کرده است و به ناآرامیهای عمومی در آنها دامن میزند.
بااینحال، باوجود افزایش شهرکسازیهای اسرائیلی، حملات بیسابقه به مسجدالاقصی و فقدان افق سیاسی، کشورهای عربی به عادیسازی روابط با اسرائیل ادامه میدهند. این میتواند تا حدی بر این باور باشد که بهبود روابط اهرم بیشتری در اختیار کشورهای عربی برای فشار بر اسرائیل بهمنظور ایجاد یک کشور فلسطینی قرار میدهد. اما آنچه که در واقع اتفاق میافتد کاملاً برعکس است. نتانیاهو به این میبالد که چگونه توانسته، بدون حل مسئله فلسطین، عادیسازی روابط با کشورهای عربی را پیش ببرد.
علاوه بر این، در فرهنگ سیاسی اسرائیل اعتقاد عمیقی وجود دارد که اعراب فقط زور را درک میکنند؛ بنابراین، درحالیکه اظهارات هفته گذشته وزیر خارجه اردن حکایت از وخامت اوضاع و اهمیت ایجاد ثبات در منطقه داشت، اما اسرائیل همچنان خود را “ویلا” – یا شاید یک قلعه – “در میان جنگل” میداند.
اخلاق صهیونیستی معتقد است که زندگی با شمشیر ضروری است و اعراب اساساً «دیگری» هستند. نمونه بارز آن، تشکیلات خودگردان فلسطین است با وجودی که در خصوص مسائل امنیتی چند دهه است که با اسرائیل هماهنگ است؛ اما اسرائیل همچنان بیوقفه برای تضعیف آن تلاش میکند.
برخلاف اظهارات نتانیاهو، اسرائیل میداند که اعراب نهتنها تهدیدی برای آن نیستند؛ بلکه در صورت نیاز از اسرائیل دفاع هم خواهند کرد، همانطور که در دو حمله موشکی ایران چنین کردند.
همه اینها در حالی اتفاق میافتند که اسرائیل توسط فردی رهبری میشود که به طور گسترده بهعنوان یک رهبر ماکیاولیستی تلقی میشود که برای چسبیدن به قدرت دست به هر کاری میزند. نتانیاهو با جاهطلبیهای بزرگ، از درگیری کنونی برای ضربهزدن بیوقفه به چهار منطقه عربی – سرزمینهای اشغالی فلسطین، لبنان، سوریه و یمن – سوءاستفاده میکند. او در حالی جهان عرب را با وعدههای آتشبس گمراه میکند که چنین طرحی روی میز قرار ندارد.
اگرچه صفدی توافقی را برای تضمین امنیت اسرائیل پیشنهاد کرده است، اما تلآویو از دامنزدن به هرجومرج در منطقه دست برنمیدارد مگر اینکه کشورهای عربی گامهای ملموسی، مانند فراخواندن سفرا، قطع روابط دیپلماتیک و تعیین خطوط قرمز برای اعمال فشار بردارند.