مرجعیت سکوت خود را شکست تا سخنی ناخوشایند به احزاب فاسد بگوید

میدل ایست نیوز: موضع گیری مرجعیت دینی شیعه در عراق همچنان محل بحث است. مرجعیت از بسنده کردن به محکوم کردن مشکلات، اکنون وارد فاز موضع گیری روشن و تلاش عملی برای توقف فساد و به یک محور سیاسی خاص تبدیل شده است.

مردم عراق عادت کرده اند که ظهر جمعه بیانیه ای را که در دفتر مرجع عالی شیعه تنظیم شده درقالب خطبه دوم نماز جمعه کربلا بشنوند که در آن مواضع خود را درباره تحولات و تظاهرات جاری در کشور بیان می کند. خطبه هایی که به نظر بسیاری از سیاستمداران عراقی در حکم داوری میان معترضان خشمگین و طبقه حاکم است.

با شدت گرفتن اعتراضات و تحولات پی در پی در عراق، مرجعیت بارها درباره عملکرد نیروهای امنیتی درقبال تظاهرات کنندگان هشدار داد. موضوعی که باعث شد همه مرجعیت را در صف معترضان ببینند.

حوادث تاریخی در عراق و درگیری هایی که به خود شهرهای نجف و کربلا نیز کشیده شد، باعث شد که مرجعیت با صراحت بیشتری نشان دهد که هیچ نقشی در مسائل اجرایی کشور ندارد و مرجعیت همیشه در جایگاه توصیه کننده و ناصح بوده است.

اما دربرابر فسادی که در همه نهادهای دولت لانه کرده و باعث خشم عمومی شده دیگر بیشتر از این سکوت ممکن نبود. اینگونه بود که مرجعیت مانند بسیاری از تحلیلگران و ناظران، عامل اصلی فساد در کشور را خود روند سیاسی کشور تشخیص داد.

اینگونه بود که مرجعیت در نزاع پیش آمده به روشنی طرف مردم را گرفت و تبلیغات احزاب فاسد چسبیده به قدرت درباره اینکه تظاهرات توطئه امریکا و اسرائیل و کشورهای خلیج است را باطل کرد.

مرجعیت در موضع گیری های خود از گزینه تظاهرات مسالمت آمیز حمایت کرد و خواستار ادامه آن و جلوگیری از خشونت و ندادن بهانه برای سرکوب شد و علناً بر ضرورت محاکمه جنایتکارات و همچنین ضرورت انحصار حمل سلاح به دست حکومت تأکید کرد.

دیگر موضع گیری شاخص مرجعیت تأکید بر جلوگیری از دخالت بیگانگان در امور عراق بود و در این باره تأکید کرد که نباید عراق به میدان «نزاع قدرت های منطقه ای با قدرت های جهانی» تبدیل شود.

اینگونه مواضع باعث شد که اعتماد تظاهرات کنندگان به مرجعیت جلب شود. اینگونه بود که احزابی که همواره مدعی حمایت مرجعیت از خویش بودند و از نام آن استفاده می کردند، مرجعیت را در جناح مخالفان دیدند. تا اینکه مرجعیت رسما خواستار برگزاری انتخابات پیش از موعد زیر نظر کمیساریای انتخاباتی مستقل و پاکدست و دولتی موقت و برخوردار از رضایت و اعتماد مردم شد.

از سال 2003 و با سقوط رژیم بعث، مرجعیت همواره حامی نظام سیاسی کلی کشور بود هرچند همیشه از مشکلات موجود انتقاد می کرد. اما به تدریج، با شدت گرفتن فساد در حکومت، و نارضایتی مردم، مرجعیت نیز به انتقاد از فساد در کشور و نیز اعلام نارضایتی از عملکرد فرقه ای برخیی گروه های سیاسی پرداخت. به خصوص که عراق با همه درآمدهای کلان نفتی خود دچار مشکلات عمیقی در عرصه مبارزه با فقر و ایجاد اشتغال برای جوانان و مبارزه با فساد است.

آیا مرجعیت سکوت خود را شکسته تا سخنی بگوید که حاکمان و احزاب قدرت طلب عراق را خوش نیاید و آنان را به تغییر عملکردشان وادارد؟

مواضع گوناگون مرجعیت که دیگر از فساد و ضعف و ناکارآمدی سیاستمداران خسته شده همین را می گوید. سیاستمدارانی که به قدرت چسبیده و چنانکه «نوری المالکی»، دبیر کل حزب الدعوه، گفت: «ما ننطیها» (نمی دهیمش)!. اما مردم از این وضعیت خسته شدند. باید منتظر ماند و دید که کار به کجا می کشد. ادامه این مسیر منوط به عقلانیت در تصمیم گیری و شجاعت و مهارت است.