سفر امیر قطر به امریکا از چه نظر اهمیت دارد؟

میدل ایست نیوز: سفر «تمیم بن حمد آل ثانی»، امیر قطر به امریکا از آن جهت متمایز است که نخستین سفر یکی از سران کشورهای عضو شورای همکاری به واشنگتن در دوره ریاست جمهوری جو بایدن محسوب می شود.

روابط استراتژیک قطر و امریکا، بعد خاصی به این سفر داده است اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که شرایط این سفر را فراهم کرده است و در راس این عوامل می توان به بحران روسیه و اوکراین و تحولات افغانستان اشاره کرد.

قطر یکی از شرکای اصلی امریکا در جهان و از بارزترین متحدان آن در سطح کشورهای عضو شورای همکاری و منطقه است. سفر تمیم بن حمد به واشنگتن نیز در چارچوب تقویت این روابط که طی سال های اخیر شاهد پیشرفت قابل ملاحظه ای بوده، انجام می شود.

نخستین رهبر خلیجی که در زمان بایدن به واشنگتن می رود

کاخ سفید 26 ژانویه 2022 اعلام کرد که جو بایدن، رئیس جمهور امریکا، در 31 ژانویه 2022 در واشنگتن با تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر دیدار می کند.

به گفته جین ساکی، سخنگوی کاخ سفید، این دیدار فرصتی را برای رایزنی درخصوص مسائل منطقه ای و بین المللی دارای اهمیت مشترک از جمله بارزترین آن تقویت امنیت و شکوفایی در منطقه و کل خاورمیانه و تضمین ثبات تامین انرژی جهانی فراهم می کند.

سفر امیر قطر به امریکا، نخستین سفر او از زمان روی کار آمدن بایدن و نخستین سفر یکی از رهبران کشورهای عضو شورای همکاری به امریکا محسوب می شود.

طی یک سال گذشته بایدن، بارها تماس های متعددی با امیر قطر داشته و در آن آخرین تحولات افغانستان را بررسی و از قطر بابت انتقال نظامیان امریکایی در افغانستان تقدیر و تشکر کرده است.

بارزترین مسائلی که در این سفر بررسی می شود

کاخ سفید اعلام کرد که بایدن و امیر قطر درباره حمایت از ملت افغانستان، تقویت همکاری تجاری و سرمایه گذاری بین واشنگتن و دوحه رایزنی خواهند کرد.

بایدن همچنین از تمیم بن حمد بابت تلاش های فوق العاده و پیوسته قطر برای تضمین انتقال امن شهروندان امریکایی و خارجی از افغانستان تشکر خواهد کرد.

کاخ سفید تاکید کرد که بایدن به سفر مهم تمیم بن حمد امید دارد و بر شراکت قوی بین امریکا و قطر تاکید خواهد کرد.

به گزارش رویترز به نقل از برخی منابع، انتظار می رود تمیم بن حمد و بایدن درباره مذاکرات احیای توافق هسته ای ایران و تلاش ها در جهت پایان جنگ در یمن تبادل نظر کنند.

خبرگزاری بلومبرگ نیز پیشتر گزارش داده بود که بایدن از امیر قطر بررسی امکان صادرات گاز به اروپا را خواستار می شود.

منابع مطلع گفتند که برخی مقامات امریکایی رایزنی هایی با قطر درباره امکان صادرات گاز مایع طبیعی به اروپا در صورت آسیب زدن حمله احتمالی روسیه به اوکراین داشته اند.

اهمیت قطر نزد امریکا

«محمود علوش»، تحلیلگر سیاسی به اهمیت این سفر اشاره کرد و گفت این سفر از آن جهت اهمیت دارد که سفر نخستین رهبر یک کشور عضو شورای همکاری به امریکا است و نشان دهنده اهمیتی است که قطر در رابطه با سیاست خارجی دولت بایدن قائل است.

وی در ادامه افزود که نقش مهم قطر این است که به عنوان کانال ارتباطی بین طالبان و امریکا محسوب می شود و به طور کامل وارد درگیری های ایران و سایر کشورهای عضو شورای همکاری نشده است علاوه بر اینکه به عنوان یک کشور اصلی تولید کننده گاز حائز اهمیت است و همه این موارد، مسائلی هستند که اهمیت قطر برای منافع امریکا در برخی مسائل بین المللی را حیاتی می کند.

علوش در گفت وگویی با پایگاه خبری «الخلیج آنلاین» تاکید کرد که آنچه قطر را به متحد ویژه امریکا در سطح شورای همکاری تبدیل کرده است، عدم ورود آن به جنگ یمن است که تنشی را در روابط امریکا با عربستان و امارات ایجاد کرده است.

وی درباره مساله گاز قطر نیز تصریح کرد که قطر یکی از بزرگترین صادر کنندگان گاز مایع در جهان است و امریکا تلاش می کند از این کشور به عنوان ضامنی برای تداوم صادرات گاز به اروپا در صورت سوء استفاده روسیه از گاز به عنوان سلاحی علیه اروپا، استفاده کند. اما مشخص نیست دوحه بتواند آن نقشی را که امریکا مد نظر دارد، ایفا کند.

علوش توضیح داد که قطر در حال حاضر با تمام ظرفیت به تولید گاز می پردازد و اکثریت گاز خود را به کشورهای آسیایی صادر می کند و آن هم به موجب قراردادهای طولانی مدتی است که امکان نقض آن وجود ندارد.

به گفته این تحلیلگر سیاسی، قطر بخشی از گاز خود را در بازار و خارج از قراردادهای طولانی مدت می فروشد که می تواند آن را به اروپا صادر کند اما این مقدار برای تامین کل نیاز اروپا به گاز در صورت قطع گاز از سوی روسیه کافی نیست.

روابط امریکا و قطر در دوره بایدن

طی سال اخیر نزدیکی روابط بین واشنگتن و دوحه بسیار قابل توجه بود و یکی از دلایل آن نقش آفرینی در بحران افغانستان بود که قطری ها نقش ویژه ای در مهار تحولات پس از کنترل طالبان بر افغانستان داشتند.

نزدیکی روابط بین دو کشور با درخواست کنگره امریکا در ژانویه 2022 مبنی بر درج قطر در قانون مجوز دفاع ملی برای سال مالی 2022 به اوج خود رسید.

قطر همچنین مرکزی برای انتقال شهروندان امریکا و سایر کشورهای غربی بود و امریکا هیئت نمایندگی خود در افغانستان را نیز به دوحه انتقال داد.

این کشور همچنین هزاران نفر را که از افغانستان خارج شدند به صورت موقت پذیرفت و در پایگاه العدید جای داد.

آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا و لوید آستن، وزیر دفاع امریکا نیز در سپتامبر 2021 و برای تشکر از قطر به دوحه رفته و در کنفرانس مطبوعاتی که نخستین در نوع خود در منطقه به شمار می رفت با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر و «خالد العطیه»، وزیر دفاع قطر شرکت کردند.

قطر اکنون میزبان مذاکرات بین امریکا و طالبان در تلاش برای ایجاد یک رویکرد بین المللی برای تحقق ثبات در افغانستان است.