میدل ایست نیوز: وزیر امور خارجه ترکیه سقوط نظام «بشار اسد» در سوریه را به نفع ثبات منطقه دانست و اقدامات رژیم صهیونیستی در سوریه را «خطرناک و غیرقابل قبول» توصیف کرد.
به گزارش الشرق، «هاکان فیدان» در مصاحبه اختصاصی با این روزنامه، سقوط نظام «بشار اسد» را عامل ثبات در منطقه دانست و گفت اقدامات اسرائیل در سوریه «خطرناک و غیرقابل قبول» است.
وی همچنین تاکید کرد ترکیه از آوارگان سوری نخواهد خواست خاک این کشور را ترک کنند.
فیدان در این مصاحبه گفت: ترکیه و کشورهای منطقه و در رأس آنها عربستان سعودی، مصر، اردن و عراق با موضع اسرائیل درباره سوریه و ورود نظامیان اسرائیلی به خاک سوریه پس از سقوط نظام اسد، مخالف هستند.
وی گفت، از این که می‌بینم بهانه‌های سیاسی اسرائیل در زمان حضور ایران در سوریه با توجیهات سیاسی که اکنون برای حضور در سوریه می‌آورد تناقض دارد، نگران می‌شویم.
فیدان افزود: حملات اسرائیل و اشغال خاک سوریه و پیشروی به سوی مناطق خاص و احداث پایگاه در آنجا در حالی که دولت جدید سوریه تاکید دارد عامل تهدیدی برای هیچ کس نخواهد بود، اقدامی تحریک آمیز محسوب می‌شود و ما در کنار عربستان، مصر، اردن و عراق این اقدام اسرائیل را مردود می‌دانیم.
چالش‌های حاکمان جدید سوریه
فیدان درباره چالش‌هایی که دولت جدید سوریه با برخی گروه‌های مخالف نظام سابق به خصوص در استان‌های السویداء و درعا دارد گفت: ادغام شدن گروه‌های مسلح در یک تشکیلات نظامی که اجازه داشتن سلاح و توسل به زور را داشته باشد، یک از مهم‌ترین چالش‌های دولت جدید است چرا که وجود گروه‌های مسلح وابسته به طرف‌های مختلف، زمینه ساز جنگ داخلی است.
فیدان تاکید کرد همه گروه‌های مخالف اسد در جنوب و شمال باید زیر چتر ارتش ملی کشور سوریه قرار بگیرند به استثناء یگان‌های مدافع خلق کُرد که تصیم به مصالحه با اسد گرفته بود.
وزیر امور خارجه ترکیه درباره شروط ترکیه در مقابل کمک به سوریه گفت: نیاز به معادله‌ای داریم که باقی ماندن اعضای داعش در زندان را تضمین کند و یگان‌های مدافع خلق کُرد نیز دست از فعالیت تروریستی بردارند و حقوق کُردها حفظ شود.
وی افزود: لازم است یگان‌های مدافع خلق کُرد سلاح هایشان را کنار بگذارند و دولت جدید سوریه اداره اردوگاه هایی را که اعضای داعش در آنجا زندانی هستند به دست بگیرد.
روابط ترکیه – ایران بعد از اسد
فیدان درباره تاثیر سقوط نظام اسد بر روابط ترکیه و ایران گفت: سقوط نظام اسد باید تاثیری مثبت بر روابط ما با ایران داشته باشد زیرا عاملی که موجب جبهه گیری آنان (مقابل هم) در سوریه شده بود، از بین رفته است. ایران اکنون در سوریه حضور ندارد و دیگر بخشی از جبهه مقابل ترکیه نیست. بنابراین دمشق از جرگه عوامل اختلاف برانگیز بین آنکارا و تهران خارج شده است.
وزیر امور خارجه ترکیه افزود: اکنون فرصتی برای توسعه روابط بین ترکیه و ایران فراهم شده است و عین حال ایران نیز فرصت پیدا کرده است در روابط خارجی خود در منطقه بازنگری کند و منتظرم مسئولان ایرانی از این فرصت بهره برداری کنند.
حضور روسیه در سوریه
فیدان در پاسخ به این پرسش که آیا ترکیه، روسیه را که بزرگترین حامی بشار اسد بود برای دست کشیدن از او متقاعد کرده است، صرفا پاسخ داد: «ما گفت و گو کردیم»!
وزیر امور خارجه ترکیه درباره بهایی که روسیه در مقابل دست کشیدن از اسد می‌خواهد گفت: ما نمی‌توانیم از طرف دولت جدید سوریه و ملت سوریه حرف بزنیم. تصمیم گیری در این باره برعهده آنان است. آنچه مسکو از دمشق می‌خواهد روشن است و همان وضع پایگاه‌های نظامی است. از احمد الشرع درباره سرنوشت این پایگاه‌ها سئوال شد و او به آن پاسخ داد. فکر می‌کنم این موضع با گذشت زمان به شکلی مناسب مدیریت خواهد شد.
تعامل با دولت ترامپ
فیدان درباره روابط ترکیه با دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید امریکا هم گفت: ما برسر برخی مسائل با هم اختلاف داریم که در رأس آنها سیاست واشنگتن در سوریه است که از دوره باراک اوباما آغاز شد.
وی افزود: امریکا از سازمان تروریستی حزب کارگران کردستان و یگان‌های مدافع خلق کُرد برای حمله به داعش و نگهبانی اردوگاه‌های اسرای داعشی حمایت کرد. ما به آمریکایی‌ها گفتیم این اقدام آنان نادرست است و امکان مقابله با داعش به شیوه های دیگر هم وجود دارد.
به گفته فیدان، روابط دیرینه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با دونالد ترامپ می‌تواند زمینه ساز تقویت روابط ترکیه و امریکا باشد.
موضوع آوارگان سوری
فیدان از موضع ترکیه در خصوص حضور آوارگان سوری در این کشور دفاع کرد و گفت: آنها مهمان ما هستند و به آنها نخواهیم گفت به کشورتان بازگردید. با این حال ترکیه در حال فراهم کردن شرایط مناسب در داخل سوریه به عنوان مقدمه‌ای برای بازگشت آنان به کشورشان است.
وی افزود: بیش از 10 میلیون شهروند سوری به کشورهای متعدد پناهنده شدند. این افراد باید بازگردند تا سوریه از جا برخیزد و حیات اجتماعی و فرهنگی در این کشور رونق بگیرد. هر چقدر اوضاع سوریه بهتر شود، روند بازگشت آوارگان سوری به کشورشان هم سرعت بیشتری پیدا خواهد کرد.
هماهنگی با عربستان
فیدان در خصوص میزان هماهنگی عربستان با ترکیه در موضوع سوریه گفت: تماس‌های فشرده‌ای با فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان در این باره وجود دارد و ما از نزدیک با یکدیگر هماهنگ هستیم.
وزیر امور خارجه ترکیه افزود: هیچ گونه اختلاف نظری بین ریاض و آنکارا درباره انتظارات از دولت جدید سوریه و تدابیر اتخاذ شده در این زمینه وجود ندارد.
وی افزود، ترکیه با اتحادیه عرب، شورای همکاری، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه اروپا، ایالات متحده امریکا و دیگر سازمان های منطقه‌ای و بین‌المللی درباره راه‌های کمک به سوریه رایزنی می‌کند و کشورهای منطقه به خصوص عربستان، مصر، امارات، قطر و اردن نقشی حیاتی در این زمینه ایفا می‌کنند.
آتش‌بس در غزه
فیدان درباره توافقنامه آتش‌بس در غزه و مبادله اسرا بین حماس و رژیم صهیونیستی هم گفت: امکان دستیابی به توافق از مدتها قبل وجود داشت. وی آتش بس را نخستین گام برای پایان دادن به آلام فلسطینی‌ها توصیف کرد.
فیدان تلاش برای تحقق بخشیدن به راه حل دوکشوری را برای پرهیز از تکرار جنگ بین رژیم صهیونیستی و غزه ضروری دانست و ضمن اشاره به همکاری ترکیه و عربستان برای دستیابی به توافق آتش بس در غزه، از تلاش میانجی‌گران به ویژه مصر و قطر تشکر کرد.
وی افزود: شما می‌دانید که ما از کشتار و پاکسازی نژادی حرف می‌زنیم که به قیمت جان 50 هزار غیرنظامی و آواره شدن حدود دو میلیون نفر و تخریب زیربناهای غزه تمام شد.
