تهیه شده توسط تحریریه المانیتور
میدل ایست نیوز: در سال 2009 باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت ایالات متحده، بلافاصله پس از روی کار آمدن گفت: «جو به مسائل عراق رسیدگی خواهد کرد.» جو کسی نبود جز معاون رئیس جمهوری وقت و رئیس جمهوری منتخب کنونی ایالات متحده. بایدن که بیش از 20 مرتبه در سمت رئیس و عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا و سپس به عنوان معاون رئیس جمهوری به عراق سفر کرده بود در سال 2017 در کتاب خود تحت عنوان «به من قول بده، پدر»، عراق را «نگران کننده ترین» مساله در چهل سال فعالیت خود در روابط خارجی توصیف کرده و افزوده تلاش برای ارتقای دولت داری خوب در آنجا «زمان بر، خسته کننده و در نهایت تقریبا غیر ممکن» بوده است.
اما بایدن در آن زمان هرگز از عراق دست نکشید و به این کشور پشت نکرد و بعید است که اکنون در مقام رئیس جمهوری، چنین کاری کند. او در جای دیگری در کتاب خود آورده: «آمادگی آن را نداشتم که از عراق دست بکشم.» او همچنین تعامل ایالات متحده در عراق را یک هدف «اصیل» توصیف کرد: «بی بایدن (پسر جو که در عراق خدمت کرده) باور دارد که اگر فرصتی منطقی برای درست کردن اوضاع در عراق وجود داشته باشد، باید برای آن تلاش کرد. ما خیلی بیشتر از آن افراد خود را برای این روند فدا کرده ایم که حالا بخواهیم تسلیم شویم.»
از دیدگاه بسیاری از مخالفان سیاسی بایدن، حمایت او از قطعنامه جنگ عراق به تصویب سال 2002 یک اقدام نامناسب در «پشتیبانی» از جنگ بوده است. بایدن و سناتورهای جمهوری خواه ریچارد لوگار از ایندیانا و چاک هیگل از نبراسکا چند هفته پیش از حمایت از این قطعنامه یک قطعنامه جایگزین برای کاهش سرعت آنچه عجله دولت بوش برای جنگ می انگاشتند، ارائه داده بودند. قطعنامه پیشنهادی آنها به دلیل مخالفت دموکرات ها که نمی خواستند به هیچ وجه در قطعنامه ها درباره عراق ایفای نقش کنند و آنهایی که در مجلس سنا از دولت بوش در رابطه با عراق حمایت می کردند ، شکست خورد. بایدن در سال 2007 در کتاب خود تحت عنوان «وعده هایی برای تحقق» نوشت در دست کم گرفتن بی تدبیری و بی کفایتی کابینه جنگ رئیس جمهور جورج دابلیو. بوش در برنامه ریزی برای عراق پس از جنگ اشتباه کرده است. اما برخلاف آنهایی که بعدتر بایدن را به دلیل «حمایت از جنگ عراق» مورد شماتت قرار دادند و به گفتن اینکه حق با آنهاست اکتفا کردند و کاری برای عراق انجام ندادند، بایدن خیلی زود برای جبران دست به کار شد. او نوشته: «شکست بوش در عراق شکست آمریکا بود و با توجه به حضور مردان و زنان در میدان جنگ، وقت آن بود که دست به کار شویم.» او با رهبری کمیته روابط خارجی و بعدتر ارتقاء در مقام معاون رئیس جمهوری برای بهبود سیاست گذاری در قبال عراق دست به کار شد.
چاک هیگل که بعدتر در دولت اوباما در مقام وزیر دفاع خدمت کرد، می گوید: «اشتباهات بایدن درباره جنگ عراق او را از تلاش برای منافع کشور و تنظیم مجدد سیاست های عراق پس از نبود برنامه ریزی در دولت بوش، باز نداشت. ایالات متحده به طور گسترده در عراق حضور داشت، مردم ما آنجا می مردند و عراق شکست خورده کابوسی برای سیاست ایالات متحده در منطقه شده بود. بایدن مسئولیت را به عنوان رئیس کمیته روابط خارجی و سپس به عنوان معاون رئیس جمهوری بر عهده گرفت تا ما را به یک دوره بهتر برساند.»
بایدن در مقام معاون اوباما بر توسعه ائتلاف بین المللی و تعمیق مشارکت با دولت عراق برای شکست دادن داعش که در سال 2014 بخش های وسیعی از کشور را اشغال کرده بود، نظارت کرد. ائتلاف ضد داعش شاهدی بر ادامه توانایی آمریکا در رهبری از طریق ترکیبی از دیپلماسی سیال بین المللی، مشارکت های منطقه ای و هماهنگی میان رهبران غیرنظامی و نظامی بود. این تلاش در هر دو دولت اوباما با پشتیبانی هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه صورت گرفت و یک موفقیت بی حد و حصر بود. روابط ایالات متحده و عراق به دلیل آن مستحکم تر شد و اکنون بایدن آمده که این مرتبه در مقام فرمانده کل قوا با عراق تعامل داشته باشد.
بایدن که در گذشته از رویکرد فدرالی غیر متمرکز در رابطه با دولت عراق حمایت می کرد، از چالش ها در این کشور به خوبی آگاه است و با توجه به سرمایه گذاری در این کشور در بیشتر زندگی حرفه ای خود، بعید است که در دوران ریاست جمهوری خود از سیاست گذاری در قبال عراق غافل شود. برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، از بایدن به عنوان «یك دوست و شریك مورد اعتماد» یاد كرده و مصطفی الكاظمی، نخست وزیر عراق، از تمایل به همکاری با بایدن در زمینه تقویت روابط استراتژیكی كه عراق و ایالات متحده بر اساس ارزش های مشترک بین ملت ها و غلبه بر چالش ها داشته اند، سخن گفته است.
هیگل می گوید: «بایدن عراق و رهبران آن را احتمالا بهتر از هر کسی در دولت، می شناسد. انتظار دارم او همچنان به همکاری با رئیس جمهوری صالح و نخست وزیر کاظمی برای تعمیق مشارکت ایالات متحده و عراق متعهد بماند.»
عراق برای حمایت از ابتکارات اصلاحات خود روی پشتیبانی ایالات متحده و شرکای بین المللی حساب می کند. سفر کاظمی به واشنگتن برای گفت و گوی استراتژیک ایالات متحده و عراق در ماه اوت آغاز «فصل جدید» در روابط دو کشور بود. همانطور که عمر ستار گزارش داد، فرانسه با سازمان ملل برای تقویت کمیسیون انتخابات عراق همکاری می کند که این برای اجرای قانون جدید انتخاباتی در آمادگی برای انتخابات برنامه ریزی شده برای ژوئن 2021 بسیار حیاتی است.
داعش همچنان یک تهدید برای عراق محسوب می شود و گروه های شبه نظامی هم که موافق اصلاحات کاظمی نیستند و در حمله به سفارت و نیروهای آمریکایی در عراق زیاده روی کرده اند، یک مشکل محسوب می شوند. ایالات متحده تهدید کرده در صورتی که گروه های شبه نظامی به حملات به سفارت آمریکا ادامه دهند، آنجا را تخلیه خواهد کرد. درگیری میان نیروهای ارتش عراق و داعش در جنوب غربی بغداد در 8 نوامبر که 11 کشته و 8 زخمی بر جا گذاشت، بزرگ ترین حمله داعش در چند ماه گذشته بود. اقتصاد عراق همچنان در بحران است و همانند دیگر کشورهای منطقه از قیمت پایین نفت در بازارهای جهانی و همه گیری کرونا رنج می برد و این مساله به نوشته عدنان ابوزید، به افزایش سوء مصرف مواد مخدر و قاچاق منجر شده است.
