آیا نیروهای ترکیهای به زودی از شمال عراق خارج میشوند؟
منابع سیاسی عراقی تاکید دارند که با وجود انحلال حزب کارگران کردستان، ترکیه هیچ برنامهای برای خروج یا کاهش نیروهای نظامی خود از شمال عراق در آینده نزدیک ندارد؛ موضوعی که نگرانیها درباره تداوم حضور نظامی آنکارا در خاک عراق را افزایش داده است.

میدل ایست نیوز: منابع سیاسی عراقی مطلع امروز یکشنبه به العربی الجدید تاکید کردند که دست کم در سال جاری شاهد هیچ نوع عقب نشینی و خروج نیروهای نظامی ترکیه در شمال عراق یا کاهش حضور آنها نخواهیم بود.
به گزارش العربی الجدید، این در حالی است که حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) خود را منحل کرده و سلاح بر زمین گذاشته است.
وجود پایگاههای حزب کارگران کردستان، پوششی بود که آنکارا نفوذ نظامی خود در شهرها و روستاهای مرزی عراق را توجیه میکرد.
حزب کارگران کردستان هفته گذشته انحلال و پایان درگیری با آنکارا را اعلام کرد. بغداد این رویداد را تحولی اساسی در صحنه امنیتی، سیاسی و اجتماعی در مناطق شمال عراق در اقلیم کردستان و در بخشهای مرزی استان نینوا با استان الحسکه سوریه به شمار آورد.
نیروهای ترکیهای به زودی از عراق خارج نمیشوند
جبار یاور، دبیرکل سابق وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان عراق بر وجود هماهنگی میان بغداد و اربیل در پرونده تحویل سلاح حزب کارگران کردستان و همچنین پرونده خروج نیروهای ترکیهای از اراضی عراق تاکید کرد.
وی گفت که دیگر توجیهی برای حضور این نیروها پس از پایان فعالیت مسلحانه حزب و انحلال آن وجود ندارد.
دبیرکل سابق وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان عراق گفت که این مسأله نیازمند تلاشهای دیپلماتیک گسترده برای حل این پرونده میان بغداد و آنکارا است.
وی تاکید کرد که اربیل بخشی مهم و اساسی از این مذاکرات قریب الوقوع است.
جبار یاور گفت که بعید است ترکیه به زودی نیروهای خود را از اراضی عراق خارج کند، نیروهای ترکیه و تجهیزات نظامی آن هنوز در عراق حضور دارند و هیچ اقدامی برای کاهش حضور آنها نیز صورت نگرفته است.
وی اشاره کرد که پایگاههای نظامی ترکیه در عراق از ۸۰ پایگاه فراتر میرود و هنوز پنج هزار سرباز با تجهیزات نظامی و سلاحهای مختلف در عراق حضور دارند.
جبار یاور تاکید کرد که همه این نیروها و تجهیزات همچنان حضور دارند و هیچ مسألهای پس از انحلال رسمی پ. ک. ک تغییر نکرده است.
دبیرکل سابق وزارت پیشمرگه اقلیم کردستان عراق بر لزوم استقرار نیروهای عراقی تاکید کرد چرا که خالی بودن مناطق پس از عقب نشینی عناصر مسلح پ.ک.ک، نگرانیهایی را بابت درگیری مجدد در آینده نزدیک یا دور ایجاد میکند و باید طرحهایی برای این پرونده مهم و حساس با هماهنگی میان بغداد و اربیل وضع کرد.
هیچ توجیهی برای حضور نظامی ترکیه در عراق وجود ندارد
در همین راستا، علاوی البنداوی، عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق توضیح داد که عراق منتظر عقب نشینی نظامی ترکیه از خاک خود طی مرحله آتی است، هیچ بهانه و توجیهی برای حضور آنها در اراضی عراق پس از انحلال حزب کارگران کردستان وجود ندارد.
وی بیان کرد که دادههای کنونی نشان میدهد که آنکارا برای عقب نشینی از اراضی عراق طی مرحله آتی برنامهریزی نمیکند و قصد نگه داشتن نیروهای خود و تقویت حضور آنها را بدون عقب نشینی دارد چرا که وقوع هرگونه شرایط اضطراری درخصوص فرآیند صلح میان ترکیه و پ. ک. ک را پیش بینی میکند از این رو انتظار نداریم نیروهای ترکیهای به زودی از عراق خارج شوند اما این در حالی است که بغداد در همین راستا تلاش میکند و این پرونده جزء بازرترین مسائل مطرح شده در جریان سفر اخیر محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق به آنکارا بود.
البنداوی تصریح کرد که عراق به دنبال حفظ روابط خود با ترکیه است و نمیخواهد تنشی در روابط عراق و ترکیه درخصوص حضور نظامی در اراضی عراق ایجاد شود اما تلاشهای سیاسی و دیپلماتیکی نیز در این راستا برای تعیین تکلیف این پرونده پیچیده و حساس انجام میدهد اما ما شاهد تمایل حقیقی ترکیه برای عقب نشینی نیستیم و چه بسا این درگیری نظامی در آینده باز گردد و این مسأله موجب نگرانی عراق است.
وی گفت که بغداد با اربیل برای تدوین طرح نظامی فوری در مناطق تحت کنترل حزب کارگران کردستان برای تضمین عدم بازگشت آنها اقدام میکند و این پیام اطمینانی به آنکارا برای حرکت به سمت خارج کردن نظامیان خود از شمال عراق است.
هیچ قصدی برای خروج قریب الوقوع نیروهای ترکیهای از عراق وجود ندارد
در مقابل احمد الشریفی، کارشناس مسائل نظامی عراق در گفتوگو با العربی الجدید گفت که هیچ قصدی برای خروج قریب الوقوع نیروهای ترکیهای از عراق وجود ندارد.
وی افزود که دلیل این مسأله عدم اطمینان ترکیه به حزب کارگران کردستان و تحویل سلاح آنها است چرا که تاکنون عناصر حزب سلاحهای مختلف دارند و در همان مقرها در مناطق کوهستانی و دیگر مناطق حضور دارند.
الشریفی تاکید کرد که عقب نشینی نظامی ترکیه از عراق بستگی به خلع سلاح حقیقی حزب کارگران کردستان و همچنین اعمال کنترل و تسلط نیروهای عراقی بر همه مناطق تحت نفوذ پ. ک. ک دارد و در غیر اینصورت ترکیه به زودی از عراق عقب نشینی نخواهد کرد و ما معتقدیم مسأله خلع سلاح و کنترل بر مناطق، نیازمند زمان زیادی است که باید طرحها و سازوکارهایی میان بغداد و اربیل تدوین شود.
وی تصریح کرد که نیروهای ترکیهای شاید به جای عقب نشینی، نفوذ نظامی خود را طی مرحله آتی گستردهتر کنند و در همین راستا از کاهش نفوذ عناصر پ. ک. ک نیز سوء استفاده کنند.
بقایای حزب کارگران کردستان در عراق از سال ۱۹۸۴ و به طور ویژه در کوهستان قندیل در مثلث مرزی عراق، ایران و ترکیه حضور دارند.
پس از سال ۲۰۰۳، شهرها و مناطق شمال عراق به طور کامل به پناهگاههای اصلی حزب کارگران کردستان تبدیل شد و ارتش ترکیه نیز به عمق عراق نفوذ و بیش از ۳۰ پایگاه نظامی دائم در آن احداث کرد.
پس از حمله داعش به عراق در سال ۲۰۱۴، حزب کنترل مناطق سنجار، مخمور، زمار و کرکوک را تحت بهانه حمایت از ایزدیها و کردها در دست گرفت و مساحت نفوذ خود را به بیش از چهار هزار کیلومتر مربع رساند.
از بارزترین پناهگاههای حزب کارگران کردستان، رشته کوه قندیل، مناطق سیدکان و سوران، زاب، زاخو، عمادیه، کانی ماسی، حفتانین، کارا، متین، زمار، مخمور، سنونی، فیشخابور در استانهای دهوک، اربیل، سلیمانیه و نینوا است.
همچنین بخوانید
انحلال رسمی حزب کارگران کردستان؛ پایان یک جنبش و آغاز فصل جدیدی از حضور در عراق