نگرانی اسرائیل از پیامدهای ناپدیدشدن جمال خاشقچی برای عربستان

میدل ایست نیوز: رسانه‌های اسرائیلی به ویژه رسانه های انگلیسی زبان درباره پیامدهای منفی دخالت حکومت عربستان در ناپدید شدن «جمال خاشقچی» هشدار دادند. در این راستا «رون کامبیس» مدیر خبرگزاری «جیوش تلگرافیک» پرونده خاشقچی را تهدیدی برای نزدیک شدن اسرائیل و عربستان دانسته و آن را آزمایشی برای «جرد کوشنر»، داماد و مشاور ارشد «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان دانست.

کامبیس در مقاله‌ای که در پایگاه اسرائیلی «تایمز آو اسرائیل» منتشر شد تأکید کرد که توانایی کوشنر در نزدیک شدن به محمد بن سلمان از فروریختن تصویر وی به‌عنوان یک فرد «اصلاح‌گر تجددخواه» در آمریکا تأثیر خواهد پذیرفت. او این پرسش را مطرح کرده که: آیا کوشنر برای توصیه به ترامپ برای تقویت روابطش با محمد بن سلمان منتظر فروخوابیدن طوفان خواهد ماند یا اینکه همچنان از او خواهد خواست که فاصله‌اش را حفظ کند؟ او با اشاره به محوریت امور اقتصادی در روابط خارجی ترامپ حدس زده که موضوع خاشقچی و احتمال قتل وحشیانه او تأثیری بر روابط سران آمریکا با محمد بن سلمان نداشته باشد.

کامبیس می‌گوید با اینکه کوشنر روابط خود با بن سلمان را به بهانه نقش وی در پیشبرد روند صلح میان اعراب و اسرائیل گسترش داده، اما هدف اصلی وی از این کار «استفاده از فرصت روابط نزدیک با ولیعهد عربستان برای بستن قراردادهای بیشتر تسلیحاتی و توافق بر همکاری استراتژیک گسترده‌تری میان دو کشور است».

در این مقاله گفته شده که روابط شخصی کوشنر با ولیعهد عربستان با تماس‌های تلفنی فراوان تقویت شده است و افزوده که کوشنر برای همراهی با رئیس جمهور آمریکا در سفرش به ریاض از خاخام خود «اجازه فقهی» گرفته تا روز شنبه را تعطیل نباشد. نویسنده این مقاله همچنین حدس زده که موضوع بازداشت «سعد حریری» نخست وزیر لبنان، در عربستان و واداشتن او به استعفا به این امید که نقش حامیان ایران در لبنان تضعیف شود نیز با هماهنگی و موافقت کوشنر بوده است، به‌خصوص که کوشنر در اکتبر 2017 و اندکی پیش از بازداشت حریری به ریاض سفر کرد.

به این ترتیب پیش از علنی شدن موضوع ناپدیدشدن جمال خاشقچی هم بسیاری در آمریکا به این نتیجه رسیده بودند که «اصلاحاتی» که محمد بن سلمان مدعی آن است صرفاً اقداماتی نمایشی بوده و «زنان واقعا توانستند حق رانندگی داشته باشند، اما فعالان زنی که سال‌ها برای دستیابی به این حق کوشیدند الآن به دستور محمود بن سلمان در زندان‌اند و بازداشت‌ها و شکنجه مخالفان بیشتر هم شده است». در ادامه این مقاله آمده «بسیاری از تلاش بن سلمان برای نزدیک شدن به اسرائیل و تقویت روابط عربستان با این کشور ابراز رضایت می‌کنند و این را برای چشم‌پوشی از جنایت‌های او در یمن کافی می‌دانند».

از آن سوی روزنامه «جروزالم پست» نیز در مقاله‌ای خبر داد که مقامات اسرائیلی موضوع جمال خاشقچی را تهدیدی بزرگ برای «فرصت‌های گسترش روابط با عربستان» می‌دانند. «ست فرانسمن» در این روزنامه گفته که پیش‌فرض مقامات اسرائیلی این است که کاهش سطح روابط واشنگتن و ریاض بر روابط عربستان و اسرائیل تأثیر منفی خواهد نهاد. به نظر فرانسمن تل آویو نگران است که دربرابر اقدامات حکومت عربستان و انزوای احتمالی عربستان در سطح بین‌المللی ناچار به عقب‌نشینی از گسترش روابط خود با این کشور شود.

نویسنده این مقاله هشدار داده که تضعیف روابط ریاض و تل آویو به فضای سیاسی منطقه‌ای اسرائیل آسیب جدی خواهد زد زیرا از قدرت اسرائیل در رویارویی با ترکیه، که روابط بسیار پرتنشی با یکدیگر دارند، خواهد کاست. به نظر فرانسمن ناپدید شدن خاشقچی جایگاه عربستان را متزلزل کرده است: «حکومت عربستان در تنش با قطر و ترکیه و ایران و کاناداست و این رفتارش برای بسیاری از هم‌پیمانانش دلسردکننده بوده است».

فرانسمن همچنین به این نکته اشاره کرده که جمال خاشقچی از مخالفان جدی عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان بود و «تلاش عربستان برای بهبود روابط با اسرائیل را مایه تضعیف جایگاه محوری این کشور در جهان عرب و اسلامی می‌دانست و تأکید داشت که اسرائیل نمی‌تواند هم‌پیمان جدی‌ و قابل اعتمادی باشد». او می‌افزاید که خاشقچی از رفتارهای اسرائیل با فلسطینیان در کرانه باختری و نوار غزه به‌شدت انتقاد می‌کرد و اسرائیل را به کشتن شهروندان فلسطینی‌ای که فعالیتی علیه آن ندارند متهم می‌کرد».

او به مخالفت شدید خاشقچی با چراغ سبز عربستان به رسانه‌های اقماری‌اش به تاختن به فلسطینیان اشاره می‌کند و تأکید می‌کند این روزنامه‌نگار عربستانی از سیاست سرکوب که حکومت‌های عربی علیه جنبش‌های اسلام سیاسی و به‌خصوص اخوان المسلمین به‌شدت انتقاد می‌کرد.

منبع: العربی جدید