مقالات
-
اقتصادی
جدایی طلبان جنوب، برگه امارات برای بازی با اقتصاد یمن
میدل ایست نیوز ـ در تحولی جدید اقتصاد یمن به سوی تفرقه و پراکندگی بیشتری در نهاهای مالی اساسی اش می رود و این بار با چراغ سبز و بی پردۀ امارات که از مجلس انتقالی جنوبی که خواستار استقلال جنوب یمن است حمایت می کند. این مجلس در بیانیۀ تازهای که از ابوظبی صادر کرده هواداران و نیروهایش را دعوت کرده که به زور همۀ نهادهای درآمدزا در جنوب کشور را بگیرند. العربی الجدید در گزارشی تأکید کرده است که این در راستای تلاش های امارات متحدۀ عربی با هدف بر هم زدن اوضاع برای حکومت عبد ربه منصور هادی و اقدامات عملی در مسیر مخالف این حکومت است تا بتواند ناتوانی و ناکامی این حکومت را در توقف کاهش ارزش ریال یمن نشان دهد و در نتیجه پروندۀ اقتصادی را آشفته تر از پیش کند و به فروپاشی اقتصادی دامن بزند، آن هم در گیرودار اعتراض های مردمی در چند شهر یمن در واکنش به بحران معیشتی و کاهش ارزش ریال یمن. در روزهای گذشته ارزش واحد پول یمن کاهش شدیدی داشته و در بازار سیاه عدن به 800 ریال دربرابر هر دلار رسیده است و این باعث خشم و اعتصاب عمومی و افزایش قیمت ها در عدن …
-
دیدگاه
پشت پرده حمله نظامی عراق به کویت
میدل ایست نیوز: در روز دوم آگوست سال 1990 میلادی جهان با یکی از بزرگترین فجایع جهان عرب در قرن گذشته مواجه شد. نیروهای عراقی تحت فرمان صدام حسین رئیس جمهور سابق عراق با حمله به کویت و اعلام جنگ علیه این کشور به دنبال اشغال خاک کویت بودند. موضوعی که باعث شد جامعه بین الملل و جهان عرب برای مهار بحران به وجود آمده میان دو کشور همسایه دست به کار شوند. با این اوصاف مسأله به سادگی پایان نیافت و خاورمیانه شاهد جنگ تمام عیاری شد که بسیاری از کشورهای عربی و غربی با تمام قوا وارد آن شدند تا اوضاع را به حالت عادی بازگردانند. اما ابن مسأله به سادگی محقق نشد بلکه به قربانی شدن ده ها هزار تن منجر شد و خسارت های مالی بسیاری به بار آورد. علاوه بر این، جنگ میان عراق و کویت یک شوک روانی را به وجود آورد که تمام کشورهای عرب زبان را دربرگرفت. وقتی ویرانی ارمغان تلاش برای آبادانی می شود! پس از پایان جنگ 8 ساله عراق و ایران در سال 1988 که تجربه نظامی زیادی برای عراقی به همراه داشت. بغداد چاره ای جز بازنگری در اوضاع خود و اصلاح ویرانی های جنگ با ایران در پیش …
-
اجتماعی
چرا یهودیان عراق به وطن خویش باز نمی گردند؟
میدل ایست نیوز: «برهم صالح» رئیس جمهور جدید عراق در صفحه شخصی خود در توییتر نوشته بود: یهودیان عراق یکی از اجزای اصلی بافت اجتماعی عراق هستند. وی به آنان وعده داده بود که «پرونده بازگرداندن شما به عراق و استرداد تمام حقوق شما در رأس اولویت ها است». صحبت های صالح در توییت خود، در واقع صحبت های مردم جامعه عراق بود که رؤسای جمهور پیش از وی توجهی به آن نکرده بودند. در یک نشست شبانه در قهوه خانه «الادباء» در خیابان نیل شهر ناصریه، و در سایه سرمستی فرهیختگان از بهبود شرایط و وضعیت امنیتی، و نیز ابراز خرسندی از توجه دولت به بازسازی کشور و افزایش سطح خدمت رسانی، همگان با یادآوری دهه های بیست و سی میلادی به یاد نقش یهودیان در جامعه افتادند. یهودیان بسیاری از پروژه های استراتژیک را به انجام رساندند که از جمله آن می توان به پروژه «ری» اشاره کرد. واردات دولت به شیوه ای عقلانی و با محاسبات دقیق از سوی یهودیان انجام می گرفت که در رأس آنان وزیر «حسقیل ساسون» قرار داشت. هیچکس عشق یهودیان عراق به میهنشان را انکار نمی کند. آنان علی رغم قطع شدن روابطشان با عراق در دوره حضور حزب بعث، اما با …
-
سیاسی
عدالتی که برای «رفیق حریری» اجرا شد برای «خاشقجی» هم اعمال می شود
میدل ایست نیوز: فیصل قاسم در القدس العربی نوشته که سیزده سال پیش از نخستین لحظه های ترور «رفیق حریری» نخست وزیر لبنان در روز 14 فوریه 2005، روز عشق، ولنتاین، خاطرم هست که چطور خبر ترور در چند لحظه همه رسانه های جهان را مشغول کرد و چطور موضوع حریری مسئله همه جهان شد. خاطرم هست که چطور لبنان سر به شورش برداشت و هرچه فحش داشت بر سر حکومت سوریه و حزب الله ریخت و خواستار خروج فوری نیروهای سوریه از لبنان شد. خاطرم هست که چطور ترور رفیق حریری برای همه از کوچک و بزرگ موضوعی جالب شد. همه آن زمان کارآگاه شده بودند تا ببینند چه کسی پشت ماجراست. همه انگشت اتهام را سوی حکومت بشار اسد گرفته بودند. بسیاری از بی خبران پنداشتند که آن هیاهوی جهانی بی سابقه بر سر ترور رفیق حریری برخی حکومت ها و کشورها را زیر و رو خواهد کرد و چه ها که بر سر متهمان آن پرونده نخواهد آمد. سازمان ملل فورا دادگاهی بین الملل ویژه موضوع ترور رفیق حریری تشکیل داد و شاهدان و متهمان را از گوشه و کنار گرد آورد و همه مردم جهان هم آن را تشویق کردند. به مرور زمان، معلوم شد که …
-
دیدگاه
انقلاب های تازه در جهان عرب نزدیک است
میدل ایست نیوز: در دهه گذشته دو طوفان سهمگین جهان عرب را درنوردید. در سال 2011، در آنچه نخست «بهار عربی» خوانده شد، خیزش های مردمی علیه حکومت های استبدادی آغاز شد. رفته رفته امید به اینکه این جنبش های اعتراضی مسالمت آمیز آغازگر عصر تازه دموکراسی در خاورمیانه باشند رنگ باخت. به جز تونس، در دیگر کشورهایی که «بهار عربی» در آنها درگرفت کار به تنش های شدید و جنگ های داخلی کشید. در سال 2014، رهبران منطقه ضربه کاری دیگری خوردند: کاهش شدید قیمت نفت، موضوعی که منبع اصلی قدرت آنان را تهدید کرد. به گزارش فارین افرز، از آن روز، قیمت پایین نفت درمیان نظام های منطقه باعث دشواری تدوین بودجه های گزاف و خرید برگزیدگان و اجرای اصلاحاتی شد که دیگر به تعویق انداختنشان عملی نبود. واقعیت آن است که به احتمال قوی دیگر قیمت نفت به آنچه در پیش از این سال تجربه شد نخواهد رسید. ظاهرا بیشتر کشورهای عربی با وجود لرزه های شدید، از این دو طوفان سهمگین جان سالم به در بردند. اما به نظر می آید که تنش های بیشتری در افق دیده شود. آنچه در سال های 2011 و 2014 رخ داد نشانه آغازین تحولی عمیق تر در منطقه بود: سازشی …
-
سیاسی
دخالت های عربستان در تونس؛ از عزل وزیر تا تلاش برای براندازی
میدل ایست نیوز: «مکتب وهابی را اصلاح کنید. تروریسم به لحاظ تاریخی از شما تولید شده، تکفیر از مکتب وهابی درآمده است». در نوامبر 2016، بیست و چهار ساعت بعد از آنکه «عبدالجلیل بن سالم» وزیر امور دینی تونس، این جملات را به سفیر عربستان در تونس گفت، از سمت خود برکنار شد. ساسه پست در گزارشی نوشته که حکومت تونس که اینجا به این دخالت عربستان تن داده بود و وزیر خود را با توجیه «بی توجهی به ضوابط عملکرد دولتی» برکنار کرد، در ژوئیه گذشته اعتراض های ناشی از مخالفت سفیر عربستان با عضویت یک نماینده زن تونسی از «الجبهة الشعبیة» در کمیته دوستی پارلمانی تونسی ـ خلیجی را نادیده گرفته بود. این رفتار خلاف عرف های دیپلماتیک در برابر شواهد بزرگ تر دخالت عربستان سعودی در امور تونس هیچ است. ازجمله این دخالت ها تحرکات گسترده برای همکاری نظامی دو کشور و تلاش برای ایجاد ترکیب سیاسی مورد پسند عربستان در تونس با کمک «لطفی براهم» وزیر کشور برکنارشده این کشور است. رزمایش نیروهای هوایی عربستان در تونس «سهیل العطری» فرمانده نظامی عربستانی در یک پایگاه نظامی تونسی وقتی در میان سربازان عربستانی و تونسی به امامت جمعه ایستاد گفت: «از دوران اشغال فرانسه تا کنون اولین بار است که …
-
دیدگاه
«معاملۀ قرن» از توهم تا واقعیت
میدل ایست نیوز: از میانه های آوریل، منطقۀ خاورمیانه سرگرم موضوعی است که در رسانه های عربی و به طور خاص رسانه های فلسطینی به «معاملۀ قرن» برای حل نزاع عربی ـ فلسطینی با اسرائیل خوانده می شود و حکومت فلسطین نیز به خصوص پس از دیدار محمود عباس با دونالد ترامپ به این معامله دلخوش شده در حالی که اسرائیل هیچ شوقی برای هرگونه «معامله»ای نشان نمی دهد، زیرا ترجیح می دهد دستاوردهایش را بدون هرگونه معامله ای به دست آورد. پایگاه «مطالعات فلسطینی»،در گزارشی نوشته که با بررسی رسانه های جهانی (به خصوص امریکایی و اسرائیلی) و عربی می بینیم که اصطلاح «معاملۀ قرن» در دستۀ اول نایاب و در دومی به شدت مطرح است. اصطلاح «معاملۀ قرن» از آوریل 2017 مطرح شد، وقتی که «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر، در دیدار با همتای امریکایی اش در واشنگتن از اصطلاح «معامله» به عنوان اصطلاحی که ترامپ، مرد میدان خرید و فروش زمین، ترجیح می دهد استفاده کرد. سیسی درحال اظهار نظر درباره نزاع فلسطین و اسرائیل بود که از این اصطلاح استفاده کرده و خطاب به ترامپ گفت: «جناب رئیس جمهور، شما می توانید راه حلی پیدا کنید» و افزود که این راه حل می تواند «معاملۀ دوران» …
-
اقتصادی
نگاه کویت به بازارهای نفتی چین
میدل ایست نیوز: «بلومبرگ» اخیرا در خبری اعلام کرده که کویت دیگر نفت خود را به آمریکا صادر نمی کند و تصمیم دارد به بازارهای آسیایی روی بیاورد، به این ترتیب آیا عربستان نیز در آینده ای نزدیک رویه کویت را در پیش خواهد گرفت؟ ثروت کشورهای حاشیه خلیج فارس به دو عامل بستگی دارد که با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند. یکی از این دو عامل توانایی صادرکردن نفت و دیگری حفظ امنیت است. «الکساندر نازاروف» تحلیلگر سیاسی روسی در گزارشی در شبکه «راشا تودی» نوشت: درحالی که نفت به عنوان یک محصول استراتژیک حائز اهمیت در جهان شناخته می شود، فروشنده و خریدار این محصول به طور معمول از نظر سیاسی و نظامی با یکدیگر هم پیمان می شوند که این هم پیمانی در زمان جنگ اهمیت ویژه ای پیدا می کند. این مسأله شامل جنگ های اقتصادی نیز می شود نظیر آنچه که امروز «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا علیه دنیا و به ویژه چین به راه انداخته است. نازاروف در گذشته در مقاله ای اشاره کرده بود که اگر نفت عربستان و برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به بازارهای آسیایی انتقال پیدا کند این کشورها به میدان درگیری های واشنگتن و پکن تبدیل خواهند شد و اگر در …
-
دیدگاه
روی دیگر نادیه مراد…
در دهم دسامبر آینده نادیه مراد بانوی زیباروی ایزدی برای دریافت جایزۀ صلح نوبل 2018 به اوسلو پایتخت نروژ پرواز خواهد کرد. جایزه ای که به پاس فعالیتها و تلاش هایش برای مبارزه با خشونت جنسی و تجارت با زنانی که در عراق به چنگ گروه تروریستی داعش افتادهاند به او تعل گرفت. نوبل نخستین جایزۀ نادیه مراد در عرصۀ حقوق بشر نیست، او پیشتر نیز در سال 2016 جایزۀ ساخاروف را که مهمترین جایزۀ اروپایی برای فعالان حقوق بشر است به عنوان «زنی که در برابر داعش ایستاد» دریافت کرد. با این همه، فعالیت مبارزاتی نادیه مراد پس از دیدار سال گذشته اش از اسرائیل در معرض انتقادات گسترده قرار گرفت. برخی این دیدار وی را «دشنه ای در پهلو»ی مبارزان فلسطینی از سوی شخصیتی حقوقی دانستند که طبق فرض بایست در صف اول همدلان با ایشان می ایستاد. به خصوص که بسیاری از این مبارزان فلسطینی در زندانهای رژیم صهیونیستی در معرض تعرض جنسی قرار گرفته اند. پس داستان نادیه مراد دقیقا چیست؟ سه ماه در زندان… چگونه به چنگ داعش افتاد؟ در یکی از شبهای آگوست 2014، زندگی نادیه مراد به کابوسی وحشتناک تبدیل شد. تروریستهای داعش به روستای کوچک آنها در شمال عراق که کوجو نام …
-
سیاسی
عادل عبدالمهدی و چالش مقابله با دولت پنهان
میدل ایست نیوز: حکایت شده است که حضرت موسی علیه السلام یکبار که به قصد سخن گفتن با خداوند متعال رفته بود، سوالی در ذهن داشت ولی در باز کردن سفره دل خود مردد بود. اما خداوند باری تعالی به حکم علم بی منتهای خود و صفت علام الغیوب اش، به موسی گفت که سوالت را مطرح کن، موسی گفت: پروردگارا اگر بنده ای از بندگان خدا بودی، چه کار می کردی؟ خداوند پاسخ داد: به عزت و جلالم سوگند اگر بنده ای از بندگان خداوند بودم، به بندگان خداوند خدمت می کردم. با نگاه به این حکایت دو موضوع مهم آشکار می شود؛ نخست عظمت و جایگاه خدمت کردن به عباد الله و دوم ادیان آسمانی که هدف از فرو فرستادن آن، خدمت رسانی به انسان ها بوده است. وزارت، منصبی سیاسی و در عین حال مدیریتی است که برنامه کلی و راهبردهای کلان وزارتخانه را ترسیم می کند، ناگفته پیداست وزیر نمی تواند جزئیات ریزترین کارها از قبیل رفتارهای مردم و نیازهایشان را پیگیری کند، اگر بخواهد هم باید به میانجی و واسطه ای متوسل شود چرا که تعهدات، دغدغه ها و اقتضائات مربوط به پست وزارت، آگاهی از همه موضوعات را بر شخص وزیر دشوار می سازد. …
-
دیدگاه
«گذار بی خطر» عراق که بی خطر نیست
میدل ایست نیوز: موضوعْ انتقال مسئولیت از دولت پیشین به دولت جدید نیست. اگر موضوع به این سادگی بود «عادل عبدالمهدی» می توانست دو روزه دولتش را تشکیل دهد. اما هم او و هم صحنه سیاسی عراق، از جمله عوامل ایرانی و امریکایی، می دانند که عراق در آستانه یک گذار سرنوشت ساز است که در چند سال یا حتی چند ماه آینده تحقق کامل می یابد. این گذار به سرشت روند سیاسی عراق مربوط می شود و آنچه امروز در حال انجام است تعیین خواهد کرد که عراق بابت این گذار جدید چه هزینه هایی باید بپردازد. شاید سطح برداشت گروه ها و شخصیت های سیاسی از اهمیت و نوع این مرحله تفاوت کند. به نظر من، شخصیت های دینی مانند «آیت الله سیستانی» و برخی چهره های سیاسی و فکری در جامعه عراق مانند «سید عمار الحکیم» و البته شخص «عادل عبدالمهدی» از نوع تغییراتی که امروز و همین امروز لازم است برداشت عمیق تری دارند. آنان می دانند که جایی برای تعویق نیست و آگاهند که روند سیاسی زاده شده در سال 2003 با عرف ها و سازوکارهایش دیگر کارکرد خود را از دست داده و دولتی که از این عرف ها و سازوکارها بر سر کار …
-
اقتصادی
عربستان سعودی، امارات، و فقیر کردن یمن: آنقدر دروغ بگو تا خودت باورت شود!
لقمان عبدالله میدیل ایست نیوز ـ یمنی های پیوسته به «ائتلاف عربی» از عربستان و امارات این گلایه را دارند که از پرداختن به وضعیت اقتصادی فروپاشیدۀ این کشور که زیر سلطۀ فقر و گرسنگی است سر بازمی زنند. آن هم در وضعیت نبود کامل نهادهای حمایتگر و خدماتی رسمی و غیر رسمی. پیش از این گفته می شد که کشورهای «ائتلاف» مزبور طرح اقتصادی فراگیری برای یمن یا استانهایی که مدعی «آزادسازی» آنها هستند ندارند، اما امروز دیگر حتی برای نزدیکان به ریاض و ابوظبی و برای بوق های آنان در یمن هم شکی نمانده که موضوع از نبود برنامه ریزی برای بازسازی و توسعۀ وعده داده شده هم فراتر است. تردیدی نیست که اشغالگری عربستان و امارات بر اساس دیدگاهی مشخص انجام شده است، برنامه ای تنظیم شده که طی چند مرحله ملت یمن را به فقر و ذلت بکشد و بعد نوبت به سرسپردگی آنان برسد. این چیزی است که بخشی از ملت یمن، به خصوص استانهای جنوبی آن، چهار سال جنگ لازم داشت تا از آن سردرآورد و جزئیاتش را متوجه شود. فهمیدن سیاست فقیرسازی که اشغالگران یمن پیش گرفته اند کار دشواری نیست. یمنیانی که به این «ائتلاف» پیوسته اند و لهله زنندگان در پی …
-
دیدگاه
«معاملۀ قرن» از عبدالناصر تا محمد بن سلمان
ميدل ایست نیوز ـ وقتی موشه دایان، وزیر دفاع اسرائیل سرخوش از پیروزی وارد شهر قدس شد و با شکست نظامی سخت اعراب در ژوئن 1967 پرچم اسرائیل بر قبة الصخره افراشته شد، اسرائیل همچنان نیازمند «معاملۀ قرن» بود. چیزی که در 1955 عبدالناصر آن را نپذیرفت و دیگران پذیرفتند، و در نهایت با تغییر شرایط و اوضاع و شرطها به محمد بن سلمان رسید. آن روز موشه دایان سرخوش از پیروزی ای که انتظار نداشت به چنین سرعت و آسانی ای به دست آید گفت: «بار دیگر شهر مقدس را یکپارچه ساختیم و به مقدسترین اماکن خود بازگشتیم و هرگز از آن بیرون نخواهیم رفت» و شکست سنگین اعراب را عامل تن دادنشان به خواسته های اسرائیل دانست. از 1948 که اسرائیل را در منطقه کاشتند، این کشور عادت کرد که سلاح را همچون ابزاری برای قرار دادن اعراب در برابر عمل انجام شده با کمک بریتانیا و امریکا قرار دهد و فشارهایش در اساس در راستای پذیرفته شدن در منطقه و برقراری «معاملۀ صلح» با اعراب چه به صورت فراگیر و چه به صورت فردی بود. پل صلح و ندای طبیعت اصطلاح «معاملۀ قرن» نخستین بار در سخنان دوایت آیزنهاور (1953-1961)، رئیس جمهوری امریکا آشکار شد آنگاه که …
-
نگاه خاورمیانه
آیا روال سیاسی عراق اجازه اصلاحات را می دهد؟
میدل ایست نیوز: بعد از چند ماه بن بست سیاسی در عراق در پی انتخابات اخیر این کشور که در ماه مه برگزار شد، عراق امروز در مسیر تشکیل دولت جدید قرار گرفته است. «برهم صالح» رئیس جمهور و «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر هردو سیاستمداران عراقی کارکشته ای هستند که اصلاح طلب و تکنوکرات دانسته می شوند. جامعه بین الملل از قدرت یابی آنان استقبال کرد و امیدها به نجات دولت عراق از فساد و از هم گسیختگی سازمان یافته و نبود همبستگی میان نهادهای قدرت، بالا رفته است. اما جامعه بین الملل بارها تأکید کرده که نباید همه امیدها به اصلاح یک نظام ناکارآمد را متوقف بر یک یا دو تن کرد. آنچه امروز بر زبان هاست یادآور سال 2006 است که نوری مالکی به جای ابراهیم الجعفری به قدرت نشست و پس از آن 2014 که حیدر العبادی جانشین نوری مالکی شد. آن زمان هم همین امیدها مطرح بود اما هر دوی اینان در تحقق خواست ها و تعامل با محدودیت های ساختاری در عراق که مانع بزرگ اصلاحات اند شکست خوردند. اصلاح طلبان در عراق هرقدر هم که حسن نیت داشته باشند باز دربرابر نظام سهمیه بندی فرقه ای دستشان بسته است. نظام سهمیه بندی نظامی غیر رسمی …
-
دیدگاه
پارلمان، کلید اصلی موفقیت اصلاحات ریشه ای در عراق
میدل ایست نیوز: پروژه اصلاحات و تغییر تنها وابسته به یکی از جناح های دولت عراق نیست، بلکه صحبت بر سر نخست وزیر جدید، مستقل و فن سالار است که تمام جناح های سیاسی برای انتخاب او به توافق رسیده اند. به گزارش نشریه «الصباح الجدید» نمی توان اظهار نظرها و شعارها در خصوص ضرورت کنار گذاشتن نظام سهمیه بندی را تا زمانی که با شیوه ها و رویکردهای سیاسی در پارلمان به اجرا در نیامده، باور کرد. پارلمانی که رهبران جناح های سیاسی و نمایندگانی در آن باشند که در بالاترین سطح ملی گرایی و میهن دوستی هستند و برای تحویل پست های مختلف پارلمانی و دولتی به افراد صادق، کارآمد و پاک دست، از خود گذشتگی نشان بدهند. بر اساس این گزارش هرگاه شاهد چنین شیوه و عملکردی بودیم می توانیم مطمئن شویم که تغییراتی در عراق به وقوع می پیوندد که می تواند این کشور را به سمت اصلاحات ریشه ای سوق دهد. به طور حتم بسیاری از نمایندگان ملت عراق که مشروعیت نمایندگی مردم خود را به دست آورده اند برای برداشتن این گام های مثبت لحظه شماری می کنند. بسیاری از این نمایندگان با گرایش ها و ایدئولوژی های رهبران برخی از احزاب و جناح …
-
دیدگاه
نبرد ادلب و خطر رویارویی میان روسیه و آمریکا
میدل ایست نیوز: آمریکا با توجه به اینکه می داند نمی تواند نبرد ادلب در سوریه را به سود خود به پایان برساند اما خیل عظیمی از نیروهای خود را راهی این منظقه کرده است. آمریکا این نقل و انتقال نیروها را به بهانه احتمال بکارگیری سلاح شیمیایی توسط ارتش سوریه علیه گروه های مسلح اعلام کرده، این بهانه آسانی است که پیشتر در ماه آوریل سال گدشته به محض آزادی غوطه شرقی به دست ارتش سوریه به کار گرفته شد. و برای توجیه آن تنها پخش تصاویری از جانب کلاه سفید های مورد حمایت آمریکا و اروپا کافی بود تا در گزارش خود اعلام کنند این تصاویر مربوط به هجوم ارتش سوریه با اسنفاده از سلاح شیمیایی است تا بهانه لازم را به دست نیروهای آمریکایی با مشارکت فرانسه و بریتانیا برای حمله به مواضع ارتش سوریه بدهد. الاهرام در گزارشی نوسته: اعلان آمریکا مبنی بر احتمال حمله نظامی به سوریه موجب برانگیخته شدن خشم ایران و روسیه شد، و این امر تنها به هشدار دادن روسیه به آمریکا مبنی بر عدم دخالت نظامی ختم نشد بلکه روسیه در مقابل این اقدام آمریکا، به روانه ساختن بیشترین تعداد جنگ افزار های نظامی و هواپیماهای استراتژیک خود به سمت سوریه اقدام …
-
نگاه خاورمیانه
کش مکش ترامپ و مک کین
درامای کنونی در چند هفته اخیر پر سر و صدا تر شده است و یک فیلمنامه نویس خوب به سختی می تواند کاری بهتر از جمع کردن حواسش در باب این تنش ها داشته باشد. ماجرا مانند یک سریال معمول نت فلیکس است: دقیقا در زمانی که فکرش را نمی کنید اوضاع از این عجیب و غریب تر وهراس انگیز تر شود، باز هم اوضاع بدتر می شود. و بعد تازه فصل اول است. تا اینجا ماجرا از این قرار است. اپیزود 1: تدفین مک کین باید اعتبارش را به جان مک کین ببخشید: می دانست آخرین کلام را چطور بگوید. او که می دانست واپسین روزهای عمرش را سپری می کند کوشید سرکوفتی از جانب دو حزب را خطاب به رئیس جمهوری که آشکارا از او بیزار بود روانه کند. او نه تنها تصریح کرد که ترامپ – رئیس جمهور هم حزبی مک کین – نباید پایش را در مراسم تدفین وی بگذارد بلکه از باراک اوباما و جورج دابلیو بوش هم خواست در سوگ او سخنرانی کنند. هیچ کدام فرصت را برای حمله به فردی که امروز در کاخ سفید ساکن است از دست ندادند. به دلیل شهرتش به رک گویی، مک کین به دلایل بسیاری تجسم زنده …
-
نگاه خاورمیانه
پوتین دیگر محبوب نیست
ولادمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه همیشه می دانست چگونه درصد محبوبیت خود را بالا نگه دارد، از کنترل رسانه ها تا اشاعه ناسیونالیسم. اما زندگی روس ها بهبودی نداشته است؛ به ویژه پس از دور تازه تحریم های غرب نرخ رو به کاهش محبوبیت پوتین این مهم را نشان می دهد. در ماه آوریل ، ارزش روبل به شدت کاهش یافت، بخشی از آن به خاطر تحریم هایی بود که در پاسخ به ادعای نقش آفرینی کرملین در مسمومیت جاسوس دوجانبه سابق، سرگئی اسکریپال و دخترش در خاک روسیه وضع شد. بعدتر در ماه ژوئن درست در زمانی که مسابقات جام جهانی در راه بود، دولت اعلام کرد سن بیکاری از 60 سال به 65 سال برای مردان و از 55 سال به 63 سال برای زنان افزایش می یابد. تصمیمی که فی الفور واکنش عمومی را برانگیخت. نتیجه آن کاهش تند و تیز 15 درصدی نرخ محبوبیت حکومت بود، بالاترین کاهش محبوبیت طی 18 سال حکمرانی پوتین. علاوه بر آن اعتماد به شخص پوتین نیز از حدود 60 درصد به 48 درصد رسید. برای آنکه بهتر متوجه ماجرا شویم باید گفت در سال 2012 و در زمانی که تظاهرات عظیمی علیه بازگشت پوتین به ریاست جمهوری بعد از دوران نخست وزیری …
-
نگاه خاورمیانه
ایران و عراق دشمن هم می شوند؟
نویسنده: شیرین هانتر تظاهرات اخیر در عراق آن طور که از آتش زدن کنسولگری ایران در بصره برمی آمد، ماهیتی ضد ایرانی داشت. طبق گزاش ها در برخی رسانه های ایرانی و عراقی، نیروهای امنیتی عراق در جلوگیری از این حمله سهل انگاری کردند. تقریبا به طور همزمان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پایگاه های حزب دموکرات کردستان را که در چند ماه گذشته فعالیت های خشونت آمیز خود را در مناطق شمال غربی ایران افزایش داده اند، هدف گرفت. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد که این حمله هشداری به اربیل بوده تا آنها را از فعالیت های خود علیه ایران دست کم در خاک این کشور باز دارد. به رغم آنچه غرب و اعراب ادعا می کنند و حتی آنچه برخی مقامات ایرانی هم گفته اند که عراق به مثابه یک استان ایران تحت نفوذ جمهوری اسلامی است، بغداد هرگز به عنوان زیردست تهران عمل نخواهد کرد. حتی در اولین روزهای پس از سقوط صدام هم چه در سطح دولت و در سطح تشکیلات مذهبی بین ایران و عراق تنش و رقابت وجود داشت. نفوذ ایران در عراق بیشتر در حد حمایت از دولت شیعه در برابر کارشکنی های اعراب سنی بود. اما رفتار برخی مقامات و فرماندهان ایرانی …
-
نگاه خاورمیانه
توصیه به نتانیاهو برای جدی گرفتن توصیۀ سردار سلامی
میدل ایست نیوز ـ روز جمعه در نشست نیروهای بسیج در اصفهان ژنرال حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران، به بنیامین نتانیاهو «توصیه» کرد که هرچه سریع تر برای شنا در دریای مدیترانه تمرین کند چون ممکن است در روزهای آینده برای فرار مجبور به شنا در مدیترانه شود. این «توصیه» چندپهلو برای بسیاری از جمله نگارندۀ این سطور غافلگیرکننده بود، هرچند چیز تازه ای نبود و پیش از این هم سید حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان چند ماه پیش چنین چیزی مطرح کرده بود. اما این توصیه نباید فقط برای نتانیاهو که باید برای همۀ اسرائیلی ها باشد که برای آنکه جان سالم به در برند «از راه دریا» به کشورهایی که از آن آمده اند فرار کنند. چون اگر موشک های حزب الله برای موشک باران شهرهای اسرائیل پرتاب شود فرصت چندانی برای فرار از مهلکه نخواهند یافت. توصیۀ ژنرال سلامی چیزی پوچ یا از سر اتفاق نیست. شخصی در چنین جایگاه کاملاً آگاهانه و با منظور حرف می زند و کلمه هایش را با دقت بسیار تعیین می کند و پیامش به گروه های خاصی و در زمانی مناسب است تا به نتیجه ای که می خواهد برسد. پس موضوع چیزی …
-
دیدگاه
آشفتگی دیپلماسی ترامپ؛ از تحریک علیه قطر تا اختلاف با کانادا
میدل ایست نیوز: ترامپ مبانی سیاست خارجی آمریکا را دگرگون ساخت و موجب بروز مشکلاتی شد که مهم ترین آنها: 1- تحریک علیه قطر 2- اختلاف اقتصادی با آمریکا 3- شکر آب شدن روابط با ترکیه به دلیل بحران کشیش آمریکایی است. دولت آمریکا در خصوص موضوع کمک 15 میلیارد دلاری قطر به اقتصاد ترکیه به نقل از بولتن گفت: بحران لیره ترکیه امکان دارد با این اقدام حل شود. هافینگتن پست گزارش داده که برخی به هیجان زائد الوصف ترامپ در میتینگ های انتخاباتی با این دید نگاه می کردند که همه چیز به دست رای دهندگان است و ترامپ گزینه مطلوب مردم که نتیجه ماراتون انتخابات ریاست جمهوری و جانشین بارک اوباما، رئیس جمهوری سابق آمریکا را مشخص می کنند، نخواهد بود. اما اتفاقی که بسیاری از آن هراس داشتند، پیشی گرفتن کاندیدای حزب جمهوری خواه دونالد ترامپ بر رقیب خود از حزب دموکرات یعنی هیلاری ترامپ در 9 نوامبر با کسب 309 رای بود. با ورود ترامپ به کاخ سفید، سیاست آمریکا دستخوس تغییر شد؛ بروز تنش با هم پیمانان آمریکا، چند دستگی های داخلی، و جنگ تجاری که پیشتر واشنگتن حتی در دوران ریاست جمهوری سرسخت ترین رؤسای خود نیز در آن ورود نکرده بود، از …
-
نگاه خاورمیانه
ترامپ به دنبال دنیای بدون آمریکا
نویسنده: فرید زکریا دیپلماسی ایرانی: سخنرانی روز سه شنبه پرزیدنت ترامپ در سازمان ملل متحد، ارائه ای هوشمندانه از شعار “آمریکا در الویت است” بود. او رویکرد دنبال کردن منافع شخصی به جای منافع جهانی و اقدامات یک جانبه به جای همکاری های چند جانبه را مطرح کرد. اما ترامپ احتمالا متوجه این مسئله نیست که با خارج کردن آمریکا از این عرصه های جهانی، بقیه دنیا بدون واشنگتن به پیش خواهد رفت. آگاهانه یا ناآگاهانه، به نظر می رسد که ترامپ عجله دارد دنیایی بدون حضور آمریکا بسازد. یکی از اولین و بزرگترین اقدامات او، خارج شدن از همکاری ترانس پاسفیک بود، توافق تجاری گسترده و مهمی که در زمان دولت جورج دبلیو بوش مطرح شد و در زمان دولت باراک اوباما مورد مذاکره قرار گرفت. این توافق تلاشی بود برای ایجاد گروهی که بتواند جلوی رشد چین را در زمینه تجارت بگیرد. 11 کشور دیگری که عضو این همکاری هستند تصمیم گرفتند بدون حضور آمریکا این توافق را حفظ کنند که به معنی عدم دسترسی آمریکا به آن بازار ها است. شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن، در حالی که ترامپ مشغول شیرین زبانی بود، به سرعت یک توافق تجاری آزاد را با اتحادیه اروپا نهایی کرد که یکی …
-
نگاه خاورمیانه
ترامپ ما را در مسیری خطرناک قرار داده است
میدل ایست نیوز: «برنی سندرز» کاندیدای سابق انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، در یادداشتی انتقادی در روزنامه گاردین نوشن «هفته گذشته، دونالد ترامپ، یکی از بی‌پرواترین اقدامات دوره ریاست‌جمهوری‌اش را اتخاذ کرد، خروج از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام).» سندرز با بیان اینکه برجام حاصل مذاکره گروه ۱+۵ است و نه فقط آمریکا، افزود «خروج ترامپ، تنش‌ها با مهمترین متحدان دموکراتیک ما، یعنی فرانسه، بریتانیا و آلمان را عمیقتر می‌کند. این کشورها حمایت از توافق را ادامه می‌دهند و به طور مداوم گفته‌اند که حفظ توافق، به منافع ملی‌شان خدمت می‌کند.» به گفته سندرز، ترامپ در خروج از برجام، مانند تصمیم خروج از توافق آب‌وهوایی پاریس، اجماع زیاد کارشناسان را نادیده گرفت و طرف یک گروه کوچک ایدئولوژیک را گرفت. امری که برای امنیت جهانی «تبعات فاجعه‌بار» خواهد داشت. سندرز ادامه داد که علاوه بر این، خروج از برجام، به طور جدی به توانایی آمریکا برای مذاکره بر توافقات عدم اشاعه در آینده مانند توافق با کره شمالی، آسیب خواهد زد. اگر کشوری در جهان بداند که چندسال بعد یک رئیس‌جمهور بی‌پروا ممکن است به سادگی توافق را کنار بگذارد، چرا این کشور چنین توافقی با آمریکا امضا کند و امتیازات هنگفتی بدهد که چنین توافقاتی ایجاب می‌کنند؟ ترامپ به بهانه تلاش برای …
-
نگاه خاورمیانه
مسعود بارزانی و استقلال کردستان
میدل ایست نیوز: روزنامه لیبراسیون مقاله ای به قلم «برنارد هانری لِوی» فیلسوف فرانسوی در باره مسعود بارزانی و اقلیم خود مختار کردستان دارد. این مقاله عنوان «با مسعود بارزانی، روز بعد» را دارد. هانری لِوی مقاله را با این جمله از مسعود بارزانی، رئیس اقلیم خودمختار کردستان عراق آغاز می کند که می گوید به من گفته اند که رئیس جمهوری فرانسه در شب پیروزی فرانسه بر آلمان در سال 1918 میلادی گفت که حالا می توانم راحت بمیرم… بارزانی می گوید «اکنون من احساس او را درک می کنم.» هانری لِوی از قول یکی از مشاوران مسعود بارزانی می نویسد که رئیس اقلیم خودمختار کردستان در فردای روز برگزاری همه پرسی استقلال گفت که با پیروزی همه پرسی، نبرد واقعی برای آزادی و استقلال کردستان آغاز می شود. مسعود بارزانی می گوید «این نبردی است که از نیم قرن پبش آغاز کرده است. در طول این نبرد طولانی سختی های بسیاری را تحمل است. او شاهد کشتار دسته جمعی مردمش بوده است، تبعید و اسارت مردم اقلیم را دیده است؛ کشتار مردم کرد با سلاح های شیمیایی را نظاره کرده است. او می گوید لحظاتی را به یاد می آورد که این احساس بر او غلبه کرده بود …
-
نگاه خاورمیانه
آیا عربستان قصد دارد در ایران جنگ داخلی به پا کند؟
میدل ایست نیوز: کمتر از یک ماه پس از حمله به کنسولگری ایران در بصره، یک گروه تروریستی که ادعا می کرد از اعضای جنبش آزادی اهواز هستند، به یک رژه نظامی در مرکز استان خوزستان حمله کردند و ۲۵ نفر را کشتند و تعداد بسیاری را زخمی کردند. وقتی ماجرای کنسولگری بصره اتفاق افتاد، برخی از مفسران در ایران گفتند که مهاجامان همچنین می خواستند خرمشهر و آبادان را هدف قرار دهند. اکنون به نظر می رسد که خیلی هم بی راه نگفته اند. حملات اهواز همچنین کمی پس از عملیات شورشیان کرد، متعلق به حزب دموکرات کرد ایران، که در شمال شرق این کشور ساکن هستند، رخ داد. این حملات باعث شد تا سپاه پاسداران پایگاه هایی در کردستان عراق، که حملات از آنجا فرماندهی می شد را هدف قرار دهد. این حملات پشت سر هم این سوال را ایجاد کرده است که آیا آمریکا و کشورهای عربی متحدش در منطقه، استراتژی را اتخاذ کرده اند تا ایران را در بسیاری از استان های آسیب پذیرش محاصره کنند تا احتمالا مقدمه ای بر عملیات نظامی مستقیم و گسترده تر علیه تهران باشد. جدای از اینکه آیا این مسئله حقیقت دارد یا نه، برخی از مشکلاتی که ایران در …
-
دیدگاه
تغییر در سیاست های آمریکا در قبال سوریه
میدل ایست نیوز: جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا اخیرا به خبرنگاران گفته که تا زمانی که ایران در سوریه حضور داشته باشد، ایالات متحده نیز نیروهای خود را از سوریه خارج نخواهد کرد. این اظهارات زنگ هشدار را در کنگره به صدا درآورده است. بولتون گفت: «قصد نداریم تا زمانی که نیروهای ایرانی بیرون از مرزهای این کشور حضور دارند، سوریه را ترک کنیم و این شامل حال گروه های شبه نظامی تحت حمایت ایران نیز می شود.» این اظهارات از تغییر عمده سیاست های دولت ایالات متحده محسوب می شود که 2000 نیرو در شرق سوریه مستقر کرده و گفته تنها ماموریت این نیروها نابود کردن باقی مانده داعش است. برخی از دموکرات ها به این مساله اشاره کرده اند که کنگره اجازه قانونی هدف گرفتن نیروهای ایران در سوریه یا هر جای دیگری را صادر نکرده است. پس از آن هم شفاف سازی های جیمز ف. جفری، نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور سوریه، آمد که گفت: «حضور در سوریه لزوما به معنای داشتن نیروی نظامی آمریکایی در آنجا نیست. منظور از برنامه بیرون راندن ایرانی ها از سوریه استفاده از نیروی نظامی و درگیری نیست. مساله به اعمال فشار سیاسی مربوط می شود.» در …
-
دیدگاه
۴ دلیل برای برای مذاکره تهران- واشنگتن
«زلمای خلیل زاد» نماینده اسبق آمریکا در سازمان ملل در یادداشتی در «واشنگتن پست» مدعی شد که ایران با ترامپ مذاکره خواهد کرد. به گزارش آفتابنیوز؛ وی در این یادداشت گفت: اظهارات «ترامپ» درباره خروج از توافق هسته‌ای و اظهارات «پومپئو» بعد از این سخنان واکنش‌های متعددی در پی داشت. برخی از این سخنرانی استقبال کردند اما نسبت به آن ابراز نگرانی کرده‌اند. منتقدان، دولت را به جنگ‌افروزی یا دنبال کردن سیاست تغییر نظام متهم کردند. دیگران این استراتژی را غیر واقع‌بینانه خوانده‌اند. «زلمای خلیل زاد» مدعی شد : در واقع رویکرد دولت ترامپ، شانس منطقی برای موفقیت دارد. نکته کلیدی که از دید بسیاری از ناظران مخفی مانده این است که دولت عزم یک مذاکره دیگر دارد. سیاست حداکثر فشار با مذاکره و توافق همراه است و این یعنی توافقی جامع‌تر بین دو کشور گزینه روی میز است. به گفته این دیپلمات سابق آمریکا نکته کلیدی پیام «پومپئو» تمایل آمریکا به مذاکره با ایران برای رسیدن به یک توافق جامع‌تر با هدف عادی‌سازی روابط دو کشور بود. پومپئو ایران را به تماشای دیپلماسی آنها با کره شمالی به عنوان سندی دال بر اراده دولت برای رابطه با دشمنان و مذاکرات بر سر مسائل پیچیده دعوت کرد. «خلیل زاد» تاکتیک …
-
دیدگاه
آینده خاورمیانه با توجه به متغیرهای جدید
هنری کیسینجر، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی سابق آمریکا و یکی از برجسته‌ترین استراتژیست‌های ایالات‌متحده در مقاله‌ای با عنوان«نظم و بی‌نظمی در جهان در حال تغییر» که د رسایت «کپ‌اکس» منتشر شد، به بررسی نظم نوین جهانی پرداخته است. او معتقد است اگر غرب بدون یک راهکار ژئواستراتژیک درگیر منازعات جهان شود، بی‌نظمی حاکم خواهد شد. او همچنین براین باور است که در خاورمیانه معاصر «دشمن دشمن شما احتمالا دشمن شماست.» کیسینجر در مقاله خود درباره خاورمیانه می‌نویسد: «در اوراسیا و در مرزهای روسیه نظم جهانی از طریق پیامدهای یکپارچگی به چالش کشیده می‌شود. اما این نظم در پیرامون خاورمیانه از جانب آشفتگی‌های ناشی از تجزیه تهدید می‌شود. سیستم نظم وستفالیایی که پس از جنگ جهانی اول در خاورمیانه به وجود آمد درحال قربانی شدن است.» به اعتقاد کیسینجر چهار کشور این منطقه حاکمیت خود را از دست داده‌اند؛ سوریه، عراق، لیبی و یمن به میدان جنگ گروه‌هایی تبدیل شده‌اند که به‌دنبال اعمال حاکمیت خود هستند. در مناطق وسیعی از عراق و سوریه، گروه تروریستی داعش خود را به‌عنوان دشمن بی‌رحم تمدن مدرن شناسانده است و قصد دارد از طریق اعمال خشونت یک امپراتوری واحد را که براساس قوانین شریعت اداره می‌شود، جایگزین سیستم بین‌المللی چند‌حکومتی …
-
دیدگاه
محاسبات اشتباه کُردها
به فضل مواضع قدرتمندی که تمامی طرف های منطقه ای و بین المللی و قبل از همه قدرت های فعال در بغداد به خصوص دولت و پارلمان و مرجعیت شیعی آیت الله سید علی سیستانی اتخاذ کردند، که همه آنها با همه پرسی جدایی کردستان از عراق مخالفت کردند، اسرائیل از بخت بدش نتوانست به اهداف سه گانه اش برسد. عراقی ها حتی با نتیجه همه پرسی مخالفت کردند و با هر گونه ارتباط دادن قدرت در اربیل با پایان دادن بحرانی که از این همه پرسی برآمده است نیز به مخالفت برخواستند. به طور کلی می توانیم بگوییم که در سایه واکنش هایی که علیه همه پرسی و نتایج آن به وجود آمد، جدایی کردستان از میهن عراق تقریبا غیرممکن شده است، عراق، فدرالی دموکراتیک حقیقی خواهد ماند که حال و آینده آن را رهبری خواهد کرد و به ثبات خواهد رسید، بر خلاف آن چیزی که اسرائیل امید آن را داشت. اهداف سه گانه ای که اسرائیل با حمایت از همه پرسی و ایجاد کشور کردیِ دوست با آن در مثلث مرزی میان عراق و ایران و ترکیه امید آن را داشت از بین رفت، اسرائیل در حالی این امید را داشت که ایران با موفقیت توانست کشور …
-
دیدگاه
به زودی عربستان و منطقه از هم می پاشند
‘ توماس فریدمن’ کارشناس مسائل خاورمیانه و دیدگاه نویس روزنامه نیویورک تایمز در این نوشتار آورده است: این روزها کشور عربستان شاهد تحولی انقلاب گونه است. برای آنکه درکی عمیقتر از این رویداد فوق العاده مهم داشته باشیم؛ ابتدا باید چشمانمان را به روی یک حقیقت سیاسی در مورد این پادشاهی باز کنیم. عربستان چهار دهه است که در جریان یک تغییر فاحش سیاسی قرار گرفته است اما نیروی سیاسی مسلطی که موتور محرک این تغییرات بوده؛ نه اسلام گرایی بوده نه بنیادگرایی؛ نه لیبرالیسیم نه کاپیتالیسیم و نه حتی ‘داعشیسم’. این نیرو، ‘آلزایمر’ است. نویسنده ادامه می دهد: خوب حالا قضیه را بطور مبسوط بازمی کنیم. موضوع این است که پادشاه کنونی عربستان 81ساله است. او جانشین پادشاهی شد که در 90 سالگی از دنیا رفت که او هم خودش جانشین پادشاهی شده بود که در 84 سالگی درگذشته بود. هیچ کدام از این پادشاهان بانی اصلاحات در کشور نبوده اند. در جهانی که شتاب تغییر و تحولات در آن در تمامی ابعاد و حوزه ها از تکنولوژی گرفته تا آموزش و جهانی سازی به سرعت برق است؛ حالا در چنین دنیایی این پادشاهان سعودی که پشت سر هم می آیند و می روند؛ تفکرشان این بوده است که …