برنامه‌ریزی اتیوپی برای ساخت سدهای جدید بر رود نیل؛ تهدیدی علیه مصر و سودان

میدل ایست نیوز: علیرغم اینکه اتیوپی همچنان درگیر اختلافات شدید با مصر و سودان بر سر سد النهضه است اما آدیس‌آبابا در نظر دارد سه سد بزرگ دیگر بر روی رودخانه نیل آبی بسازد.

در همین رابطه، مصر و سودان بارها بر مخالفت شدید خود با تسلط اتیوپی بر منابع آبی رود نیل با ساخت‌ سدهای متعدد بدون انعقاد توافق تاکید کرده‌اند؛ سدهایی که به گفته مقامات مصری، تهدیدی وجودی برای مردم این کشور به شمار می‌رود چرا که مصر بیش از 90 درصد در تامین آب شرب و دیگر فعالیت‌های کشاوزی و اقتصادی به رود نیل وابسته است.

سودان نیز نگران تاثیرپذیری سد «الروصیرص» به عنوان یکی از منابع مهم آبی و تولید برق خود در نتیجه سدسازی‌های اتیوپی است.

با وجود اینکه سد النهضه بیشتر مورد توجه علنی رسانه‌ها قرار دارد، اتیوپی در حال برنامه‌ریزی برای ساخت سدهای جدید بر روی رود نیل آبی است، امری که تاثیر منفی بر سهمابه مصر از این رود خواهد گذاشت و فراتر از آن، اتیوپی خواهد توانست بخش اعظم آب‌هایی که به سمت سودان و مصر سرازیر می‌شود را به کنترل خود درآورد.

اتیوپی در حال برنامه‌ریزی برای ساخت 3 سد بزرگ به نام‌های «کارداوبه»، «بیکو ابو» و «مندایا» است که ظرفیت ذخیره‌سازی آن به 200 میلیارد متر مکعب می‌رسد؛ ساخت این سدها می‌تواند بر ذخایر آب مصر در سد العالی تاثیر بسیار منفی بگذارد.

پژوهش‌های محافل علمی مصر نشان می‌دهد در صورت ساخته شدن 4 توسط اتیوپی و آبگیری آن طی چهار دهه آتی، این امر منجر به کاهش 8 میلیارد مترمکعبی ذخایر آب مصر خواهد شد همچنین ساخت این سدها منجر به کاهش 600 مگاواتی تولید برق مصر در سد العالی و اسوان خواهد شد.

در همین رابطه،«محمد نصر علام»، وزیر منابع آبی مصر پیشتر تصریح کرده بود: اتیوپی در حال ساخت 5 سد جدید بر روی رود نیل به دور از چشم رسانه‌هاست.

«عباس شراقی»، رئیس بخش منابع طبیعی پژوهشگاه افریقا نیز گفت که ادیس آبابا در حال برنامه‌ریزی برای ساخت 3 طرح آبی بر روی رود نیل است که شامل 3 سد بزرگ می‌شود که تاثیرش کمتر از سد النهضه نیست.

مصر در تامین 90 درصد از آب شرب خود به رود نیل وابسته است و هرگونه کاهش حقابه این کشور از نیل، آثار اجتماعی و اقتصادی ویرانگری بر مصر خواهد داشت، این در حالی است که آدیس‌آبابا تصریح دارد که سد النهضه با سرمایه‌گذاری 4.6 میلیارد دلاری در تبدیل این کشور به قطب انرژی منطقه نقش‌آفرین نقش‌آفرین است و می‌تواند علاوه بر درآمدزایی منجر به فقرزدایی در این کشور شود.

در این میان، اختلافات سه کشور بر سر مقدار آب رهاسازی شده از سوی اتیوپی در صورت بروز کم‌آبی متمرکز است، با عملیاتی شدن این سد، اتیوپی می‌تواند به بزرگترین کشور صادر کننده برق در آفریقا با تولید ۶۰۰۰ مگاوات برق تبدیل شود.

اتیوپی و سودان در این میان منافع خود را دارند. سد النهضه در ۲۰ کیلومتری سودان واقع شده و این کشور زیان آبی قابل توجهی نمی‌بیند بلکه برای جبران کمبود برق خود به ساخت این سد نیز امید دارد. اما مصر نگران پایین آمدن سهم آب خود است؛ آبی که آن را برای شرب، زراعت و صنعت به کار می‌گیرد.

همچنین بخوانید:

نامه مصر به نهادهای بین‌المللی برای ورود به بحران سد النهضه