چرا امریکا از «عادل عبدالمهدی» ناراضی است؛ قراردادها با اروپا یا عدم همراهی با تحریم ایران؟

میدل ایست نیوز: برخی منابع نزدیک به نخست وزیر عراق خبر داده اند که ایالات متحده در چند روز گذشته طی پیام های شفاهی نارضایتی خود از سفر وی به دو کشور اروپایی پیش از سفر به امریکا را به اطلاع وی رساندند. آنها از توافق نامه بزرگی که دولت عراق با شرکت زیمنس برای بهبود شبکه و تولید برق عراق بسته ناراضی اند.

این منابع افزوده اند که این همه دلخوری امریکایی ها نیست، بخش مهمی از این دلخوری به گسترش روابط ایران و عراق و آماده نبودن دولت عراق به اجرای تحریم های یکجانبه امریکا علیه ایران مربوط می شود.

دولت جدید عراق از اولین روز تشکیل خود به ریاست «عادل عبدالمهدی» سیاست خارجی متعادلی پیش گرفت که مبنای آن فاصله گرفتن از محوربندی های منطقه ای و اولویت دادن به منافع ملی عراق بود و اینکه عراق به نقطه تلاقی سیاسی تبدیل شود و نه میدان تصفیه حساب های سیاسی.

برآوردهای اولیه نشان می دهد که عبدالمهدی در مسیر درست پیش می رود، هرچند شاید دستاوردهای عملی این سیاست چندان سریع خود را نشان ندهد. سفرهای وی به کشورهای همسایه عراق و کشورهای منطقه و همچنین سفر اروپایی اخیرش بیش از هر چیز نشان دهنده روش دولت وی در برقراری روابط با دیگر کشورهاست. او در سفرهایش به امان و تهران و قاهره و ریاض و برلین و پاریس تأکید کرد که دولت عراق سیاست درهای باز را با همه کشورها به خصوص همسایگانش پیش گرفته و در پی برقراری شبکه ای از روابط است که امنیت و ثبات و توسعه را برای خود عراق و دیگر کشورهای منطقه تأمین کند.

این رویکرد را در توافقاتی که دولت عراق در این سفرها با کشورهای دیگر بسته و همچنین در تلاش هایش برای حل بسیاری از مسائل مورد اختلاف با دیگر کشورها می بینیم.

اگر عراق این مسیر معقول و متعادل و ثمربخش و درست را پیش گرفته پس چرا به قول منابع نزدیک به نخست وزیر عراق واشنگتن از عادل عبدالمهدی دلخور است؟

این نارضایتی می تواند به علت تعارض و ناسازگاری دیدگاه ها و تصورات و اولویت ها باشد.

به لحاظ منطقه ای واشنگتن امیدوار بود که بغداد از تهران فاصله بگیرد یا دست کم به آن نزدیک تر نشود و این بدان معنا بود که عراق به تحریم ها علیه ایران پایبند بماند و به ایران در دور زدن تحریم ها یا کاستن از تأثیر آنها کمک نکند. همچنین نیروهای سیاسی و نظامی وابسته به ایران را به حاشیه براند و در پی انحلال نیروهای حشد شعبی برود و آن را در دیگر دستگاه های نظامی و امنیتی عراق ادغام کند.

در عوض فاصله گرفتن از تهران، امریکا می خواست که عراق را به نزدیک شدن به کشورهای عربی به طور خاص ریاض وادارد. این را در مقایسه واکنش دولت امریکا به سفر «حسن روحانی» به عراق و سفر عادل عبدالمهدی به ریاض می توانیم ببینیم.

اما دولت عبدالمهدی چنین رویکردی نداشت و بارها اعلام کرد که در پی گسترش روابط خود با همه کشورها و حل همه اختلافات در چارچوب دیپلماسی و در فضایی آرام و کاستن از تنش ها در سطح منطقه است.

در سطح بین المللی نیز نارضایتی امریکا به دو موضوع مربوط می شود. نخست اینکه عبدالمهدی به جای آنکه سفر خارج از منطقه اش را با واشنگتن آغاز کند، به خصوص که دعوت رسمی در این باره از کاخ سفید دریافت کرده بود، این سفر را با برلین آغاز کرد و می دانیم که امریکا حساسیت بالایی نسبت به برخی کشورهای اتحادیه اروپا به خصوص آلمان و فرانسه پیدا کرده است.

موضوع مورد اختلاف دیگر آنکه عبدالمهدی با هیئتی بزرگ به برلین و پاریس رفت و قراردادی بی سابقه با شرکت زیمنس برای تولید برق و بهبود شبکه های برق بست. اقدامی که امریکایی ها آن را به معنای قطع دست شرکت «جنرال الکتریک» در عراق و عرصه انرژی این کشور دانستند. به خصوص که عراقی ها تجربه خوبی با شرکت «جنرال الکتریک» ندارند. یک مقام نزدیک به وزارت برق عراق گفته که جنرال الکتریک از حمایت همه وزرای برق عراق از سال 2003 تاکنون برخوردار بوده اما هیچ کاری برای بهبود وضعیت برق عراق نکرده است و به عللی نامعلوم مانع از ساخت نیروگاه های برقی جدید در عراق شده است.

واقعیت آن است که امریکا می کوشد دست بالا را در همه عرصه ها در عراق داشته باشد. حتی متحدانش هم برای حضور در بازار عراق باید با امریکا هماهنگ کنند.

این سیاست امریکا فقط دربرابر ایران نیست، بلکه نسبت به چین و روسیه و ژاپن و اتحادیه اروپا هم سیاستی مشابه دارد.

در این وضعیت شکی نیست که اشتباه بزرگی که ممکن است عراق مرتکب شود تن دادن به دیکته ها و فشارهای امریکاست. چون این کار باعث انزوای عراق و ایجاد بحران های تازه می شود. شاهد این مدعا تجربه جنرال الکتریک در عرصه انرژی و تجربه بلک واتر در عرصه امنیت و تجربه حکومتداری پل برمر در عراق و تجربه سفر مخفیانه و چندساعته «دونالد ترامپ» به عراق است.